- 4 -
mende voorzieningen, de exploitatie inclusief personele kosten, de geldmid
delen voor de asielzoekers komen voor rekening van het COA.
De reguliere vergoedingen bedragen per jaar volgens een eerste berekening
F 173.000,--. Deze geldmiddelen worden jaarlijks door de gemeente ingezet op
basis van een op te stellen plan, in overleg met het AZC. Hierbij zal met
nameaandacht kunnen worden besteed aan Nederlands taalonderwijs en overige
opleidingen voor de asielzoekers.
Doorgaans wordt op het AZC een onderwijsvoorziening ingericht voor leer
plichtige basisschoolleer1ingenDe hiermee samenhangende kosten van huisves
ting en inrichting, de personele kosten worden afzonderlijk vergoed.
Voor leerlingen bestemd voor het voortgezet onderwijs worden afspraken ge
maakt met de scholen in de regio welke nu reeds beschikken over een Interna
tionale Schakelklas (ISK)Ten behoeve van taalonderwijs en overige oplei
dingen stelt de gemeente een plan op. Bekostiging kan plaatsvinden uit de
reguliere vergoedingen.
Als we dus de financiële consequenties bezien voor de gemeente heeft dit be
trekking op voorbereidings- of initiële kosten f 25.000,-) en de vergoe
ding 173.000,-) welke de gemeente van het COA ontvangt na ingebruikname
van het AZC.
De conclusie op grond van bovenstaande is dat een AZC in principe budgettair
neutraal kan worden gerealiseerd.
Onderzoek bi~i andere gemeenten.
Bij 10 min of meer vergelijkbare gemeenten zijn de ervaringen opgevraagd.
Dit is gedaan via een van tevoren toegezonden vragenlijst. In de meeste ge
vallen werd dit afgerond via een gesprek met de betreffende gemeente eii een
bezoek aan het daar gevestigde AZC. Er is op deze wijze voldoende informatie
ontvangen om inzicht te krijgen in het proces van voorbereiding en de komst
van een AZC.
Algemeen was er waardering voor het door Boarnsterhim zorgvuldig gehanteerde
proces van voorbereiding. Procedureel waren er ook vele overeenkomsten.
De volgende gemeenten met AZC's zijn geïnventariseerd:
Bellingwolde, EexterveenschekanaalGasselte, Harlingen, Hooghalen, Kollu-
merland, MusselkanaalTen Boer, Westerbork en Zweelo.
De omvang van de centra varieert van 330 tot 400 bewoners, terwijl de res
pectievelijke kernen/dorpen waar deze AZC's gevestigd zijn in omvang varië
ren van 1000 inwoners tot 6000 en meer.
Dit geeft het volgende beeld.
De voorbereiding.
In grote lijnen volgen gemeenten dezelfde procedure hierin. Op onderdelen
zijn uiteraard wel verschillen te constateren. Het van tevoren opzetten van
tijdschema en stappenplan is gewenst. De gemeenten vinden het allemaal van
belang de regie tijdens dit voorbereidingsproces zelf in handen te hebben.
De gevraagde gemeenten ervaren het als een gemeentelijke verantwoordelijk
heid naar hun inwoners. In een aantal gevallen waarop dit moment commotie is
rond de vestiging van een AZC, heeft dit zeker te maken met het besluitvor
mingsproces en de wijze van communiceren met de bevolking. Tegenstanders
zullen er altijd zijn en vaak zijn deze ook nadrukkelijk aanwezig tijdens
informatieavonden. De ervaring bij de andere gemeenten is dat het toch vaak
om een kleine groep gaat en dat na vestiging van het AZC de discussie snel
is afgelopen.
De omvang van het centrum.
Gelet op de omvang van het centrum is de grootte van het nabij gelegen
dorp/kern ook van belang. Zeker in de voorbereidingsperiode speelt dit in de
discussies een belangrijke rol.
Bij de bezochte gemeenten heeft dit zelf nauwelijks een rol gespeeld. De
praktijk geeft ook te zien dat indien het centrum er eenmaal is dit anders
ervaren wordt. Naarmate het dorp kleiner is zal de aanwezigheid van asiel
zoekers nadrukkelijker zijn. In de meeste gevallen wordt dit zelfs als posi
tief ervaren.
Andere onderdelen zoals de aanwezige winkels, de mogelijkheid van openbaar
vervoer etc. zijn in het keuzeproces in feite belangrijker.
Politiesterkte
Bij de vestiging van een AZC bestaat recht op uitbreiding van het regiokorps
met een aantal BVE's. Uit de gegevens van de gemeenten blijkt dat niet in
alle gevallen tot daadwerkelijke uitbreiding kon worden overgegaan. De om
standigheden binnen het regiokorps zijn hierbij bepalend. Soms is er nog
sprake van boventalligheid welke eerst moet worden opgelost, terwijl even-
azcraad!5februari2000/4
