X, 024583
24
Persoonsbewijs van de vader van Goffe Miedema
Soms worden er alleen maar initialen
gebruikt. Het is in ieder geval niet conse
quent gedaan. In een en hetzelfde tekst
blokje (4 februari 1945) heeft hij het over
boer S. in Franeker, een klant van hem
waar hij wat tarwe en suikerbieten pro
beert los te krijgen. 'S. is NSB-er en z'n
vrouw is een dochter van boerenleider B. uit
Vrouwbuurt. Als je niet over politiek praat,
dan is er met deze mensen zeer goed om
te gaan'. Even verderop is de S. gewoon
voluit de familie Sijtsma geworden.
Echt pijnlijk is het geval van de werkne
mer waar Miedema duidelijk niet veel mee
op heeft. Van deze man worden zonder
omzichtigheid de slechte eigenschappen
vermeld tot en met het plegen van dief
stal van bedrijfseigendommen aan toe. De
kwestie wordt binnenskamers opgelost,
niemand weet er verder iets van. Maar
nu, zestig jaar later komt de kwestie, met
de naam van de dader voluit, alsnog in de
openbaarheid, wereldwijd. Aan zijn kinde
ren is waarschijnlijk niet gevraagd of ze
konden instemmen met deze openbaarma
king.
Ben ik mijns broeders hoeder?
De volgende passages zijn letterlijk over
genomen uit Miedema's dagboek, ze gaan
allemaal over de (vervolging van) joodse
medeburgers:
29 maart 1942
een jood is heel geschikt, ook in de
winkel al moest je wel wat oppassen als je
zaken met hem deed, maar een troep joden
is iets onplezierigs De joden gaan wel
heel erg het loodje leggen, alles wat de Duit-
schers mis gaat is hun schuld en zal op hen
gewroken worden. Het is een pesten zonder
enige grond van redelijkheid op een groep
mensen die wat anders dan de Westerlin
gen is. Een groep mensen die waarschijn
lijk iets meer geniale exemplaren bezit en
mogelijk ook wat meer slemielen
15 juli 1942
De joden zijn enige weken geleden gekeurd
en gaan spoedig weg om in Polen te gaan
werken, zo heet het tenminste. Die mensen
zitten er dus nog veel meer tussen omdat
ze geen dag zeker van hun eigen leven kun
nen zijn. Af en toe een uitspraak van een
N.S.B.'er of van een Duitsche autoriteit
die verklaart dat Europa van de pest der
joden bevrijd zal worden, het morele peil
staat wel hoog.
20 september 1942
Als je het vergelijkt met de problemen waar
de Joden voor geplaatst zijn dan vallen
eigen moeilijkheden in het niet. Zelfmoord
is er aan de orde van de dag, om te ontko
men aan het transport naar Polen om puin
te ruimen en dat bijna zonder eten waar
door velen zullen bezwijken. Veel wordt er
niet over bekend. De Joodse gezinnen wor
den totaal uit elkaar gehaald en waarom
moet dat nuEen eerlijke en faire manier
zou toch zijn om hen een gebied aan te
wijzen waar deze mensen zouden kunnen
wonen als men er in Duitschland zo fel
op gebrand is. Waarom deze haat? Maar
niet te veel aan denken, je wordt er maar
beroerd van. Het is nu eenmaal zo dat een
mensenleven niet veel telt, en een Joods
leven helemaal niets meer.
29 december 1942
Op straat zie je haast geen Joden meer.
Ik geloof niet dat er hier in Leeuwarden
nog veel zijn, de meesten zijn weggevoerd
en komen vermoedelijk nooit terug. Voor
de radio werd bekendgemaakt dat voor 1
januari alle Joden uit West-Europa naar
werkkampen in Polen overgebracht moeten
zijn, maar zouden ze daar ooit levend uit
komen? Vanuit de concentratiekampen uit
ons land gaan de transporten dan in dicht
getimmerde treinen naar Polen en dan
moet men maar raden naar de beestach
tigheden die vermoedelijk met deze mensen
uitgehaald worden. Af en toe denk je
je deze ellende in, maar veelal lopen we
er maar haastig aan voorbij, je wordt er
maar beroerd van als je er aan denkt, en
ben ik mijns broeders hoeder?
7 februari 1943
Toch is het aantal moppen niet zo groot
meer, zou het komen dat veel joden weg
gevoerd zijn?
14 februari 1943
In de krant stond dat joden uit Slowakije
opgehaald werden wegens sabotage daden
en nu zouden weten wat werken is in de
concentratiekampen, terwijl dit weghalen
van de joden uit Duitschland ook versneld
ter hand genomen werd. Ook hier op straat
tussen 3 en 5 uur (de enige uren dat joden
nog in winkels mogen komen) ziet men
nog maar weinig van deze "mensen". Het
lijkt wel of het beesten zijn. Vermoedelijk
worden ze bij duizenden vermoord door
ondervoeding en mishandeling. Er komt
nooit iemand terug uit een concentratie-
4 Juli 1875
het Bilat F
6 AUG. 1941
LEEUWARDEN
