Blad 83 Blad 84
Verslag van de raadsvergadering van 5 en 7 juli 2004 Verslag van de raadsvergadering van 5 en 7 juli 2004
makkelijke oplossingen kunnen komen. Ik wil die opmerking
toch vooraf maken.
Ik ga even in op de verschillende sprekers.
De CDA-fractie zegt dat er een mismatch is tussen vraag en
aanbod. Er is een beperkt aantal banen en u geeft geen op
lossingen, college. U zegt in wezen creatieve armoede.
Aan de andere kant worden we ook uitgedaagd, bijvoorbeeld
door de Prohef motie van de FNP- en PvdA-fractie om experi
menten te gaan starten. Daar heeft de VVD-fractie ook om
gevraagd.
De nota die u nu voor u hebt is het kader waar binnen de
komende jaren 80 miljoen per jaar moet worden weggezet en
de instrumenten die wij daarbij willen kiezen. Daar zitten
ook experimenten gelden bijWij moeten natuurlijk gaan
kijken wat we kunnen doen voor het geld, wat er mee willen
doen. Wat ik zelf een heel cruciaal onderdeel van het tota
le pakket van maatregelen vind - en het is een behoorlijk
compleet pakket, vanaf werken met behoud van uitkering tot
loonkostensubsidies tot gesubsidieerd werk nieuwe stijl -
is toch de loonkostensubsidie, want daar kun je ook gericht
mee de boer op. Je kunt zeggen: bedrijf, als u zich ves
tigt, kunnen we praten over een loonkostensubsidie, mits u
een aantal bijstandsgerechtigden, die nu bij ons in de uit
kering zitten, aan wilt nemen. Dat gebeurt in andere ge
meentes ook al, heb ik het beeld, maar we zullen ook wer
kende weg de grenzen van de mogelijkheden moeten verkennen.
Die bereidheid is er ook bij het college. Ik vind ook dat
we moeten zeggen, dat Leeuwarden de afgelopen jaren in de
Sociale Zekerheid het een en ander gepresteerd heeft, als
het gaat om het benutten van de mogelijkheden van gesubsi
dieerd werk, maar ook bij het uitvinden van een nieuw hand-
havingmodel samen met Apeldoorn en Tilburg: de collectieve
Ziektekosten Verzekering AV Frieso. Dat is in Leeuwarden
uitgevonden en het is de enige categoriale regeling, die nu
nog bij recht toegestaan is in de nieuwe WWB. Dan durf ik
wel te zeggen dat die creativiteit er altijd geweest is.
Die willen we ook vasthouden en daar gaan we ook mee door.
Alleen dat staat nu allemaal niet in het verhaal. Daar hebt
u gelijk in.
(Mevrouw Dames (CDA)Mat ik eigenlijk ook een beetje be
doel, is dat je ook zou kunnen denken aan het samenwerken
tussen bijvoorbeeld EZ en de MMB. Je zou kunnen denken aan
langere trajecten, waardoor jongeren meer kans krijgen om
binnen dit soort banen terecht te komen. Je kunt zeggen
voor strikt een traject van 1 of 2 jaar, maar stel nu dat
een jongere meer gebaat is bij nog wat meer opleiding, dan
zou je er nog een jaar aan vast kunnen plakken, zodat hij
bijvoorbeeld wel binnen dat aanbod van werk zou passen. Ik
zit meer in die richting te denken. Daar staat dus eigen
lijk niets over in. Ik weet dat het een kader is, maar het
zou wel leuk geweest zijn als er wat van dat soort handvat
ten in hadden gestaan.
Voor wat uw opmerking betreffende de aansluiting van Econo
mische Zaken op Sociale Zaken, die deel ik volledig. Het is
heel duidelijk dat het gebeurd is, dat je of alleen met SZ
te maken had en dat EZ alleen met zijn eigen dingetjes be
zig was. Er moet sprake zijn van een geïntegreerde afstem
ming van activiteiten, want dan kun je soms situaties be
reiken, waarbij je duidelijk een meerwaarde kunt realise
ren. Want, en daar heeft mevrouw Dolstra de aandacht voor
gevraagd, die zegt van het ene bedrijf na het andere trekt
weg. In de notitie wordt een heel realistisch beeld gegeven
van de ontwikkeling van het aantal banen die specifiek ge
schikt zijn voor de bijstandsgerechtigden. Wat ik jammer
vind is dat het bij het vertrek van een LPF, het vertrek
van een Atoglas - hele pijnlijke klappen voor de Leeuwarder
economie - ook omdat het om echte oude werkgelegenheid
gaat. Daar worden producten gemaakt. Maar het is niet zo
dat de werkgelegenheid in Leeuwarden terugloopt. Ik heb in
de Commissie Bestuur en Middelen een poosje geleden een
presentatie gegeven, waaruit blijkt dat we de laatste 8-9
jaar er 9000 arbeidsplaatsen bij hebben gekregen. Nu is het
wel zo dat de behoefte aan laaggeschoold werk heel groot is
en dat dat werk niet zo dik gezaaid is. Maar als ik kijk
wat de laatste 4-5 jaar de ontwikkelingen in de schoon
maakbranche zijn geweest, hoe in de detailhandel de ontwik
kelingen zijn geweest (toch met een fors groeiend aantal
arbeidsplaatsen)hoe bijvoorbeeld in de horeca de ontwik
kelingen zijn geweest, dan is het toch zo dat productie
werk, maakwerk verdwijnt, dat wordt vervangen door dien-
stenwerk, aanbod van diensten, service zeg maar. Ook daarin
zit een vrij ruim aanbod van laag geschoold werk. Dus wat
dat betreft is het denk ik iets tekort door de bocht om te
zeggen, er sluiten twee bedrijven dus het gaat heel slecht
met de werkgelegenheid. Dat beeld ligt genuanceerder.
Dan is er door verschillende partijen gezegd dat de budget
ten van de Wet Werk en Bijstand persoonsgeld is en geen in-
stellingsgeld. En andere partijen zeggen, we gaan nu fijn
een aantal instellingen helpen en het is mooi als we er ook
nog een aantal personen mee kunnen betalen. Ik chargeer
even, maar dat is eigenlijk de discussie die de afgelopen
maanden herhaaldelijk is gevoerd.
Mevrouw De Vries heeft aangegeven dat de totale procedure
vanaf de hoofdlijnennotitie met kaderstelling in oktober
tot de behandeling van dit verhaal te lang, soms met dubbe
le behandelingen, is geweest. Daar kan ik me wel iets bij
voorstellen. Ik wil ook wel eens terugkijken op de totale
procedure. Want we hebben in het totaal drie kaderstellende
avonden gehad. Er zijn verschillende notities geproduceerd
en toch hebben discussies zich soms herhaald. Ik kan me
voorstellen dat dat tot frustraties leidt.
Blad 85 Blad 86
Verslag van de raadsvergadering van 5 en 7 juli 2004 Verslag van de raadsvergadering van 5 en 7 juli 2004
Hoe zit het nu met het instellinggeld en personengeldWWB-
geld is personengeld. Het is bedoeld om mensen die in de
bijstand zitten ofwel een cursus aan te bieden, of via een
reïntegratiebureau een gesubsidieerde plek aan te bieden.
Het is bovenal bedoeld om personen die niet in eigen le
vensonderhoud kunnen voorzien een inkomen te garanderen.
Dat is het eerste doel van de Bijstandswet. Dat was het
eerste doel van de Bijstandswet, dat is ook het eerste doel
van de Wet Werk en Bijstand.
Nu is het zo dat je bij het bepalen van de vraag hoe je die
gesubsidieerde arbeidsplaatsen nieuwe stijl vorm gaat ge
ven, je soms tot een bepaalde match kunt komen. Dat is ook
genoemd. Het kan zijn dat een reïntegratieactiviteit of een
reïntegratieplaats van iemand, die verder op geen enkele
manier meer aan de bak kan komen, spoort met de noodzaak
van een instelling, of een gevoelde noodzaak van de gemeen
te om een bepaalde instelling een gesubsidieerde kracht toe
te delen, dat matcht. Dus die tegenstelling ligt iets min
der simpel dan dat die hier links en rechts op tafel wordt
gelegd, maar in eerste instantie is het zo dat WWB-geld
personengeld is.
De SP-fractie (sorry mevrouw Dolstra) had dat verhaal over
alle bedrijven die de deuren sluiten. Dus dat antwoord was
tot u gericht, mevrouw Veenstra. U zegt van, 6 maanden werk
met behoud van uitkering, hoe zit dat? Ik heb begrepen van
de Cliëntenraad, een constructieve maar ook kritische club,
dat moeten ze ook zijn, op een gegeven moment heeft gezegd:
we delen niet alle keuzes, maar in één opzicht willen we
wel zeggen, dat werken met behoud van uitkering, we vinden
het eigenlijk niet zoveel, dat zeggen ze al een aantal ja
ren, maar we moeten wel zeggen dat de gemeente Leeuwarden
de enige gemeente is, die er op een correcte manier mee om
gaat, zoals de wetgever het heeft bedoeld. Daar was ik blij
mee, toen ik die opmerkingen hoorde, want ik heb ook links
en rechts in het land gehoord, zet ze maar aan de bezem,
doe dit maar en doe dat maar. Ik vind dat, op het moment
dat je het verderop niet waarmaakt, want de werklozen staan
nog nergens aan de bezem, veel te gemakkelijk. Dus hier is
gewoon gekozen voor een realistisch verhaal, binnen de mar
ges die de wet kiest. En werken met behoud van uitkering,
ik vind het volkomen logisch dat je van iemand mag vragen
om eerst te investeren in zichzelf met behoud van uitkering
en dat je vervolgens zegt: je krijgt een cursus, dan kun je
recht hebben op een vaste baan bij een bepaalde instelling.
Ik vind dat de overheid van iemand mag vragen die investe
ring in zichzelf te plegen. Daar heb ik dus geen moeite
mee
Er is gezegd, er zullen geen gedwongen ontslagen vallen. In
het begin van die grote bezuinigingsslag 2003, is er gezegd
dat er geen gedwongen ontslagen zouden vallen. Dat gold
voor de bezuinigingsronde 2003. Maar de gemeente, het ge
meentebestuur, de gemeenteraad, benoemt geen mensen en ont
slaat geen mensen. Wij creëren voorwaarden waarbinnen in
stellingen gebruik kunnen maken van gesubsidieerde arbeid.
Op het moment dat een instelling niet met die voorwaarden
uit de weg kan, en er is een probleem, dan is dat niet au
tomatisch een gemeentelijk probleem. Dat heb ik in de com
missie ook gezegd. Je bent veel te gemakkelijk aanspreek
baar als gemeentebestuur, wanneer een instelling problemen
krijgt met zijn exploitatie, met loonbetalingenMen zegt
dan ook meteen dat het een gemeentelijk probleem is, maar
zo ligt het niet. Wij zetten een aantal regelingen in de
markt, we creëren via reïntegratiebureaus arbeidsplaatsen,
onder bepaalde condities. Dat is het dan. Wij benoemen en
ontslaan zelf geen mensen.
De eerste motie van de SP-fractie gaat net als de PAL/GL-
motie over het herstel van de categorale bijstand. Op dit
moment hebt u een pakket minimabeleid voorgelegd gekregen,
dat behoorlijk uitgebreid is. Dat heb ik in de commissie
ook gezegd. Er is gekozen voor een beperkte uitbreiding van
het AW Frieso pakket. Dat geldt voor alle mensen met een
inkomen tot 105% van het minimumloon, dus ook voor 65+ en
de specifieke doelgroepen die hier worden benoemd. Dus er
wordt een categorale regeling voor die groep mensen geïn
troduceerd. Maar ook voor de andere groep mensen. Het tota
le minimumbeleid is gedekt, als we de 1 miljoen euro, die
de PvdA-fractie vorig jaar bij motie heeft afgedwongen, in
zetten. Dan is tot 2006-2007 alles gedekt. Er wordt verwe
zen naar gelden die misschien met Prinsjesdag beschikbaar
worden gesteld. Die zijn er op dit moment niet. Daar kunnen
we nog niets over zeggen. Wat ik wel kan zeggen, is dat de
gemeente vorig jaar een bezuiniging van 1,2 miljoen heeft
gecompenseerd uit eigen middelen en dat dus de eenmalige
600.00, die voor dit jaar beschikbaar zijn gesteld, terug
zijn gevloeid naar de Algemene Middelen. Daar stond dacht
ik een passage in de Kaderbrief aan gewijd. Maar op dit mo
ment is het geld om uw motie uit te voeren er niet, en dat
geldt ook voor de motie van de PAL/GL-fractieHet college
raadt die motie af.
De tweede motie van de SP-fractie betreft het eerst punt,
over beschikbare arbeidsplaatsen de tekst aan te passen dat
de gemeente haar verantwoordelijkheid dient te nemen voor
het realiseren van voldoende reguliere arbeidsplaatsen.
Ik ben bang dat ons daar een macht wordt toegedicht die wij
niet hebben, mevrouw Veenstra. De gemeente heeft zelf een
aantal mensen in dienst. Maar wij creëren geen werk. Wij
zetten niet een schoonmaakbedrijf op waar we 500 mensen of
4200 mensen kunnen benoemen. Dat gedeelte van de motie
dicht ons een positie toe, die wij niet hebben.
