Lcovaë^tA.!€
25
Het paard van asman Vos en mijn moeder in de smalle Peperstraat in de jaren '30
Foto: H.A.Rollema
stemd om gesloopt te worden voor de ver
breding van de straat, wat men toen nodig
achtte om het toenemende gemotoriseer
de verkeer ruim baan te geven. De
gemeenteraad aarzelde echter al vele
jaren om een beslissing te nemen. Een
ingrijpende verbouwing van de nieuwe
zaak zou geld weggooien zijn geweest en
ook andere investeringen bleken riskant.
Daardoor was er aanvankelijk alleen een
glibberige houten trap buitenom aan de
achterkant van het huis van de eerste ver
dieping naar de bovenverdieping; later
kwam er toch nog een vaste trap binnens
huis.
Het huren van de oude verwaarloosde
winkel hield ook verder nogal wat risico's
in. Zo gingen mijn ouders artikelen verko
pen die ze nog niet voldoende kenden,
namelijk 'Visch Fruit'. Dat moest wel
omdat klompen en sigaren in de drukke
winkelstraten van het centrum niet veel
gevraagd werden en ook omdat ze
gedwongen waren om de aanwezige
inventaris van de winkel over te nemen.
Al spoedig bleek die inventaris waarde
loos: bedorven blikgroenten, oude sloffe
pinda's en andere noten, door ratten aan
gevreten chocoladerepen, enzovoort. Tot
overmaat van ramp opende de oude eige
naar van de winkel opnieuw een zaak op
de hoek aan het begin van de straat. En er
was toen al een groentewinkel op de ande
re hoek! Beide winkels gingen echter al
gauw op de fles omdat ze elkaar te fel
beconcurreerden, terwijl mijn ouders het
in hun nieuwe winkel heel goed deden. Zo
verkochten ze in een maand minstens een
baal van honderd pond gebrande onge-
dopte pinda's, door mijn moeder conse
quent sausjes genoemd, ingekocht bij de
Metz in de Uniabuurt, gebrand door bak
ker Polstra en uitgevent aan de voorbijko
mende bioscoopbezoekers. Ongetwijfeld
gaf dat een vreselijke troep in de Cinema
op de Wirdumerdijk. Ook hadden ze op
zondagmiddag veel klandizie van de voet
balliefhebbers die elders in de Peperstraat
naar de voor een etalage opgehangen
voetbaluitslagen kwamen kijken. Een
radiotoestel om de uitslagen te beluiste
ren had toen bijna nog niemand.
In de toen nog heel smalle Peperstraat
voelde mijn moeder zich helemaal thuis
ondanks het feit dat de overburen letter
lijk bij ons op tafel keken. Het was er heel
gezellig en men leefde met elkaar. De vol
gende anekdotes kunnen dat wellicht
enigszins illustreren.
Het paard van asman Vos
Eens in de week kwam asman Vos langs
met paard en wagen om het huisvuil te
verzamelen. Het paard kreeg steevast van
mijn moeder als versnapering een kool
blad, een onverkoopbaar appeltje, peertje
of een wortel. Het paard weigerde dan ook
al spoedig verder te gaan zonder deze
traktatie, tot frustratie van Vos.
Na onze verhuizing naar de Nieuwestad
39 in 1931, waarover later, zette mijn
moeder die traditie voort aan de paarden
van Van Gend en Loos die moesten wach
ten op de afleveringen aan apotheker
Uffelie naast ons. Eens gebeurde het, toen
het erg druk was in de winkel, dat een
paard vond dat-ie te lang moest wachten
en de winkel binnen kwam klossen met de
wagen achter zich aan. Tot grote ontstel
tenis van de aanwezigen in de winkel. Het
duurde vrij lang voordat de voerman het
paard weer buiten had. Het paardenlijf
vulde de hele toegang tot de winkel. De
voerman bezwoer mijn moeder niets meer
aan de paarden te geven. Dat werkte niet
want de paarden weigerden eenvoudig
dienst zonder versnapering.
Het kamertje achter de winkel in de
Peperstraat is later opgesierd met een
soort schoorsteenmantel waarop een klok
en wat prulletjes. In een andere hoek
stond het kleine kacheltje (duveltje),
omdat van daar uit via een gat in de wand
naar de keuken een afvoer naar buiten
aangelegd kon worden. Op een zondag
morgen stonden het kacheltje en de pijp
roodgloeiend wegens de strenge koude en
brak er brand uit bij de doorvoer door de
kartonnen wand naar de keuken. Mijn
vader had de tegenwoordigheid van geest
de brand met een kokosmat te blussen.
Mijn broer had ondertussen op de stoep:
'BRAND!, BRAND!' geroepen, waarop
politieman Koningsveld kwam aange
sneld. Hij hoefde verder geen dienst te
doen maar het kostte mijn vader wel een
sigaar.
Overbuurman Bouke Leo Mulder ver
kocht behalve boeken ook vulpennen. Hoe
mooi je ook kunt schrijven met een echte
gouden pen, soms vervuilen kanaaltjes
van de inkttoevoer of moet om andere
