Blad 19
Verslag van de raadsvergadering van 5 en 7 juli 2004
Blad 20
Verslag van de raadsvergadering van 5 en 7 juli 2004
Christenunie in op de afweging van de vrijheid van Gods
dienst tegen andere grondrechten. In dit geval in het licht
geplaatst van de wens om buitengewone ambtenaren de vrij
heid te geven hun hoofdtaak niet conform de wet uit te voe
ren. En wel op grond van gewetensbezwaren.
Er zaten wat herhalingen in de tekst. Dus het was net een
heuse raadsbrief.
Maar, wij zijn het niet met de Christenunie eens en met an
dere partijen die er wel achter staan!
Het is inderdaad waar dat in het verleden voor sommige po
litieke partijen en toekomstige ambtenaren welgevallige
uitspraken liggen van het adviesorgaan Commissie Gelijke
Behandeling. Maar wij kunnen het daar niet mee eens zijn.
Het gaat hier naar ons inzicht ook om een afweging van de
vrijheid van godsdienst ten opzichte van de andere waarden
in onze vrije democratie, bijvoorbeeld het gelijkheids
beginsel
Het staat bijzondere scholen of zorginstellingen vrij om
medewerkers te selecteren op grond van hun 'kerkelijke mee
levendheid' of hun opinie over godsdienst, los van de be
oogde werkzaamheden. Maar volgens de Commissie Gelijke Be
handeling staat het de overheid niet vrij om mensen te se
lecteren op grond van de te verwachten uit te voeren werk
zaamheden. Als er godsdienst in het spel is, moet er een
andere afweging gemaakt worden.
Dat is bij de agenten niet het geval, vandaar dat dat een
andere kwestie is, maar daar kunnen wij het ooit nog wel
eens over hebben.
Wij vinden dat hier toch sprake is van een onevenwichtig
heid. Ook in juridische uitspraken vinden wij wel eens dat
de vrijheid van godsdienst een onevenwichtige plaats lijkt
te hebben in onze cultuur.
Enkele jaren geleden werd een imam aangeklaagd, omdat hij
vreselijke dingen zei over homoseksuelen. Hij werd vrijge
sproken op grond van de vrijheid van godsdienst. Wij hadden
toch echt liever gehad dat hij vrij was gesproken op grond
van de vrijheid van meningsuiting. Of desnoods helemaal
geen vrijspraak. Nu weet ik niet of ik hetzelfde mag zeggen
op grond van mijn eventuele agnost of atheïst of pacifist
zijn, of op grond van mijn lidmaatschap van de linkse kerk.
Hoe staat het dan met het gelijkheidsbeginsel?
Kortom, gelukkig leggen politici zich neer bij gerechtelij
ke uitspraken, maar daarom kunnen we het er nog wel mee on
eens zijn, en wie weet wordt op den duur daarmee de wetge
ver en de jurisprudentie wel degelijk beïnvloed. De wetge
ver loopt nu eenmaal vaak achter politiek-maatschappelijke
ontwikkelingen aan.
De vrijheid van godsdienst is ooit bedoeld om burgeroor
logen te voorkomen en naar onze mening mag het daarom geen
subtiel indirect privilege zijn om als overheidsdienaar en
uitvoerder van de wet mensen ongelijk te behandelen.
Wij willen geen godsdienstoorlog, maar keren ons wel tegen
de uitspraak rond het indirect onderscheid op grond van
godsdienst van de Adviescommissie Gelijke Behandeling en
vinden het niet erg als een rechter zich hierover uit
spreekt
Misschien zijn we te gemakkelijk geweest met onze verzuilde
variant van leven en laten leven. Wellicht moeten we in de
huidige tijd van multiculturele en religieuze ontwikkeling
de vrijheid van godsdienst een betere plaats geven.
PAL/GroenLinks staat voor een open multireligieuze en mul
ticulturele samenleving waar iedereen naar de kerk mag gaan
en iedereen zijn mening mag geven. Wij vinden echter wel
dat daar waar godsdienst gebruikt wordt als privilege om in
dienst van de overheid de wet niet uit te voeren, de vrij
heid van godsdienst begrensd wordt.
Wij zijn er eerlijk gezegd van overtuigd dat vele mensen
het daarmee eens zijn en anders hopen we dat in de toekomst
een grote meerderheid het daarmee eens zal zijn.
Onze gezamenlijke motie is ingediend door de PvdA-fractie
De heer Jacobse (LLP)Voorzitter, in essentie gaat het
over de vraag wie bepaalt wanneer er sprake is van discri
minatie, het ongerechtvaardigd maken van onderscheid.
Wij hebben in de raad van 8 april 2002 gezegd dat de Com
missie Gelijke Behandeling, het orgaan speciaal bij wet in
gesteld om te toetsen of er sprake is van discriminatie,
voor ons leidinggevend was en wij ons daarbij neerlegden.
De PvdA-, PAL/Groenlinks-SP- en D66-fractie zeggen: wij
maken zelf wel uit wanneer we discrimineren.
Ik vind dat gevaarlijk. Immers anderen, die ongerecht
vaardigd onderscheid maken, zullen dat argument ook gebrui
ken en u de spiegel voorhouden.
(De hear Nicolai PAL/GLIk heb niet gezegd dat wij zelf
uitmaken of wij discriminerenmaar wij hebben wel gezegd
dat wij ons het recht voorbehouden een mening te hebben
over het adviesorgaan dat een uitspraak doet over de onge
lijke behandeling. Daar kunnen wij als politicus toch een
mening over hebben, daar hoeft u toch niet beslist achter
aan te lopen.
Maar u legt dat hier wel dwingend op aan anderen.
(De heer Nicolai (PAL/GL)Het is een adviesorgaan, er is
nog niet een gerechtelijke uitspraak over geweest. Bij een
gerechtelijke uitspraak zullen wij ons neerleggen, een
principiële uitspraakWij zijn het niet eens met de uit
spraak van het adviesorgaan. U bent het toch ook wel eens
niet eens met een uitspraak van zelfs de rechter. Daar kun
je toch iets van vinden.)
Maar ik leg mij er wel bij neer.
Blad 21
Verslag van de raadsvergadering van 5 en 7 juli 2004
Blad 22
Verslag van de raadsvergadering van 5 en 7 juli 2004
(De heer Nicolai (PAL/GL)Dat zeggen wij toch ook, daar is
toch niks gevaarlijks aan.)
U gaat straks een discussie krijgen, waarbij u zegt: u
vraagt van de burgerlijke rechter in een privaatrechtelijke
zaak of hij een oordeel wil geven over het feit of je deze
bepaling mag opnemen. Dan zegt die rechter denk ik: daar
heb ik geen mening over, want het gaat er niet om dat ik
daar een oordeel over moet geven, wij hebben op basis van
de Wet Gelijke Behandeling daar een orgaan voor ingesteld
en dat heeft 2ijn oordeel gegeven. En u zegt: dat leg ik
terzijde
Op het moment dat u dat doet, zullen anderen zeggen: wij
mogen dat ongerechtvaardigd onderscheid ook maken en zullen
u, op het moment dat hun dat uitkomt, die spiegel voorhou
den
Mevrouw Van Ulzen (WD) Het is toch niet zo dat een rech
ter zich verschuilt achter een adviesorgaan. Wij hebben
hier een onafhankelijke rechter, die zelf rechtspreekt en
geen kronkelwegen zal bewandelen, zoals de heer Jacobse net
schetst
Ik denk dat in het onderhavige geval, dan gaat het dus over
de arbeidszaak, hij gaat kijken of het ambtenarenrecht goed
is toegepast en dat hij zich niet zal bemoeien met het feit
of er hier discriminatie wordt toegepast. Dat is in het ka
der van de arbeidsverhouding van veel minder belang.
Maar het gaat denk ik veel principiëler: wat doe je met een
uitspraak van de Commissie Gelijke Behandeling? Op het mo
ment dat je zegt: het is mooi, maar wij doen er niks mee.
De SP-fractie is in de commissie niet aanwezig geweest, dat
is vaker zo. Daarmee gaat zij mijns inziens discussies vaak
uit de weg. Maar hier wordt gezegd: als het links is mag
het wel en als het niet links is mag je geen beroep doen op
het geweten. Dat is een mening. Maar de andere uitlatingen,
die ze hier doet, zijn echter zo denigrerend voor anders
denkenden, dat ik binnen de grenzen die de voorzitter stelt
geen woorden kan vinden die mijn gevoelens daarover vol
doende weergeven.
Het gemak waarmee partijen in de commissie een lange neus
trokken tegen de Commissie Gelijke Behandeling vond ik hau
tain, arrogant en het ergerde me tot in het diepste van
mijn wezen.
Het maakt wel dat ik het vanavond kort kan houden. Immers
ik hoef mij gèen illusies te maken. Mensen die tegen een
gerenommeerd orgaan als de CGB zeggen, 'Leuk dat u dat
vindt, maar u bent geen rechter, dus we zijn niet verplicht
naar u te luisteren en dat doen we dus ook niet'zullen
zich ook niets gelegen laten liggen aan wat ik hier van
avond nog zeg. Discussie gesloten.
De hear Posthumus (FNP)Yn de drege diskusje oangeande
BABS-en mei gewissebeswieren is it wichtich in ünderskied
te meitsjen tusken politike stanpunten en arbeidsrjochtlike
aspekten. Wat it politike stanpunt oanbelanget: Demokratys-
ke beslütfoarming hat derfoar soarge dat minsken fan it
selde geslacht mei-inoar trouwe kinne en hat dêrmei in
stikje ieuwenalde diskriminaasje fuortnommen. Dêr is de FNP
wiis mei. Wy binne dus fan betinken dat alle nije amtners
oan de nije wetlike ütgongspunten foldwaan moatte.
De FNP is fan betinken dat BABSen lykas alle oare amtners
operearje moatte neffens de ütgongspunten fan de wet. It is
ferfolgens oan de amtners om dy wet üt te fieren. Fansels
kinne der amtners wêze dy't harren om persoanlike reden net
yn in demokratysk nommen beslüt fine kinne. Yn sa'n gefal
kin in oerheid mei in regeling foar gewissebeswierden komme
of soks folslein ütslute. En jo kinne ek in soarte fan oer-
gongsregeling treffe, lykas no yn wêzen dien is yn Ljou-
wert
De FNP jout it kolleezje de opdracht mei der yn de takomst
foar te soargjen dat har BABSen operearje neffens de leste
demokratysk nommen besluten yn de 2e keamer en yn de ge-
meenterie. Dat moat düdlik wêze en heart ünderdiel te wêzen
fan de funksje-easkenEn as de wet feroaret, feroaret it
wurk, foar BABSen likegoed as foar oare amtners. By werbe-
neaming moat der dêrom sjoen wurde oft de amtner noch hiel-
tyd foldocht oan de funksje-easken, dy't ünderwilens bést
feroare wêze kinne. As dat net hifke wurdt, hat de werbe-
neamingsproseduere net folie doel.
Fraach is no, wat docht de gemeente mei amtners mei gewis
sebeswieren? Hjir ferlitte we de polityk en komme we telane
op it mêd fan de arbeidsferhaldingenIt is dan oan de ge
meente, as wurkjouwer, om te beoardieljen wat yn sa'n site-
waasje barre moat. Giet it om in sa earnstige kwestje dat
de gemeente net fierder kin mei de amtner? En sa ja, binne
der mooglikheden om de amtner nei hüs te stjoeren? Hjir
hawwe we te krijen mei arbeidsrjochtlike ferhaldingen
dêr't de (gemeentlike) polityk net altyd in ütspraak oer
dwaan kin. Op dit gebiet jildt in oare dynamyk. Wat de po
lityk wol ferlange kin fan de gemeente is in goed ütfierd
persoanielsbelied, mei funksjonearringspetearen, coaching
en goede protokollen. Op dit mêd ferlange wy in ynspan-
ningsferklearring fan it kolleezje.
Wy hawwe hjoed noch kontakt han mei in jurist op it mêd fan
it arbeidsrjochtDer leit in stik fan de stedsadvokaatWy
hawwe dy oare persoan frege en neffens him is it sterk de
fraach oft Eringa in rjochtsaak wol winne sil, sterker
noch, nei alle gedachten ferliest de gemeente de saak net.
Dat is syn ütspraak. De sitewaasje is no hiel oars as in
