16
De eerste werkplaats van de orgelbouwers
in de Bagijnestraat 45
In 1913 verhuist de zaak naar de Kleine
Kerkstraat 25, waar de firma nog steeds
is gevestigd.
Tot 1901, het jaar dat Fokke Bakker na
precies 21 jaar de firma verlaat, zijn er
zo'n zestig nieuwe en acht gebruikte in
strumenten geleverd. Van de nieuwe
orgels waren er achttien met twee klavie
ren. Het grootste hiervan (27 registers)
werd in 1892 geleverd aan de gerefor
meerde Nieuwe Westerkerk in de
Ammanstraat te Rotterdam. Het ging in
de meidagen van 1940 jammerlijk verlo
ren. In Leeuwarden werd in deze periode
(1894) het orgel voor de Noorderkerk aan
de Grote Kerkstraat (thans It Aljemint)
vervaardigd. Het front werd ontworpen
door architect W.C. de Groot. Het instru
ment is in 2004 overgeplaatst naar de
nieuwe kerk de Morgenster aan het Vrij
heidsplein.
De vennoten Bakker en Timmenga
Fokke Bakker werd op 12 juli 1842 gebo
ren te Leeuwarden. Zijn ouders waren
Pieter Bakker en Elisabeth Riethorst. Hij
huwde op 11 juli 1868 met Catharina Eli
sabeth Ferwerda en stierf op 31 juli 1904
te Leeuwarden. Voor zover bekend bleven
zij kinderloos. Vanaf het Raadhuisstraatje
10 (nu Auckamastraatje) verhuisde het
echtpaar Bakker in 1882 naar het adres
Bagijnestraat 45b. Op 10 maart 1902,
nadat Fokke zich had teruggetrokken uit
de zaak, verhuisden zij naar de deftige
Spanjaardslaan 19, waar de weduwe later
bleef wonen.
Arjen Timmenga werd op 4 februari
1854 geboren uit het huwelijk van Jelle
Arjens Timminga en Geertje Jacobus
Engelsma. Hij huwde op 30 juli 1885 met
Antje Posthumus die toen 22 jaar oud was
en overleed op 16 november 1920 in
Leeuwarden. Hun zoon Bernard Tim
menga (1889-1971) trouwt op 24 juli 1917
in de gemeente Leeuwarderadeel met
Pietje de Jong die toen 24 jaar was. Arjen
Timmenga woonde achtereenvolgens in
de Bagijnestraat 45 (1882), Schoolstraat 3
(1887), Harlingersingel 3 (1892), Turf
markt 12 ben. (1893), Bagijnestraat 42
(1900), Bagijnestraat 45 (1902), Kleine
Kerkstraat 25 (1913) en in 1917 in de
Harlingerstraat 12 waar hij woonde met
Bokje Gietema, weduwe van zijn zwager
Berend Posthumus.
Zoon Bernard Timmenga woonde vanaf
zijn huwelijk in de Kleine Kerkstraat 25.
Op 12 juli 1941 verhuisde hij naar het
adres Noorder singel 50.
Soepele betalingsregeling
In de periode 1901-1919, als Arjen Tim
menga de zaak alleen leidt, worden er
behalve een vijftal gebruikte, 57 nieuwe
instrumenten geleverd. Delfshaven (1904)
en Rotterdam Kralingen (1909) waren
hiervan de grootste met 21 stemmen op 2
klavieren en vrij pedaal.
De meeste nieuwe instrumenten von
den hun bestemming in gereformeerde
kerkgebouwen. Niet zo vreemd natuur
lijk, want na de Doleantie in 1886 en de
oprichting van de Gereformeerde Kerken
in Nederland in 1892 werden er overal
door de 'kleine luyden' nieuwe kerkgebou
wen gesticht. Ook het feit dat de firma
Bakker Timmenga een soepele be
talingsregeling hanteerde, zal daar niet
vreemd aan zijn geweest.
Vanaf 1919 leidt zoon Bernard de orgel
makerij. Onder diens leiding zijn er tot de
overname van de firma in 1960 ongeveer
30 nieuwe en 15 gebruikte orgels geleverd
aan diverse kerkgenootschappen. Onder
andere bouwde hij in 1928 een bescheiden
instrument voor de vrijmetselaarsloge
Friese Trouw aan Bij de Put.
Overzien we de gehele werklijst van de
firma vanaf het jaar van oprichting (1880)
tot de overname in 1960 dan blijkt dat
ongeveer 250 kerkbesturen klant zijn
geweest van de firma Bakker Timmen
ga. Hiervan waren er 167 Nederlands her
vormd, 52 gereformeerd en 32 doopsge
zind. De aanwezigheid van de (roomse)
orgelmakers Adema zal de oorzaak zijn
geweest dat de rooms-katholieke kerkbe
sturen in het klantenbestand ontbreken.
Jonge firmanten
Vanwege het feit dat Bernard Timmenga
geen opvolger had, werd de zaak in 1960
overgedaan aan WopkeYedema (1928-1998)
en Harm Pieter Dam (1935-1998).
Eerstgenoemde had het vak geleerd bij
Verschueren te Heythuizen en Mense
Ruiter in Groningen. Bij laatstgenoemde
werkte ook H.P Dam. De jonge firmanten
namen met de zaak ook de enige werkne
mer, de heer Sj. van Dijk over.
Onder hun leiding zijn er nieuwe in
strumenten vervaardigd voor onder ande
re de hervormde kerk van Opende in Gro
ningen (1966), de Opstandingskerk te
Leeuwarden (1966), de Ichtuskerk te
Sneek (1968), de Marcuskerk te 's Gra-
venhage (1968), de hervormde kweek
school Mariënburg in Leeuwarden (1968
en thans in het stiltecentrum van de
CHN), de gereformeerde kerk te Leek
(1969), de Kurioskerk te Leeuwarden
(1973), de hervormde kerk in Harich
(1982) en de hervormde kerk te Surhuis-
terveen (1982).
Over het algemeen is de firma bekend
door het vele restauratiewerk dat zij voor
al in Noordnederland heeft verricht. De
restauraties van de Van Damorgels te
Witmarsum (1964), Langweer (1966) en
Aldeboarn in 1968, brachten de jonge
orgelmakers bekendheid. Vanaf 1960 tot
op heden zijn er zo'n 190 orgels gerestau
reerd. Als hoogtepunten kunnen worden
beschouwd de restauraties van de instru
menten van de Bovenkerk te Kampen
(1975), de Grote of Jacobijnerkerk te
Leeuwarden (1978) en de Martinikerken
te Sneek (1988) en Franeker (1996).
In 1985 werd het compagnonschap ont
bonden en ging de orgelmakerij verder
onder leiding van Wop Yedema. Vanaf
1991 is het in handen van zijn zoon Bert
Yedema.
Het bedrijf heeft sinds jaar en dag een
personeelsbezetting van zo'n vijf personen
en heeft onlangs de restauratie van het
orgel te Roden (A.A. Hinsz, 1780) voltooid.
Le0Va.V3tA.1t
