La» it
12
Strafvoltrekking op het schavot voor het Blokhuis, 1788
van de functionerende scherprechterBeide
begrippen werden echter steeds vaker ver
wisseld en het kwam zelfs voor dat "beul' als
scheldwoord werd gebruikt.
Op woensdag 28 januari 1778 kregen twee
Leeuwarder kooplui ruzie in de herberg van
Tytsjerk.HesselBarends.woonachtigaanhet
Vliet,verweetDouweYpesdathijgeldvanVan
Gorcum had geleend:
Jimme binne groote luiden van de beul zijn
geld. Jimme hebben geld van de beul op
in tres sen.
Barends zal met deze opmerking hebben
bedoeld dat hij dat geld eigenlijk als bloed-
geldbeschouwde. ToenDirkvan Gorcumlater
vanditmeningsverschilhoorde,reageerdehij
furieus.Dathijvoorbeulwerduitgemaaktwas
in zijn ogen "hoon en smaed.' Hij eiste op 13
maart 1779voorderechtbankdatdelasteraar
met een boete van 24 goudguldens bestraft
zou worden. Bovendien wilde Van Gorcum dat
hij voortaan niet meer met
de veragtelijke naam van beul maar met die
van scherptregter werd bestempeld.
De gedaagde Barends verklaarde, bij mon
de van zijn advocaat, dat hij niet de bedoeling
had gehad Van Gorcum te beledigen. Hij had
zich goed voorbereid en haalde naslagwerken
en deskundigen aan om zijn stelling dat 'beul
en scherprechter gelijk beteekende woorden'
waren, kracht bij te zetten:
S amuel Litiscus zeij de in zij n lexicon 'in voce
camiflex' dat zelve beteekende een beul een
scherprechter, daaragterbij volgende: zij
noemen zig zeiven meester van de scherpen
zwaarde 'in voce lictor' zeijde dat hetzelve
betekende een beul, pijniger, scherpregter
