WOORDENBOEKJE
LeovttjTd
19
HOLLAHDSCH av RUSSISCH
SSBELZSH9K
DE WOORDEN, DIE IN DE DA-:
GELDKSCHEVERKEERING
HET MEESTE TE PAS
KOMEN.
N ederlands-Russisch
woordenboekj egedrukt
te Leeuwarden in 1813
Tt LEEUWARDEN,
Bu J, W. BROUWER
h B i 3,
Knollen
Komkommen
Merg
Meloenen
Melk
Mostert
Het Middagmaal
Een Noot
Oester
Otie
Ontbijt
Oranjeappel
Patrijs
Peper
Peperwortel
E.n Peperdoos
Pc ter fel ie
Pruimen
Radijs
Roora
Rozijnen
Saus» nat
Snoekje
Selderij
Siirvette
.Spinazie
Stokvisch
Stenr
Een Stuk
Soep
s
Rehpa
Agurhex
\iosgh
Ddhna
MaJackoh
Gartschinta
Abahd
Oncch
Utistrira
Mibszlo
Siftrak
Bommeraner
Kurapahtka
Pehrer
Cbren
JehrefcbtierTa
Petruhfchka
Sïliwa, Wcsctinis
Rehthft
Szlihwkij
Isuhm
S/.ousz
Sehtjchuka
Szeldcreï
Sialfctuka
Schpinabt
Trüika
Oszetur
Kufok
Szupp
A 3
Tel*
gevolgen vanhetbordeelbezoekdoorzijntroe-
pen:'Zeer velen vanmijnonderhebbendeman-
schappenzijnzooziekdatzijgeheelongeschikt
zullen worden voordendienst.'Hijeistdanook
een goed ingerichte 'medische politie', een eis
die ondanks hoge kosten wordt ingewilligd.
Omdecontactenteversoepelen verschijnt
noginnovemberl813bijJ.W.BrouwerinLeeu-
warden een Hollandsch Russisch Woorden
boekj e, waarin 'de woorden, die inde dagelijk-
scheverkeeringhetmeesttepaskomen.'Op
offïcieeel niveau kan een beroep gedaan wor-
denopdejoodseonderwijzerBaruchdeLeeuw
en op een schoenmakersvrouw van Poolse
afkomst.Langzamerhandbegintdeoverheid
weer te draaien en hervindt het alledaagse
leven zijn normale gang. Voor de Kozakken is
dan in Leeuwardengeen taakmeerweggelegd
en begin december wordt met hun vertrek
een begin gemaakt. Op 6 december vertrekt
delaatstegroepKozakkennaarGroningen.De
burgers die Kozakken inhuis hebben gehad
mogen de kosten voor voeding en onderdak,
maar ook voor 'veergelden en schadevergoe-
dingen'-declareren.Derekeningvoorleveran-
tiesaanoversteRosenblijftechteronbetaald.
Paleis van justitie
Inl826pasbetaalttsaarNicolaasI,-zijnzuster
AnnaPavlovnawasgetrouwdmetonze latere
koning W illem II- aan de provincie Friesland
27.737 gulden vergoeding. De provinciale
bestuurdersaanvaardenhetbedragdankbaar,
maarhebbeneropdatmomentgeenbestem-
ming voor. Er wordt een fonds gevormd dat
langzaam groeitIn 1838 dient zich tenslotte
een bestemming aan. Een reorganistie van
de rechterlijke macht noodzaakt de provin
cie nieuwe huisvesting te zoeken voor een
gerechtshofeneenarrondissementsrechtbank.
En, zo wordt besloten, de rechtbanken die tot
dat moment gehuisvest zijn in de Kanselarij
zullen niet de enige gebruikers worden vanhet
nieuwegebouw.OokProvincialeStatenzijnop
zoek naar een nieuw plekje omdat hun behui
zing, het Landschapshuis aan de Turfmarkt,
vergaandbouwvalligisDatkanmooigecombi-
neerdworden.Hetfonds,inmiddels47.000gul
den, wordtdoorjonkheerJ.A.vanZuylen van
Nijevelt,degouverneurvandekoning,beschik
baar gesteld voor de bouw.
Gemakkelijkgaathetniet: de beraadslagin
gen over de gewenste locatie en de kosten
durenmaarliefstzevenjaar.Provincieenjus-
titievindenzolangeenplekjeindelnfirmerie.
Pas in 1845 wordt bij raadsbesluit van 19juli
gekozen voor een locatie op het nog te dempen
westelijkgedeelte vandeZuidergracht. De aan
bestedingvan 174.500 gulden vindtplaats op
26 juni 1846. Voor de fundering wordenmeer
dan duizend heipalen gebruikt. De eigenlijke
bouw begintvooij aar 1847. Hetontwerpisvan
FrederikStoett,dieuitgaatvaneenouderplan
vanThomasRomein.Hetkolossalegebouwmet
zijnopvallendezuilenportiek,wordtgefaseerd
in gebruik genomen. Op 3 j uli 1849is het zover
gereeddatProvincialeStatenervoorheteerst
een vergadering kunnen beleggen. Maar het
duurt tot7septemberl850voordatookjustitie
er de eerste rechtszittingkanhouden. In 1852
ishetgebouw helemaal klaar. InhetopCorin-
tischezuilenrustendefrontonishetwapenvan
Friesland geplaatst.
De Russen zijn terug
In 2000 zijn de Russen terug in Leeuwarden.
Ditkeer op uitnodiging van het stadsbestuur
vanwege de stedenband Leeuwarden-Oijol.
Omdatde stedenband tienj aar bestaat, wordt
eensteenmeteen strofe uit een gedicht van de
beroemde Russische, en uit Oijol afkomstige,
schrijver/dichterToergenjevindeLeeuwarder
poëzieroute opgenomen. De steen krijgt een
plekje voor het Paleis van Justitie. De burge
meesters van Leeuwarden en Oijol,Loekievan
MaarenenEfimVelkofski,verrichtenmetrode
bezems de onthulling.
Met de plaatsing van de poëziesteen is ten
dele tegemoet gekomen aan een wens van
Peter deHaan, voorzittervan de stedenband.
Inzijnboekl813:RussenbevrijdenLeeuwar-
den vraagt hij zichafofhetnietaardigzouzijn
een blijvende herinnering te hebben aan die
dagen in november 1813. De poëziesteen vol-
doetdaarniethelemaalaan.Hetzougetuigen
van historisch besef ergens in de stad -Hoek-
s terpoort?- een teken aan te brengen dat ver
wij stnaar deze tochbepaald niet onbelangrijke
gebeurtenis in de Leeuwarder geschiedenis:
deKozakkendieLeeuwardenkwamenbevrij-
den.19
Met dank aan Peter de Haan en Meindert Schroor
ca»;
