22
Anna Elisabeth van Hattum ?net kleindochter
Anna Elisabeth Funcke, 1944
nicht freule De Vos van Steenwijk. Naar
haar is de freule(kaats) partij genoemd.
De drie lauwerkransen voor het winnende
partuur werden jaarlijks door tuinman
Van Hattem vervaardigd.
Waarom een kundig vakman als hij
Leeuwarden en de kwekerij van zijn vader
verliet, lag in het feit, dat hij hier vrijer
en creatiever kon werken en aan het vaste
loon van vijftien gulden per week met vrij
wonen en vrij gebruik van de aardappelen
en groenten van de tuin. Hier in Wom-
mels werd de latere dichter Jacob (Jaap)
geboren in 1900 en na hem nog Jacobus
(Koos), die later een kwekerij had aan het
Molenpad in Leeuwarden. Beide jongens
werden overigens ingeschreven als Van
Hattum, evenals hun zusje Heilke (Kee).
Villa en park, zouden in een boze bui
van de burgemeester, en vooral van de
in haar wiek geschoten burgemeesters
vrouw, weer even snel verdwijnen als
ze waren verschenen. In de raadsverga
deringen had de burgemeester soms de
hele raad tegen zich. De toestand werd
voor hem onhoudbaar. In september 1904
begon de afbraak van de mooie villa waar
Het tuinmanshuis in Elspeet op het terrein van villa Stakenberg van de familie Hopperus Buma
in Hopperus Buma de meest hoopvolle en
meest teleurstellende zes jaren van zijn
leven had doorgebracht. Ontgoocheld en
driftig als hij was, besloot hij samen met
zijn vrouw dat er geen steen op de andere
zou blijven. De villa werd steen voor steen
afgebroken, in dertig scheepsladingen naar
Haarlem vervoerd en daar aan het Zuider
Buitenspaarne weer opgebouwd met als
villanaam Oldehove, een herinnering aan
zijn geliefde stad Leeuwarden. Tuinman
Van Hattem huurde toen de tuin die hij
zelf had aangelegd, egaliseerde de plaats
waar de villa had gestaan en richtte er een
kwekerij op, die hij tot 1913 beheerde.
In dat jaar was Buma voor het innen
van de huren weer eens in Wommels.
Hij had in Elspeet de villa Stakenberg
gebouwd en koesterde grootse plannen
voor een aspergekwekerij. Ook nu zwicht
te Van Hattem voor Buma's verzoek om
hem te komen helpen. In oktober 1913 ver
huisde de familie naar Elspeet en betrok
er een woning die de dichtende zoon later
'het witte huis achter de meidoornheg'
noemde.
Een geurige anekdote
Voor zoon Jaap kwam de verandering
wel zeer ongelegen, want hij was nog
niet klaar voor de toelating tot de kweek
school en tot overmaat van ramp kwam er
ook nog eens de Eerste Wereldoorlog.
Een deel van de vluchtelingen uit België
werd in Harderwijk in een internerings
kamp ondergebracht. De enige die van
hen profiteerde is Hopperus Buma; hij
wendde de fecaliën van het kamp aan
voor de verbetering van zijn gronden.
Mevrouw Petronella Hopperus Buma-
ter Haar achtte zich niet te voornaam
om zelf met de mestkar van Harderwijk,
waar Buma de villa Nijehove bezat, naar
Elspeet te rijden. Maar een onzalig gevolg
van die bemesting was dat het hele gezin
Van Hattem roodvonk en difteritis kreeg.
Buma overleed in 1934. Reden voor
het gezin Van Hattem, de kinderen Koos
en Kee waren nog inwonend, terug te
keren naar Leeuwarden waar ze zich
eerst vestigden in de Hoeksterstraat.
Later ging men naar het Molenpad 36,
waar Koos met behulp van zijn vader en
compagnon Brouwer de kwekerij begon.