Van Erp: in 150 jaar van kachels naar keukengerei
Lcovaë^tA.!€
24
Kees Siccama Indien ik de geschiedenis een beetje geweld mag aandoen door een ongebruikelij
ke interpretatie toe te passen, zou ik willen beweren dat keizer Napoleon I mede
heeft bijgedragen aan het ontstaan van de firma Van Erp. Niet rechtstreeks en zich
daardoor hier niet van bewust, veranderde hij de levensloop van Dedericus van
Erp (1788-1875), de vader van de stichter van het bedrijf.
Het is ongeveer zo gegaan: Dedericus
maakte als Nederlands beroepsofficier
deel uit van de Grande Armee, het reus
achtige multinationale leger dat in 1810
Rusland binnentrok. De legertros bestond
uit honderdduizenden manschappen,
onder wie 25000 Nederlanders (met een
geschatte 2 a 3000 Friezen) uit het recent
bij Frankrijk ingelijfde koninkrijk.
Dedericus van Erp, die geen Fries was
van geboorte, kwam uit een geslacht van
militairen; zijn vader Johannes was als
beroepsmilitair geridderd, zijn grootva
der, ook een Johannes, had als korporaal
gediend in de militie van de republiek.
Over de oorlogshandelingen van Dederi
cus zijn we niet geïnformeerd en zo weten
we niet of hij bij de Hollandse pontonniers
heeft behoord, die door het leggen van een
brug over de rivier de Berezina duizenden
soldaten in staat stelden Rusland levend
te verlaten. Dat hij de tocht overleefde en
met zijn vrouw Maria Huurmans nog 11
zonen ter wereld bracht, geeft wel aan
dat hij de ontberingen van de Russische
winter goed heeft doorstaan. In de familie
gaat het verhaal dat hij met een polsstok
over de Berezina sprong, maar daar kan
weinig geloof aan worden gehecht.
Foto uit 1914 van het hele gezin Van Erp, verknoopt met de Leeuwarder middenstand:
Willem (Adolf) II met echtgenote Johanna Swarte. Rechts achter de enig (overgebleven)
zoon Willem III. Het meisje links is Marie. Zij huwt met Taylor Parkins die een zaak
heeft gehad in de Peperstraat, doch nu onder een andere eigenaar verder als Parkins
mode Peperstraat 8-12. Het 2e meisje van rechts is Sien. Zij huwde met Hans ter Horst
die een speelgoedzaak had Over de Kelders (tegenwoordig de winkel naast het 'Betikje').
Het meisje uiterst rechts is Agatha die huwde met Cees van Velzen. Hij dreef Chocola
terie Traiteur in Groningen. Deze Van Velzen financierde de winkelgalerij aan de braak
liggende zuidzijde van de Peperstraat, eind jaren '20 van de vorige eeuw. Taylor
Parkins zal zich daar wel tegen een vriendenprijs hebben gevestigd Collectie Van Erp
Belgisch laken van Cockerill
Deze veldtocht markeerde wel het einde
van zijn militaire loopbaan en we zien
Dedericus terug als middenstander in
Leeuwarden als hij zich vestigt aan de
Nieuwestad F26. Veel Leeuwarders ken
nen het nog als het, later vergrote, pand
van Ket, nu boekhandel Van der Velde.
Hij begint daar als stoffenhandelaar in
Belgisch laken van Cockerill en als kleer
maker. Zijn elf zonen bekwamen zich in
allerlei beroepen: een zilversmid, twee
bontwerkers, een muzikant, een huis- en
rijtuigschilder, een priester en een koper
slager/kachelsmid. De laatste is Willem
(1829-1900) en met hem krijgt het ver
haal een begin. De stoffenhandel werd
niet voortgezet en een kleermaker kan
ook niet meer worden getraceerd binnen
de familie.
Willem van Erp, verder te noemen Wil
lem I, koopt in 1857 een meer dan 100
jaar oude 'huizinge aan de Nieuwestad
met het nummer E52' (nu 28). Dit diepe
pand met ruimte voor werkplaats, winkel
en woning werd gebouwd aan het begin
