Lcovolc^LA.!€
Telkens langs den kortsten weg
11
Beam Bilker Op 15 september 1906 werd het standbeeld van stadhouder Willem Lodewijk, graaf
van Nassau-Dillenburg, aan het Hofplein in Leeuwarden onthuld. Dat gebeurde tij
dens een plechtige bijeenkomst met genodigden en met publiek. Koningin Wilhel-
mina onthulde tijdens een bliksembezoek aan onze stad het beeld in aanwezigheid
van haar moeder, koningin-moeder Emma, en van haar man, prins Hendrik.
Na afloop vertrok het koningspaar met de
trein naar Apeldoorn. Koningin-moeder
Emma bleef nog enkele uren in Leeuwar
den. In een verklaring van burgemeester
A.E. Zimmerman had deze voor het
bezoek gemeld, dat 'na het vertrek van de
trein Hare Majesteit de koningin-moeder
achtereenvolgens een bezoek brengen zal
aan het Friesch Museum, het Sint Bonifa-
tiusgesticht, het Diaconessenhuis en het
Sint Anthonygasthuis.'
Over het af te leggen bezoek volgde een
correspondentie tussen de burgemeester
en de grootmeester van H.M. de koningin
moeder, jonkheer mr. Sebastiaan de
Ranitz. Hoe de voorbereidingen tegen
woordig plaatsvinden als de koningin op
werkbezoek komt, of hoe het honderd jaar
geleden gebeurde, in principe komt het op
hetzelfde neer. Er moeten zoveel mogelijk
instellingen bezocht worden en men moet
zoveel mogelijk mensen treffen en dat
alles volgens een strak schema. Alleen
toen gingen de voorbereidingen wat een
voudiger, namelijk per brief. In dit geval
overlegde het Hof met de burgemeester.
Tegenwoordig gaat het via de adjudant en
de hofdame van de zijde van het Hof en
het provinciale kabinet van de commissa
ris der koningin en de kamerheer voor
Friesland, samen met de betrokken perso
nen van de gemeente waar de koningin op
bezoek gaat. Nu vinden er diverse bespre
kingen plaats en wordt alles gecheckt, ook
door de politie.
Veiligheidsmaatregelen en het plannen
van de routes en wie de koningin allemaal
zou ontmoeten, werd uiteindelijk overgela
ten aan de burgemeester. Ook toen had
Friesland natuurlijk een kamerheer in
buitengewone dienst, zelfs twee, die onaf
hankelijk de leden van het koningshuis
adviseerden als het over Friesland ging.
Dat waren Hector Livius, baron van
Heemstra uit Veenklooster en zijn schoon
zoon mr Maurits Pico Diederik, baron van
Harinxma thoe Slooten uit Beetsterzwaag.
Het eerste briefje van de grootmeester
aan Zimmerman ging over de volgende af
te leggen bezoeken. Emma zou eerst naar
het Bonifatiusgesticht gaan, daar zou ze
verblijven van 3.40 uur tot 4.10 uur Cs
middags). Dan zou de weduwe van koning
Willem III om 4.15 uur in het Diacones
senhuis zijn tot 4.50 uur en vervolgens
zou zij vertoeven in het Sint Anthony
gasthuis en wel van 4.55 uur tot 5.20 uur.
Het laatste bezoek gold het Friesch Muse
um van 5.25 uur tot 6 uur. Dan zou ze
aankomen in het Paleis om 6.05 uur
(thans hotel Het Stadhouderlijk Hof).
Leeuwarden is niet zo groot
De grootmeester had er nog enkele
opmerkingen aan toegevoegd. Hij schreef
dat er in dit programma rekening was
gehouden met een speling van tien minu
ten. Er mochten nadrukkelijk nergens
toespraken worden gehouden. En 'ner
gens' werd extra onderstreept. De brief
werd als volgt voortgezet: 'en zoo min
mogelijk tijd te willen doen innemen door
plichtplegingen, wèl zoveel mogelijk aan-
Een jaar eerder bezochten koningin Wilhelmina en prins Hendrik ook al het Fries
Museum. Hier het vertrek van het Koninklijk gezelschap op 26 september 1905
