La» it
19
Er wordt ook gewerkt. Op de voorgrond vanaf links: Bruno Barendsma, Joukje Fah-
ner, dochter van een groentehandelaar uit het Naauw, haar vriendin Aukje Dijkstra en
geheel rechts Henk Faber Collectie Kees Siccama
Neen, de schoolse hoogtepunten waren,
naast mijn bevorderingen, de jaarlijkse
revue-uitvoering door de juffrouwen en
mijnheren in de Harmonie ('mijn'juffrouw
Hommes op het toneel in de ton bij Ali
Baba en de zeven rovers), de filmvoorstel
lingen op de zolderverdieping en de school
reisjes naar de Vliehorst op Vlieland. Die
zolder was een grote ruimte over de gehele
lengte en breedte van het pand, waar kas
ten, banken en al de schoolbenodigdheden
waren opgeslagen. De klas in de banken,
de projector erachter met bediening door
Hosper of Van der Geest en dan draaien
met dat kenmerkende geluid van een 8mm
projector met film zonder geluidsband.
Het ratelde en op het doek verschenen de
magische woorden: 'Om scherp te stellen'.
Zwart-wit en je hoopte op spanning; het
werd vaak iets opvoedbaars en die films
zijn saai, doodsaai. Toch is daar mijn fas
cinatie voor film geboren.
Zwarte rolletjes naar boven
Belangrijk voor ouders was het school
zwemmen. Een meerjarig programma met
als doel het verwerven van een zwemdi
ploma, of eigenlijk drie diploma's: A, B
en C. We verlieten hiervoor wekelijks als
groep het klaslokaal en liepen door de
Fonteinstraat naar een gebouw van twee
verdiepingen, waar op de gevel L.O.Z.
stond vermeld. Het was gelegen naast
sportvelden, het Fonteinland, en links
ervan bevond zich een onmetelijk parkeer
terrein, waarop ik nooit meer dan zeven
auto's heb geteld.
Binnen gingen wij naar boven, naar de
kleedhokjes; links van de trap was het
begin van een rechte gang met erboven de
aankondiging: 'stortbaden'. Ik neem aan
dat hiermee douches werden bedoeld die
tegen een geringe vergoeding vooral op
zaterdagen druk werden bezocht vanwege
het bijna geheel ontbreken van deze voor
ziening in de woningen van de jaren vijf
tig. Ik zag deze stortbaden als holle ruim
tes waar emmers water over de hoofden
werden uitgestort.
Boven was de batterij kleedhokjes. Deze
zijn tot op heden nauwelijks veranderd in
bad-, zwem- en saunagelegenheden. Een
te kleine en door een te laag geplaatste
plank nog benauwender ruimte, waarvan
de beide deuren simultaan worden geslo
ten door een dun balkje dat scharnierend
aan een lange (sic) zijde is bevestigd.
Met de kledinghaak hoog geheven voor
het droog houden van de lange broek,
wachtte ons aan de andere zijde een ver
schrikking: badmeester Schoonhoven.
In smetteloos wit gekleed heerste hij over
gene zijde als een Cerberus. In de jaren
vijftig waren lagere schoolkinderen van
een timide soort; een oorvijg op school
kon zich thuis sneller verdubbelen dan
dat deze aanleiding zou zijn tot ouderlijk
geweld tegen de meester. Deze houding
bracht autoritaire mensen er blijkbaar toe
er een schepje bovenop te doen. Zo ook bij
Schoonhoven. Zaak was zo snel mogelijk na
het douchen de lange trap af naar het bad.
Opgesteld voor het pierebadje waren we
nog niet van Schoonhoven af. Hij gaf geen
les maar verzorgde de hygiënische contro
le. Hiertoe wreef hij met bevochtigde duim
en wijsvinger over de enkel aan weerszij
den van de achillespees. 'Zwarte rolletjes'
werden naar boven gecommandeerd alsof
we ons moreel hadden vergaloppeerd. En
hoe we ook ons best deden in deze jaren
van geringe badgewoonten, het gelukte
nooit iedereen om van deze beschamende
vertoning gevrijwaard te worden voor we
het reddende water bereikten.
Daarin kregen we les van meer geëi
gende pedagogen, die ons eerst met ver
zinkte bus en een plankje lieten drijven
en daarna geduldig door de les loodsten,
waarna we, soms met een schuine drop
van vijf cent, het gebouw van de Leeu
warder Overdekte Zweminrichting weer
verlieten. Een enkele maal talmden we
aan de balustrade om nog even te genie
ten van de prestaties van enkele Leeu
warder zwemcracks zoals daar waren
in die jaren: Jaap de Jong, Piet ten Thije,
Jitze van der Veen en Sieta Posthumus.
Zover is niemand van ons ooit gekomen.
Geheim wapen
In 1952 poserend voor een schoolprent
van het Tsaar Peterhuisje in de 5e klas:
de schrijver dezes met Bruno Barendsma
Collectie Kees Siccama