Op 20 augustus 1680 besloten burgemeesters,
schepenen en bouwmeesters "dat 't holten peerd sul
worden opgegraven", op -I maart ran het volgende
jaar om "met de over!leden eau het taeckcnbereyders-
gilde te spreechen nopens hei wtrehnemen van het
holten peerd hij de wacgh, mitsgaders het vloeren
aldaer".
Het houten paard; nu doet die aanduiding denken
aan een hobbelpaard, in de 17e eeuw fen eerder/
vooral aan een werktuig ter bestraffing eri pijniging
van militairen. Maar bij allerlei ambachten was het
rwfc de naam een een toestel om het te bewerken
materiaal te ondersteunen of vast te houden. Zn ook
bij de laken bereiders of droogscheerders (scherrycrs),
lieden, die na de geweven wollen lakens geruwd te
hebben met stekels van de kaardebol. die weefsels met
een groot "scheermes" ontdeden van uitstekende vernis
of andere ongerechtigheden. Als steun daarbij
gebruikten zij een beklede brede plank op vier
"benen", het houten paard, duidelijk te herkennen op
du illustratie, ontleend aorr "Het menselijk bedrijf"
van Jan Luyken.
Een in 1624 alhier opgemaakte boedelinventaris
noemt als "laackenbereidersgereedsehap: vier scheren,
een diss, vier restiell caarten een holten back, een
cleine pares met vyer schroeven, een lakenbereiders-
kuyp. een holten peerd". Mogelijk beschikten niet alle
gildebroeders zélf over zulk een toestel en maakten zii
gebruik van eert gemeenschappelijk (groter?) exem
plaar, dat bij de waag. In de gilderol van 1607 wordt
dit instrument niet vermeld; in een toevoeging van
1625 is bepaald, dat "mede voor 't onderhouden der
cuipen sampt paerd"6 penningen zullen worden
geheven op ieder van buiten de stad ingevoerd stuk
laken.
...de samen] ijke bieekers te laten aanseggen
geen krengen ofte aasen op haare bleeken te
holden, die door haar stanck de naastlegers
ende de voorbijgaande personen com en te
incommoderen, bij poene van een pond groot
19-4-1680'
...gesien de informatien genomen lot laste
van de ruiter tappende inde huvsingc bij de
Vrouwenpoort, nopens 't springen van een
vattie buspoeder in syn huysinge...de voor
schreven ruiter boven te ontbieden onde
hem over sijne onvoorsichtighcyt te repri-
menderen, met belasting? van eertijk ende
anops prakt* lijk buys natnaals te houden, bij
verbod van de tapp
11-6-1680)
...de commedianten toegestaan geduirende
de aanstaande merk alhier te mogen spee-
len. alleen op werkeldagen, des betalende
een vierde part van i geen by 't ingaan van
de aanschouwers sal worden gegeven, te
converteren ten proiifijte van's stads armen
(2-7-16801
...dat 't holten peerd staande bij de holten
brugge op 't plcyn van de Nieuw es tad sal
worden opgegraven ende gebracht bij de la-
kenberoyders tobbe staande onder de trap
pen van de stads waagh
r 2(1-8-1680)
...met de majoor Onck (Coenraad van
Unckel l in conferentie te treeden ten evnde
aen de soldaten, door de stad met pieken on
der de hand seer onvoorsigtigh lopende,
mochte worden geordonneert, tot vuorco-
minge van ongelucken, dat se de pieken op
de schouder ofte opwaarts sullen dragen
(3-9 16801
...met twee trommelen te laten omslaan, dal
niemand met St. N'icolaas goed aanstaande
sondagh en avond op piepen, straten ende
andere puhlijkc plaatsen sal mogen voor
staan ende vercopen, bij poene en hreuken
als vooten daer op gestatueerL
11-12-16801
Lf OVtXr^i.*^ JL