De Hofschool in perspectief
17
Kees Siccama De Leeuwarder Schoolvereniging of LSV aan de Jelsumerstraat is de voortzetting van
de Hofschool aan het Raadhuisplein 25. Het oude pand werd in 1968 verlaten voor de
nieuwbouw. Met de verhuizing verdween ook de naam Hofschool die het gebouw als
een soort bijnaam had gekregen zo direct gelegen naast het stadhouderlijk hof.
Dit hof naast de school werd hotel. In
mijn tijd resideerde daar de commissaris
der koningin, Linthorst Homan, met een
huisknecht in livrei, kleedjes uitkloppend
op de hoge stoep.
Mijn lagere schooljaren bracht ik dus
door op die school aan het Raadhuisplein.
Zeven volle jaren 1947-1954, waarvan
twee op de dependance in de Juliana-
school aan de Tweebaksmarkt. Jarenlang
was ik kind buiten eigen buurt en straat,
naar een afgelegen 'bijzondere' school. Je
werd ingeschreven aan de Hofschool als je
ouders vervolgonderwijs aan HBS of gym
nasium gewenst achten voor hun kroost.
Dat gold en dat geldt nog steeds. De LSV
levert het grootste deel van haar leerlin
gen af aan de meer theoretisch gerichte
middelbare opleidingen.
Ouders kiezen in de meeste gevallen
bewust voor een onderwijsvorm die in de
wet "bijzonder' wordt genoemd. Het is ook
de voorwaarde voor het stichten van scho
len met deze naam. Zo is de LSV opgericht
in 1922 als resultaat van een ouderactie.
Ook vandaag de dag is de betrokken
heid van ouders duidelijk merkbaar in de
gehele vereniging.
Opmerkelijk is dat de Hofschool anders
werd beoordeeld, ik durf te beweren nega
tiever, dan andere scholen van het bijzon
der onderwijs. De naam werd veelal ver
bonden aan de 'upper ten' in de stad en
aan de rijkere inwoners van de provincie.
Of deze 'blik' is verdwenen weet ik niet
maar ze was naar mijn mening nog terug
te vinden in het langdurige gesteggel met
de gemeente Leeuwarden in de beginja
ren zestig over de aankoop van een ter
rein voor de nieuwe school. Het leek wel of
er werd tegengewerkt! De Hofschool werd
beschouwd als exclusief bestemd voor de
kinderen van de beter gesitueerden. Werd
dat 'etiket' er eerst opgeplakt en diende
het later als reden voor afwijzing?
Als verzachtende omstandigheid wil ik
opmerken dat dit speelde aan het begin
van het tijdvak in de Nederlandse samen
leving waarin we allen aan elkaar gelijk
dienden te worden.
Vervreemd
In de jaren direct na de tweede wereldoor
log werden de indeling van de maatschap
pij en de verschillen in positie en inkomen
als gegeven geaccepteerd. De opbouw van
Nederland was een eerste vereiste en
hoe meer kinderen leerden hoe meer ze
in staat zouden zijn leiding te geven aan
de wederopbouw. Vooral de ouders uit de
vrije beroepen en de middenstand meld
den hun kinderen aan bij de Hofschool.
Deze afficheerde zich immers als school
die zijn leerlingen de toegang tot verdere
hoog gewaardeerde opleidingen kon ver
schaffen.
Mijn ouders meenden eveneens dat een
keuze voor deze school, ondanks de extra
kosten die dat met zich meebracht, voor
hun zoon de meest geëigende zou zijn.
Aldus werd ik als late leerling in septem
ber 1947 toegelaten tot de eerste klas, bij
juffrouw Hommes. Een halve stad ver
wijderd van mijn straat en buurt. Mijn
speelgenootjes bezochten bijna allemaal
de Gemeenteschool aan de Tjerk Hiddes-
straat. Zo werd ik een beetje een vreemde
tussen mijn vriendjes.
De tocht door de stad voerde mij uit de
Veestraat, via het nieuwe kantoorgebouw
tegenover hotel De Bleek op de hoek van
de Bleeklaan, waar ik de reliëffiguren
Voor De Vliehorst op Vlieland in 1952.
Boven van links naar rechts: Ate Oosten
burg, Hofstra en Paul van Medevoort.
Onder: Hans Nauta, zoon van een han
delaar in automaterialen in Leeuwarden.
De auteur in een liggende pose
Collectie Kees Siccama
van de naakte mens bewonderde, over
de Hoeksterpoortbrug, met aan de over
kant de pakhuizen Rusland en Riga aan
de Hoekstersingel, via de oostkant van
de Voorstreek naar de Amelandpijp voor
de Centraal Apotheek. Op deze pijp stond
iedere maandagochtend een krantenver
koper zijn waar aan te prijzen onder het
uitstoten van de kreet: 'Sporrelt, Sporrelt'.
Dat puzzelde me want een krant met die
naam kende ik niet. Later werd me dui
delijk dat het een verbastering was van
Sport en Sportwereld. Een krant die niet
meer bestaat. Via Wortelhaven, Eewal en
