De stedemaagd van Rienk Keijert Leova.'c^LA.It 7 Sytse ten Hoeve Na de voltooiing van de restauratie van het stadhuis van Leeuwarden is daar in het monumentale trappenhuis een groot allegorisch schilderij opgehangen in de plaats van een groepsportret van de familie Coulon. De gemeente Leeuwarden kreeg het schilderij in bruikleen van het Fries Museum, dat het in 1974 door aankoop van een particulier in de Verenigde Staten verwierf. Het is een voorstelling van een stede maagd met aan haar voeten een ballota- gezak, waarop het wapen van Leeuwar den staat afgebeeld. Daarom werd wel verondersteld dat het schilderij afkomstig is uit het Leeuwarder stadhuis, hoewel daarover uit 18e-eeuwse en latere beschrijvingen niets blijkt en er ook geen archivalische bewijzen zijn voor een ste delijke opdracht voor zo'n schilderij. De oorspronkelijke plaats van het stuk was niet een gemeentelijk, maar een pro vinciaal gebouw, namelijk het Land schapshuis naast de Kanselarij aan de Turfmarkt. Het schilderij De grote, op doek geschilderde allegorie (213 x 213 cm), nu geplaatst in een brede vergulde lijst, is een schoorsteenstuk. Het is gesigneerd 'R. Keyert' en gedateerd 1742. De schilder zal zich voor deze alle gorie hebben laten inspireren door de Ita liaanse iconoloog Cesare Ripa, wiens Ico- nologia door vele (ambachts)kunstenaars werd gebruikt om er voorbeelden en inspi ratie uit te putten. In een klassieke, tempelachtige omge ving is onder draperieën centraal een vrouwenfiguur afgebeeld: de stedemaagd. Ze heeft een borst ontbloot om uit te beel den dat ze niets te verhullen heeft. In haar rechterhand draagt ze een staak, waarop een hoed of muts is geplaatst als vrijheidssymbool. Dit teken gaat terug op het oude Rome, waar slaven kaal gescho ren waren. Als hun meesters hun de vrij heid gaven kregen ze een hoed om hun kale hoofd te bedekken voor de tijd dat hun haar aan moest groeien.

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2006 | | pagina 9