Zestig jaar!
FRIESCHE COURANT
i.4 lVvv\
c_..;;rv
13
René Kuipers In de komende meidagen herdenken wij in Nederland dat het zestig jaar is geleden
dat ons land van de onderdrukker werd bevrijd. In Leeuwarden was de bevrijding
iets eerder. Op zondag 15 april 1945, even na twaalf uur, rolden -nadat de Binnen
landse Strijdkrachten de stad al in handen hadden gekregen- de eerste gevechts
wagens en tanks van de Royal Canadian Dragoons langs de Groningerstraatweg
de stad binnen zonder een schot te hebben gelost.
Op 13 april 1945 verscheen nog de foute
Friesche Courant volgens aantekening
van mijn vader 'laatste courant onder de
moffen'. In het hoofdartikel Van de fron
ten, ondertekend door Keitel, Himmler
en Bormann werd bevolen dat "steden,
liggende aan gewichtige verkeersknoop
punten, moeten tot 't uiterste verdedigd
en gehouden worden zonder acht te geven
op beloften of dreigementen die door par
lementairs of vijandelijke radiozenders
overgebracht worden. Voor het opvol
gen van dit bevel zijn de in iedere stad
benoemde militaire commandanten per
soonlijk verantwoordelijk. Handelen deze
niet volgens hun plicht en de taak als sol
daten dan worden zij evenals alle civiele
functionarissen, die de militaire comman
danten van hun plicht willen afbrengen of
haar in de vervulling van die taak willen
belemmeren, ter dood veroordeeld."
15 april 1945, de bevrijding
Bij mijn ouders werd op 15 april, zoals
een aantekening van mijn vader aangeeft,
zondagochtend al het bevrijdingsnum
mer van De Koerier, berichtenblad van
i .Vierde Jaargang. No. 44
VRUDAG 13 APRIL 1945
VAN DE FRONTEN
STRUD OM BREMEN EN BRUNSWUK
Geallieerde doorbraak bQ Quakcnbriick mis
lukte. Opdringende Anglo-Amerikanen In
liet Roergebied. Koningsbergen o.apitu-
leerde, doch deelen der bezetting veel)ten door.
-.5.rAfifcing;fiCMiJCD,T.zidjrat.4M--dood~>r4:x.iMMrdMad,-
De Friesche Courant van 13 april 1945
de verzetsgroep Je Maintiendrai bezorgd.
Deze gestencilde, voorheen illegale uit
gave (voorlopige oplaag 10000 exempla
ren) zou de volgende dag voor de laatste
keer verschijnen. De eerste zin in het
hoofdartikel van het bevrijdingsnummer
ondertekend met V. (Anne Vondeling, de
latere minister) luidt als volgt: "Vrij! 0,
eindelijk. Eindelijk vrij. We zouden wil
len juichen en dansen, bidden en danken,
lachen en schreien: elkaar omhelzen, het
luid uitzingen: vrij, vrij....' En het artikel
eindigt met: Wel heeft de Dood een hoge
tol geëischt, ook van onze vrienden, maar
het Leven heeft overwonnen en herneemt
zijn rechten. Een waarlijk nieuwe tijd is
begonnen."
Het vrije woord
Deze nieuwe tijd werd in Leeuwarden na
de bevrijding verwoord door ondermeer
de Leeuwarder Koerier, Friesch Dagblad,
Trouw, Het Vrije Volk en De Waarheid.
Hoe belangrijk vrijheid en de vrijheid
van het woord is, besef je ook in deze
tijd waarin sommigen die vrijheid willen
onderdrukken door geweld of uit angst.
Wij moeten hier nooit aan toegeven. Want
om nog één maal met Vondeling te spre
ken in genoemd hoofdartikel 'ons volk,
het nederlandsche volk leeft, en een volk
dat leeft moet aan zijn toekomst bouwen'.
Zonder vrijheid kan dit niet.
j v., i Js.UTL"-Lp
v -
J
ir'
f r? V' (ëJi
'ftSfi; i%Z-
WU
JIL .....Zi...
r1&l<Z 'optWhfc «LjA TSclD ÜüGrt I
ÊodL ?,(xi "U mitslt folate
it Zijt pflij Ï2LL
Viriji -
I'ii!..-.1-ilLS ."-T: 4 M :i ;1- - en .-i k- Xa c'r. cü'ji.ürn al i-:n a f.
Het bevrijdingsnummer van 15 april 1945 van De Koerier, van de verzetsgroep Je Maintiendrai