Blad 43
Verslag van de raadsvergadering van 21 juni 2004
Blad 44
Verslag van de raadsvergadering van 21 juni 2004
Volkshuisvestingsbeleid is vooral strategisch beleid. Het
gaat om het realiseren van lange termijn doelstellingen,
geënt op de Stadsvisie. Wie zijn strategische doelstellin
gen steeds verandert, al naar gelang er regen is of zonne
schijn, zal zijn strategische doelstellingen nooit berei
ken. Daarom is het ook juist dat in dit plan niet op één
paard wordt gewed, dat er niet één marktsegment wordt uit
gelicht. Wel worden accenten anders gelegd. Terecht.
In dit plan zit een aantal concrete lange termijn doelen,
zoals het bouwen van levensloopbestendige woningen en le-
vensloopbestendige wijken. Er wordt een link gelegd tussen
wonen en zorg ook al is de visie hierop niet verder uitge
werkt. Niettemin onderschrijven we de hoofdlijnen van het
plan. Dit plan is ook de het basisdocument voor gesprekken
met de corporaties en andere investeerders voor de verdere
uitvoering.
Doorstroming is het kernwoord. Het bouwen van woningen in
het hoogste marktsegment geeft de langste verhuisketen, zo
wees een onderzoek van VROM onlangs uit. Op elke honderd
nieuwe luxe koopwoningen kwamen de afgelopen jaren via de
verhuisketen 267 woningen uit de bestaande voorraad vrij
Op elke 100 nieuwe huurappartementen waren dat slechts 173.
Bouwen voor het midden en hogere marktsegment loont dus de
moeite. Bouwen in het duurdere segment bevordert de door
stroming en pakt ook voor de onderkant van de markt goed
uit. Het bouwen voor hogere en midden inkomens roept moge
lijk een halt toe aan de uitstroom van deze groepen uit de
stad en dat is positief.
Het inzetten op deze inkomensgroepen is noodzakelijk. Vraag
en aanbod van de twee-onder-een-kappers is bijvoorbeeld
volledig uit balans. We kunnen dat in de analyse cijfers
zien. Hier wreekt zich het te veel op sociale woningbouw
gerichte beleid dat Leeuwarden in het verleden gevoerd
heeft. Daarnaast vinden wij het juist dat er meer goedkope
re koopwoningen zullen worden gebouwd. Anders ontbreekt er
een schakel in de verhuisketen en wordt de doorstroming ge
blokkeerd. Het eigen woningbezit vinden wij belangrijk. In
Leeuwarden is het percentage eigen woningbezit in pakweg 25
jaar gegroeid van 34% tot pakweg 52%. Dat neemt niet weg
dat er nog veel mensen zijn die niet in staat zijn om een
woning te kopen. Voor hen dient in voldoende huisvesting te
worden voorzien door het aanbieden van kwalitatief goede én
betaalbare woningen. Momenteel zijn er in principe voldoen
de woningen voor deze doelgroep, zij het dat door trage
doorstroming er te weinig woningen vrijkomen. Al te snelle
doorstroming is echter ook niet altijd bevorderlijk voor de
sociale cohesie en daarmee de leefbaarheid van een wijk.
Er zijn een tweetal moties ingediend die eigenlijk over
compensatie gaan. Compensatie van sloop en daarmee zou dan
de krapte in deze sector moeten worden tegengegaan.
Het tegengaan van de krapte in de sociale woningbouw is ook
het doel van de CDA-fractie. Maar wij kiezen voor een ander
instrument: primair het bevorderen van de doorstroming door
nieuwbouw voor midden en hogere inkomens
De Leeuwarder woningmarkt, ik citeer dan de directeurbe
stuurder van de CHF, die stelt dat er een probleem in Leeu
warden is. Dat probleem is niet het aantal sociale wonin
gen, het probleem is de doorstroming. Aldus de heer Deinum.
Leeuwarden heeft nu een grote aantrekkingskracht op die
mensen met een laag inkomen. Daar is niets mis mee. In te
genstelling tot Rotterdam zijn ze welkom. Ik herhaal: aan
het aantal sociale woningen in Leeuwarden ligt het niet,
maar wel aan de doorstroming. De omliggende gemeenten heb
ben dit onvoldoende opgepakt.
Voorzitter, wie het landelijke volkshuisvestingbeleid een
beetje volgt, weet dat er een beroep op de corporaties
wordt gedaan om de overmaat aan eigen vermogen in te zetten
in de sociale volkshuisvesting of de stedelijke vernieu
wing. Kernvraag is natuurlijk of die corporaties ook daar
toe bereid zullen zijn. Blijven ze op de centen zitten als
een Dagobert Duck of zijn ze daadwerkelijk bereid te inves
teren. Wij bespeuren een kantelingproces; de bereidheid om
deel te nemen in de 3Plus constructie en de afspraken met
NWF inzake de Vrijheidswijk zijn tekenen dat de vlag er an
ders bij hangt dan een paar jaar geleden.
De minister van VROM heeft aangekondigd in de toekomst de
huren vrij te laten in ruil voor investeringen van corpora
ties onder het motto: gaat het niet goedschiks dan maar
kwaadschiks. Duidelijk is dat dit op termijn ook gevolgen
zal hebben voor de Leeuwarder sociale woningmarkt. De im
pact daarvan is nog niet te overzien. Maar het belang van
een goede onderlinge samenwerking tussen gemeente als re
giehouder en corporaties blijft een succesfactor voor de
uitvoering van dit plan. Een andere succesfactor is het
provinciaal volkshuisvestingsbeleid. Tot nu toe lijkt het
positief voor Leeuwarden uit te zullen pakken. De ingezette
koers kan woorden doorgezet. Maar we mogen ook vragen aan
andere gemeenten om meer te bouwen voor de sociale doel
groep. Want dat is teveel blijven liggen en op het bordje
van Leeuwarden geschoven.
Het amendement van de PAL/GL-fractie om vrij uitvoerige in
formatie te verstrekken op het eind van het jaar, wij vra
gen ons af of dit wel uitvoerbaar is en wij vragen ons ook
Blad 45 Blad 46
Verslag van de raadsvergadering van 21 juni 2004 Verslag van de raadsvergadering van 21 juni 2004
af of de markt wel zo werkt. Ik denk niet dat wij die zul
len steunen.
Het amendement van de PAL/GL-fractie over dat het aantal
sociale woningen in absolute zin zal afnemen, daar heb ik
het al over gehad, over de compensatie. Het gaat natuurlijk
niet alleen om aantallen, er wordt ook een kwaliteitsslag
gemaakt en dat wordt wel eens vergeten.
De motie van de LLP-fractie gaat ook over compensatie van
netto minimaal 10%. Ik stel mij dan voor hoe dat gaat. Er
moeten plannen worden gemaakt, de gemeente als regiehouder
moet dat doen, overleg voeren met investeerders. De inves
teerders maken plannen. Stel nu dat er plotseling een hause
komt aan koopwoningen, dan zit je natuurlijk per definitie
met die 8% scheef. Ik vraag mij af of dit wel uitvoerbaar
is, los van het feit dat wij daar dus niet voor zijn om
heel andere redenen.
De onttrekkingverordening vinden wij een stap te terug,
meer naar het ouder stelsel. Plannen worden met elkaar ge
maakt en daar wordt in dit plan ook op ingezet. Het is niet
meer zo als voorheen, dat de gemeente plannen maakt en
zegt, zo moet het worden uitgevoerd. Dan gaan wij terug
naar Oost-Europese toestanden.
(Mevrouw Dolstra (LLP): Bent: u bekend met het feit dat wo
ningcorporaties tegenwoordig machtig zijn als er teveel aan
huurwoningen komen, om ze dan te verkopen. Dus wat u zegt
dat op een gegeven moment, als er een hausse komt op koop
woningen, het best mogelijk is dat daar toevallig die huur
woningen bij in zitten.)
Het is inderdaad juist dat corporaties sociale huurwoningen
mogen verkopen, maar dat vind ik juist een element waarin
ook het college, in de persoon van de v/ethouder, moet vra
gen hoe het in de toekomst gaat en hoe zij met het strate
gisch voorraadbeleid omgaan, waar gebouwd wordt en wat er
verkocht wordt enzovoort
De motie van de FNP-fractie nog even. Ik heb begrepen dat
de dorpen een beetje buiten dit plan vielen. Als dat zo is
dan hoor ik dat nog graag even van de wethouder. Wij hebben
toen ook over deze motie gesproken inderdaad bij het dor
penplan. Ik meen dat we daar toen met elkaar niet voor wa
ren of is het uitgesteld, ik weet het even niet.
Ik wou graag nog duidelijkheid hebben ook van het college
op dit punt van wat is nu exact het provinciaal beleid,
want voor zo ver ik weet is het nog niet zover dat onze
dorpen maar flink kunnen uitbreiden.
De heer Zijlstra (PvdA)Er is in de verschillende bijeen
komsten en discussies, bij diverse gelegenheden, al veel
goeds gezegd over het Woonplan. Wij hebben daarbij ook aan
gekondigd dat wij met name de levensbestendige bouw en de
woon-service-zones van belang vinden. Wij hebben ook opmer
kingen gemaakt over de eindeloze procedures soms. Ik wil
daar niet verder allemaal nu nog op ingaan. Ik wil me be
perken tot een aantal opmerkingen die in de commissie uit
eindelijk naar boven zijn gekomen.
Allereerst wil ik nog een keer terugkomen op de second opi
nion die gehouden is, waarvan het college ook zegt dat het
ondersteunend beleid voor ons is. Ik hoop dat de aanbeve
lingen van die second opinion ook nog eens goed worden be
keken, want de reactie van het college was aan de andere
kant ook wel van: die second opinion is geweest, wij hebben
het eigenlijk allemaal al in kaart gebracht en uitgevoerd.
Ik zou te zijner tijd nog wel eens willen horen wat precies
de effecten daar nu van zijn.
Op hoofdlijnen kunnen wij met het woonplan instemmen. Wij
onderschrijven de extra inspanning voor het middeldure seg
ment voor de broodnodige doorstroming. Een goed beleid,
waar wij ook zeker achter staan. Maar bij het op gang krij
gen van die doorstroom spelen ook een aantal factoren, die
wij minder makkelijk kunnen beïnvloeden. Het gaat niet al
leen om voldoende aanbod. Ook in het lage segment zal in de
toekomst steeds weer aanbod moeten zijn.
Als aandachtspunt voor dat middensegment vragen wij dan nog
wel dat er in alle bandbreedtes wordt gebouwd - want er zit
een aardige bandbreedte in, van 160.000 naar 230.000 - en
dat men zich niet alleen concentreert op het bedrag van
230000
In de commissie ontstond een verwarring door de bijzondere
vaardigheid die de heer Van der Wal heeft met hoofdrekenen,
waarbij de wethouder geprobeerd heeft in zijn antwoord dat
te verduidelijken. Alleen werd het toen niet zo duidelijk.
Dat gaf wel een beetje aan dat de cijfers en de streefge
tallen, die we hebben, niet echt resultaatgericht zijn. De
motie die de PAL/GL-fractie daarover heeft ingediend reikt
toch ook wel wat ver. Ik ben dan ook benieuwd wat de wet
houder nog kan doen om over één a twee jaar resultaatge
richt aan te kunnen geven wat de bouw is geweest en in wat
voor segmenten dat is gedaan.
De uiteindelijke afname in de sociale huursegmenten op dit
moment staat onder druk. We moeten natuurlijk bouwen voor
de toekomst. We moeten ook inzetten op alle niveaus. Al
leen, we kunnen ook niet ontkennen dat er op dit moment een
druk zit juist in dat lagere huursegment. Wij zijn dan nu
ook nog niet bereid om te accepteren dat dit plan van 2005
- 2007 zal leiden tot een vermindering zelfs. Dat kunnen we
op dit moment niet aanvaarden. We hebben daarom mede de mo
tie van de PAL/GL-fractie ondersteund.
