Blad 63 Blad 64
Verslag van de raadsvergadering van 11 en 13 oktober 2004 Verslag van de raadsvergadering van 11 en 13 oktober 2004
deze praktisch op te lossen. Kiezen tussen een van beide grond
rechten is het politiseren van het probleem. Nogmaals, wij achten
beide grondrechten dermate belangrijk, dat wij zeggen 'je bent
helmaal niet gedwongen voor of tegen een keuze voor een van de
twee'. Niet kiezen is hier dus ook principieel.
(De heer Nicolai (PAL/GL)Ik denk juist dat u de praktische op
lossing heel erg hebt tegen gestaan door de oplossing te politise
ren. U hebt het probleem gebruikt om de controverse van het homo-
huwelijkverder op te schroeven. U noemt het een praktische oplos
sing. Dan maakt u het politiek. Ik snap het even niet.)
Het homohuwelijk heeft in de discussie, die ik gevoerd heb daarom
trent, nooit ter discussie gestaan. Het ging om de kwestie of ie
mand vrijheid had om op grond van godsdienst die taak te weigeren
en dus gebruik maakte van een van de twee grondrechten, zoals ik
daarnet hebt genoemd.
(De heer Nicolai (PAL/GL)Dan heeft u het juist over principes en
niet over praktische oplossingen.
Beide grondrechten vind ik dus belangrijk. Daarom wil ik daar niet
tussen kiezen, want ik zou ze beide niet willen missen. Dat moeten
wij ook niet willen.
Het is buitengewoon te betreuren dat de meerderheid dat hier niet
eerder heeft ingezien en deze gemeente geheel onnodig met een
flink bedrag aan juridische kosten heeft opgescheept. Een ton ver
spild. Het is dus verstandig om daar een einde aan te maken.
Mevrouw Dikken zag ik bij Omrop Fryslan laatst zeggen dat ze me
vrouw Eringa niet principieel vindt, omdat deze liever niet verder
procedeert. Daar ben ik het dus niet mee eens, zoals u uit mijn
betoog tot nu toe zult kunnen begrijpen. Maar er komt nog iets
bijIk begrijp heel goed dat iemand na jarenlange ellende het een
keer zat is. Mevrouw Dikken zei zelf in de uitzending dat ze wel
eens van deze discussie af zou willen. Hoeveel te meer zal dat dan
niet gelden voor mevrouw Eringa zelf.
En als principieel betekent, doorgaan en consequent zijn, dan had
ik nu tenminste van haar verwacht dat ze een motie van wantrouwen
had ingediend. Zij laat het echter bij een motie van treurnis. Ik
zou dat niet gedaan hebben als een motie van mij op deze wijze
niet werd uitgevoerd.
Het gaat in mijn ogen dan ook niet aan om op dit punt mevrouw
Eringa enig verwijt te maken. De motie spreekt uit dat partijen
het zeer betreuren dat door de gang van zaken de inspanningen om
ongelijke behandeling uit te sluiten geen resultaat hebben gehad.
Er lag al een uitspraak van de commissie gelijke behandeling. Maar
de indieners van de motie vonden het nu juist nodig om die onge
lijke behandeling in stand te houden.
De heer Jacobse (LLP)Ook wij waren het niet eens met het colle-
gebesluit. Wij vonden namelijk dat de uitspraak van de commissie
gelijke behandeling geëerbiedigd moet worden. Dat is niet helemaal
het geval geweest. Geen motie van treurnis overigens.
Mevrouw Eringa is door het optreden van de raad tot nationale be
kendheid verheven, zonder dat ze daar zelf om gevraagd heeft. Wij
hebben er alle begrip voor dat een medewerker van ons zich niet
voor proefprocessen laat lenen, omdat de raad dat zonodig wil.
Leeuwarden is door deze affaire menigmaal in het nieuws geweest en
wat ons betreft niet positief.
De motie van treurnis is de enige komische noot die in dit hele
verhaal op te maken valt. Voor de rest heeft Leeuwarden zich van
zijn slechtste kant laten zien. Dat moeten we in de toekomst niet
meer zo doen.
De hear Posthumus FNP)It kolleezje hat yn üs eagen foar har
beurt sprutsen en dêrmei op in knoffelige wize oan it operearjen
west. Dêrtroch moast it in moasje fan de ried foar in part neist
har dellizze. It kolleezje wol dizze ferantwurdlikheid net allin-
nich drage en freget yn feite de ried de moasje wer yn te lüken.
Wy hawwe üs prinsipiële stanpunt düdlik makke troch de moasje fan
5 july te stypjen. Dêr komme wy yn prinsipe net op werom. Wol sty-
pje wy de moasje fan treurnis. It kolleezje hat it rjocht om in
moasje neist har del te lizzen, mar nimt dêrmei it risiko it fer-
trouwen fan de ried te ferspyljen.
Wy sprekke hjirby üs teloarstelling üt oer it hanneljen fan it
kolleezje en om fierdere gaos te foarkommen wolle wy it hjirby
litte
De heer Krol (weth.): Een paar opmerkingen.
Op 19 augustus 2003 is mevrouw Eringa weer aan het werk gegaan, op
basis van het besluit dat wij toen hebben genomen en op basis van
de uitspraak van de rechter. Wij spraken toen af in het college,
dat m.b.t. herbenoeming per 1 januari 2005 we daar nog een keer
over wilden discussiëren. Van wat er gebeurt er dan; kunnen wij
probleemloos dat contract niet verlengen, of krijgen we daar pro
blemen mee. Dat spraken wij af, dat zou gebeuren in de trouwnota,
zoals die toen genoemd werd.
Dat heeft geresulteerd in het besluit van februari 2004. Daar hoef
ik, denk ik, niet uitgebreid op in te gaan. Maar nog steeds waren
juridische implicaties de overweging, op grond waarvan we zeiden
dat het besluit genomen moest worden, zoals we dat hebben genomen.
Laat duidelijk zijn dat dat door het bevoegde orgaan gebeurde. Het
college was bevoegd.
Hebben wij toen alles voorzien aangaande de volgende procedure?
Nee, dat konden wij niet, omdat wij uiteraard niet wisten welke
motie er in juni werd aangenomen en wat op dat moment van ons ge
vraagd werd. Hadden wij van tevoren de raad moeten inlichten? Daar
kun je achteraf ja tegen zeggen. Aan de andere kant moet ik u in
alle eerlijkheid melden. De procedure die wij m.b.t. politiek ge
voelige onderwerpen op dat moment volgden onder leiding van onze
toenmalige voorzitter, daar was de stelregel - en daar praat ik
niks mee goed of recht of krom - het college neemt besluiten, die
ze bevoegd is te nemen. Op het moment dat de raad daarover wil
spreken worden deze geagendeerd in het presidium. Dat was een
praktische werkwijze, die gecommuniceerd is met zowel college als
raad. Achteraf kun je zeggen, dat dit een dermate zwaar onderwerp
Blad 65
Verslag van de raadsvergadering van 11 en 13 oktober 2004
was, dat zou in aanmerking hebben kunnen komen voor overleg, maar
we hebben dat niet gevolgd.
(Mevrouw Dikken (PvdA): U bent bevoegd, natuurlijk, laat dat dui
delijk zijn. Er is ook niemand die zegt dat dat niet zo is. Maar
een beetje politiek gevoelig college, dat weet wat de heikele pun
ten zijn, en dit was een punt waar we al 3 jaar mee aan het dis
cussiëren waren, die weet toch dat het verstandig is om het van te
voren aan de raad voor te leggen.)
Ik hecht eraan uit te leggen hoe op dat moment de werkwijze is
geweest van het college.
(Mevrouw Dikken (PvdA)Dat snap ik wel, maar het is dus heel dom
van het college. Dat hadden ze absoluut nooit zo moeten doen.)
M.b.t. opmerkingen over de rechtspositie en al dat soort zaken,
hadden wij inderdaad een rechtspositie kunnen maken na het besluit
van augustus 2003. Dat deden we niet, omdat we daar nog een keer
over wilden praten, van hoe gaan we er in januari 2005 mee om.
Daarom is ook gewacht met het maken van die rechtspositie. U kunt
van alles verwijten naar het college toe en naar mij toe, maar het
was duidelijk dat wij eerst zelf wilden weten waar wij naar toe
gingen en op grond waarvan vervolgens een rechtspositiebesluit kon
worden genomen. Nou hadden we dat wel eerder kunnen nemen, maar
dan hadden we het besluit ook eerder genomen en dat was niet geno
men. Dus het lijkt me volstrekt logisch dat we eerst het besluit
namen welke richting gaan we op, om vervolgens alle regelingen te
maken. Dat is dus het verhaal over de rechtspositie.
(Mevrouw De Vries (WD) Nou kunt u ons wel wijsmaken dat u hele
maal geen fouten wat dat betreft gemaakt heeft, maar u had gewoon
in 2001 dat rechtspositiereglement moeten aanpassen. Op het moment
dat u de brief van de VNG kreeg, waarin stond dat het nodig was om
aan een nieuwe aanstelling nieuwe voorwaarden te verbinden, op dat
moment had u het moeten doen en dat gaat helemaal buiten die be
slissing van februari om.)
(Mevrouw Crijns (D66)Waarom bent u toen een kant opgevaren, die
absoluut niet de bedoeling was? Waarvan iedereen wist dat u een
ander kant op moest? Dat vind ik zo onbegrijpelijk. Dat valt ook
niet uit te leggen.
Zonder de discussie over te doen, we hebben dat in juni geprobeerd
te motiveren, op grond waarvan we in februari het besluit hebben
genomen.
(Mevrouw Crijns (D66): U wist toch hoe hierover gevoeld werd over
dit onderwerp? Ik woonde hier nog niet, maar ik wist wel hoe de
gemeenteraad van Leeuwarden erover dacht
Sterker nog, elke individuele wethouder denkt nog steeds principi
eel hetzelfde, daar is geen verschil over. Wat dat betreft is men
niet door de bocht gegaan. Men denkt er principieel nog steeds
precies hetzelfde over als in het begin. Alleen praktische en ju
ridische gronden leiden ertoe dat het college als totaal zei van
we doen het zoals we het in februari hebben afgesproken.
Dan nog een paar antwoorden aangaande de opmerkingen die gemaakt
zijn.
Blad 66
Verslag van de raadsvergadering van 11 en 13 oktober 2004
Dat men teleurgesteld is, dat begrijp ik. Wij waren teleurgesteld
in de poging die we hebben ondernomen om, toen die motie er een
maal lag, te proberen die principiële vraag beantwoord te krijgen.
Dat kon niet in Den Haag gebeuren, daar blijft het bij een regeer
akkoord, dat niet wordt omgezet in een wetswijziging. Dus bleef er
één mogelijkheid over om nog zo maximaal mogelijk tegemoet te ko
men aan die motie, om te proberen de tegenpartij te bewegen mee te
doen aan de principiële discussie. Dat is mij niet gelukt en dat
vind ik jammer.
Wij begrijpen het gevoel van teleurstelling, maar wij hebben in
alle oprechtheid die besluiten genomen waarvan we toen vonden en
nog steeds vinden dat we ze moesten nemen. We leggen ook niet zo
maar een motie naast ons neer, we hebben dat beargumenteerd ge
daan. We zijn daar ook volstrekt open in geweest m.b.t. de advise
ring en alle pogingen die we hebben ondernomen. Het heeft ook niks
te maken, mevrouw Crijns, met de werkwijze die de heer Donner
voorstaat, daar kunt u mij niet van betichten.
Ik denk dat dit de motivering is op grond waarvan we de besluiten
hebben genomen zoals we ze hebben genomen en we niet tot uitvoe
ring van de motie konden overgaan.
Tweede termijn
De heer Nicolai (PAL/GL)Een heel belangrijke vraag is niet be
antwoord. Ook de uitspraak die het college opdraagt om geen verde
re ongelijke behandeling en controverse te bewerkstelligen bij het
voltrekken van huwelijken, daaraan gekoppeld de teamworkvragen, de
trouwnota, daar bent u allemaal niet op ingegaan. Het lijkt wel of
bij een gemiddelde hulpverleningsorganisatie deze zaken beter zijn
geregeld dan bij de overheid. Dat vind ik toch wel heel pijnlijk
allemaal
Mevrouw De Vries (WD)Een paar korte opmerkingen nog.
Wij denken dat een aantal partijen te simpel de problemen legt bij
het besluit van het college in februari. We denken dat dat een
beetje te kort door de bocht is. Het valt ons wel op dat partijen,
die normaal altijd de hoeders zijn van de rechtspositie van men
sen, nu opeens zeggen, vanwege onze principes moet die rechtsposi
tie nu maar aan de kant.
Wat we verder jammer vinden is dat het college, nu ze toch weet
dat er geen bloed uit gaat vloeien, niet de moed op kan brengen om
te zeggen 'wij hebben inderdaad fouten gemaakt'. Ik vind dat echt
heel jammer.
Tot slot de motie. Wij zullen de motie niet steunen, ook al staat
er een fantastisch mooi WD-logo boven. Één van de punten viel me
wel op. Dat ging erover dat zij het college opdracht geven verder
ongelijke behandeling en controverse rond het voltrekken van huwe
lijken te voorkomen. Dan denk ik, dat gaat ook gelden voor de an
dere kant op neem ik aan, dan waar men nu voor staat.