Lcovaë^tA.!€
25
van de 18e eeuw op de eerdere uitbreiding
of 'uitlegging op de voormaals aangeslibde
gronden der Middelzee. Deze buurt was
ene belangrijke aanwinst van de stad', zo
schrijft Wopke Eekhoff in zijn Geschiedenis
van Leeuwarden. Hier vestigde zich menig
vooraanstaand Leeuwarder. Onder de
vloeren van de Cinema bioscoop zijn de
fundamenten nog aanwezig van het
kasteel van Duco Martena. 'Een kasteel',
aldus Eekhoff, 'met toren, waar de Nieu-
westad zich vanaf de Lieve Vrouwenpoort
op ene behagelijke wijze heeft verbreed.'
Aan dit brede deel van de Nieuwestad
drijft Hans Wolff een zadelmakerij als
Willem van Erp het geheel van hem
koopt. Boven de ingang is een verguld
houten beeldje van een wolf geplaatst met
de naam 'in de Wolf'. De steeg ernaast, de
Wolvesteeg, is vernoemd naar deze
vroegere eigenaar.
Willem III in uniform voor de winkel.
Naast hem de koperslager Van der Veen
senior. Achter het etalageraam nog net
zichtbaar Willem II. Op de stoep de
kinderwagens Collectie Van Erp
Koperslager en kachelmaker
Willem I liet zijn stadgenoten middels een
advertentie weten dat hij zich aldaar had
gevestigd 'als koperslager en kachelmaker
en neemt de vrijheid zich in ieders gunst
aan te bevelen, zullende trachten door
eene soliede bediening het vertrouwen
waardig te maken'. Dat stond als een huis.
Het product dat de verbinding vormt tus
sen het verleden van de eerste Van Erp en
het heden van huidige eigenaar, Pieter
Van Erp, is de pan. De pan als symbool
voor spijsbereiding en kookplaats vanaf
het moment dat de mens het voedsel niet
meer rauw tot zich neemt maar het ver
warmt, kookt, stooft, braadt of stoomt.
In den beginne gemaakt in eigen werk
plaats: koperen kookpotten en ketels met
vertinde binnenlaag. Van Erp is er als
naam onverbrekelijk mee verbonden. Van
kachelverkoop via de slagzin 'Pannen en
bijbehoren' naar kookwinkel, blijven pan
nen het fundament. De 'officiële' bijnaam
voor de vader van Pieter is jarenlang
'Pantsje van Erp' geweest.
Willem I huwde Agatha Tjepkema en zij
kregen acht kinderen in veertien jaar.
Dirk en Willem (Adolf) werden beide door
hun vader opgeleid tot koperslager. Dirk
emigreerde naar San Francisco en heeft
daar naam gemaakt als koperslager/kun
stenaar. Broer Timo bezat het gen van
grootvader Dedericus en werd kapitein
der infanterie.
Winkel van Sinkel
Willem (Adolf) (1865-1948) werd de
volgende Van Erp aan de Nieuwestad:
Willem II. Onder zijn leiding veranderde
het karakter van de zaak. Van werkplaats
met winkelverkoop werd het steeds meer
een winkel met producten van derden.
Hierdoor moest er ruimte komen voor
voorraad en dat bracht drie verbouwingen
met zich mee. De naam 'in de Wolf' ver
dween boven de deur aan de Nieuwestad
nadat onverlaten het vergulde houten
wolfje in 1918 'verwijderden' en niet
terugbezorgden.
In die nieuwe 20e eeuw verschenen de
eerste elektrisch aangedreven apparaten in
het assortiment, tezamen met gasfornui
zen, ovens en kachels uit Duitsland. Was
machines met zo'n elektromotor misston
den niet tussen de pannen vond Willem. Als
een soort nazaat van de 'winkel van Sinkel'
zag hij overal nieuwe mogelijkheden. Zo
ging hij schaatsen verkopen omdat hij deze
kon slijpen en repareren. Maar kinderwa
gens? Op dat idee was vader Willem vast
niet gekomen, maar foto's laten zien dat
kinder- en wandelwagens een aanzienlijk
deel van de voorraad vormden en zelfs op
de stoep voor de winkel stonden.
Het koperdrijven besteedde hij voor het
grootste deel uit aan vader en zoon Van
der Veen, die in hun werkplaats in de Wol
vesteeg als ware kunstenaars hun vak
beoefenden. De 'vogel' in het midden van
het Europaplein is ontworpen door Chris
Fokma en gemaakt door Joop van der
Veen. De Wolvesteeg is de laatste steeg in
Leeuwarden waar 'nijvere handwerkslie
den' hun atelier of werkplaats hadden en
waar ze, vaak zingend, werkten. Drie
dagen voor zijn overlijden in 1969 verliet
Joop van der Veen zijn werkplaats. Na het
vertrek van sigarenmaker Jan van Wier
in 1975 bleef er een onbewoonde en naar
geestige doorgang achter.
De derde en laatste verbouwing aan de
Nieuwestad 28 was in 1921 en deze bleek
niet afdoende. Het was een cosmetische
aanpassing aan de voorzijde, waarbij de
etalage werd vergroot. Willem adverteer
de met 'vernieuwd en vergroot'. Het was
duidelijk dat het intensief gebruikte pand
zijn beste eeuwen had gehad. En was er
ook een opvolger? Willem huwde Hendrie-
ka Swarte in 1894. In twaalf jaar kregen
zij zeven kinderen, van wie vijf dochters.
De jongste zoon, Johannes, wordt niet
ouder dan zes jaar. De tijd was nog niet
aangebroken dat dochters in het vak wer
den bekwaamd, maar Willem (1899-1989)
is leergierig en ambitieus en na een inter
ne opleiding, aangevuld met de hbs, volgt
hij zijn vader op in 1926, als derde Willem
in successie.
Nieuwbouw
Naast de slechte bouwkundige staat van
het pand beloven de zakelijke vooruitzich
ten in de crisisjaren van het interbellum
weinig zonnige dagen. Blijft Willem mede
daardoor vrijgezel tot zijn 42e jaar? In
zaken blijkt hij echter een man van durf
en daden. Hij past de verkoop aan naar
zijn inschatting van de toekomstige ont
wikkelingen en concentreert de verkoop
steeds meer op producten van derden. De
verandering die onder zijn vader was