it
Majesteit, waar is uw kroon?
Fa. O. Plantinga
BANKETBAKKERIJ
BLEEKLAAN 71, TEL. 6394
25
Tjerk Voigt "Het geheim van het Huis van Oranje ligt niet zozeer in het regeren als wel in het
dienen', zo schreef de New York Times bij het overlijden van Koningin Wilhelmina
in 1962. En gediend heeft Wilhelmina, gedurende haar hele leven. Haar adagium
"vorsten zijn hoger dan de burgers, volgens de grondwet, maar niet méér dan de
burgers' verklaart waarom zij altijd trouw is geweest aan het volk en zijn waarden
en waarom zij zich vijftig jaar lang heeft ingezet voor het volk.
Het bovenstaande geeft mede aan waar
om Koningin Wilhelmina in de periode
van 1892 tot en met 1952 maar liefst
twaalf keer Leeuwarden heeft bezocht.
Wilhelmina wilde laten zien dat zij zich
oprecht interesseerde voor het wel en
wee van de Leeuwarders en zij wilde de
historische band tussen Leeuwarden en
Nassau aanhalen en benadrukken. Eén
bezoek had een afwijkend karakter. Op 25
en 26 april 1946 was de vorstin in Leeu
warden en omgeving om zich op de hoogte
te stellen van de wederopbouw en naoor
logse problematiek. Dit bezoek was niet
bedoeld, althans dat vond Wilhelmina,
om het volk de gelegenheid te geven haar
hulde te brengen, maar de vorstin wilde
juist haar aanhankelijkheid betuigen aan
de (omgekomen) verzetsmensen en "wak
kere' kameraden. Zij wilde voor één keer,
passend bij haar vernieuwingsgedachte,
de rollen omdraaien. Haar verdiensten
tijdens de oorlog zag Wilhelmina zelf als
onderdeel van 'mijn arbeid'.
Tijdens het bezoek aan Leeuwarden
werd Wilhelmina vergezeld door twee
vooraanstaande personen uit haar hofhou
ding: mejuffrouw Jeannette C.M.M. Gel-
dens (1902-1999) en kapitein Robby J.E.M.
van Zinnicq Bergmann (1917). Mejuffrouw
Geldens was per 1 juni 1945 benoemd tot
particulier secretaresse. Ze was door Hare
Majesteit aangesteld omdat zij, in dienst
van de politie, in de oorlog had geweigerd
joodse landgenoten op te halen én zij zou,
als katholiek, een brug kunnen slaan tus
sen de rooms-katholieken en het Oranje
huis. Kapitein Van Zinnicq Bergmann, een
Engelandvaarder met RAF-vliegersoplei-
ding en vanaf 1947 haar hofmaarschalk,
Verpakking ter gelegenheid van het 50-jarig
regeringsjubileum (1898-1948) van Koningin
Wilhelmina
werd in augustus 1945 haar adjudant.
Typerend was haar sobere en eenvoudige
kleding. Zij droeg een 'blauw wandelcos-
tuum en een kastanje-bruine boa.'
Nadat Koningin Wilhelmina en haar
gezelschap door Commissaris der Konin
gin, mr.H.P. Linthorst Homan, was opge
wacht en verwelkomd bij de grenspaal
tussen Drenthe en Friesland, reed het
gezelschap richting Leeuwarden. Vanaf
Wijtgaard werd zij vergezeld door een
escorte van de Leeuwarder politie, die
haar begeleidde langs de in grote getale
opgekomen, enthousiaste mensen. Op het
kruispunt van de Huizumerlaan werd
haar namens het comité Oranje-Natio
naal door Jopie Veldman, de zoon van
de voorzitter, een boeket aangeboden.
De intocht eindigde op de Emmakade,
waar de Commissaris van der Koningin
op nummer 53 tijdelijk woonde. Tijdens
het verblijf daar vroeg de vijfjarige zoon
van de Commissaris aan Hare Majesteit
'Waar is uw kroon?'. Hij was immers een
koningin gewend zoals zij stond afgebeeld
in geschiedenisboeken en op portretten.
Koningin Wilhelmina antwoordde, nadat
zij even was ontdaan: 'Die ligt in mijn
paleizen ergens in de kast.'
Een sportieve hulde
Het eigenlijke programma, begon na het
middagmaal en een korte rustperiode
voor Wilhelmina, om vier uur 's middags
in het Provinciehuis. Het Friesch Dag
blad berichtte: 'sommige gebouwen aan
de Tweebaksmarkt puilden uit van ken
nelijk niet op werkbezoek zijnde enthou
siastelingen.' Wilhelmina liet zich hier
informeren over de toestand in Friesland.
Opmerkelijk is dat onder de genodigden
zich ook enkele arbeiders bevonden. (In
1892, tijdens haar kennismakingsbezoek,
werd een verzoek om audiëntie door arbei
ders nog geweigerd. Zij verschenen toen
massaal op de receptie), 's Avonds ont
ving Wilhelmina een huldebetuiging. Dit
