DANSINSTITUUT
Leeuwarden danst
Lcovaë^tA.!€
HERM, LEVIET's
17
Johannes Faber Naast volksliedjes is de dans wel de oudste vorm van muzikale kunstuiting. Bij alle
volkeren der oudheid is hij bekend onder de meest verschillende namen: feest-,
wapen-, krijgs- en religieuze dans.
In elke tijdsperiode heeft ook de dans wel
een ontwikkeling doorgemaakt. Waren in
de periode van onze overgrootouders de
reidansen een bijzondere vorm van ver
maak, toch werden ze destijds verdrongen
door de uit het buitenland ingevoerde
wals en polka. En niet iedereen was daar
erg blij mee. Vooral door predikanten
werd het dansen heftig veroordeeld en
zelfs werd ooit aan het dansen alle onheil,
oorlogen en ziektes toegeschreven.
Tijdens de oorlogsjaren 1940-'45 werd
ook al een verbod uitgevaardigd voor het
openbare dansvermaak en het dansen in
clubs. 'De idealisten van het toenmalige
regime zagen in de zogenoemde paardans
een product van negercultuur, opgekomen
buiten het verband van de gezonde krach
ten van het buitenleven', zo schreef dr.
Goedewaagen in het Leeuwarder Nieuws
blad. En hier en daar in het buitenland
komt dansen al helemaal niet aan de
orde; zo is het bijvoorbeeld volgens de
Iraanse wet niet toegestaan dat onge
trouwde jongens en meisjes met elkaar
dansen; dit kan zelfs bestraft worden met
zweepslagen of celstraf.
De voor- en tegenstanders van het dan
sen zullen het wellicht nooit helemaal
eens worden en wat de een beschouwt als
ontspanning en vermaak wordt door de
ander als een 'niet te verontschuldigen
lichtveerdicheyt' gezien, zoals men dit
vroeger placht uit te drukken. Maar onze
voorouders bleven toch dansen, op partij
en en bruiloften, op de burger- en boeren
kermissen en in de danshuizen.
Tot aangiften en te spreken over den
danscursus
Mij eerste kennismaking met de dans was
trouwens met de volksdans, die wij beoe
fenden op de verenigingsmiddagen van de
J.V.O. (de Jeugdvereniging Voor Onthou
ding, dat wil zeggen, de club van de jonge
drankbestrijders). Terwijl ik deze doelstel
ling mijn hele leven trouw ben gebleven
was dit bepaald niet het geval met de
volksdans. Mijn herinnering gaat daarbij
niet verder dan tot 'Ik heb een brilletje al
voor mijn ogen, om te zien of de boeken
loge' en dat zijn niet echt warme herinne
ringen. Er waren mensen, die dat stukken
beter konden dan ik, bijvoorbeeld de jeugd
van de A.J.C. en later de overbekende
Ljouwerter Skotsploech.
In 1904 werd overigens al geadverteerd
met de mogelijkheid 'tot aangiften en te
spreken over den Danscursus' door dans
school M.P.J. Roelofsma. Als nieuwe dan
sen werden toen onder andere geïntrodu
ceerd: de reformwals, de wals cosmopolite,
de motor polka en de trocka Frangaise. En
dat alles kon geleerd worden in de Klan-
derij te Leeuwarden.
De moderne dansen ontwikkelden zich
in het bijzonder na de oorlog van 1914-
1918. Toen werden deze ook in Leeu
warden geïmporteerd, waarvoor onder
meer verantwoordelijk was de Nieuwe
Inrichting voor Modern Dansonderwijs
van Herman Leviet Azn. uit Groningen,
die in 1918 zijn danskunsten in Leeu
warden ging onderwijzen voor dames,
heren, kinderen en besloten clubs, waarbij
hij werd geassisteerd door fraulein Olga
Ivanova. Naast de moderne dans gaf hij
ook nog onderricht in toneeldansen en
baldirectie. Al met al had zijn dansinsti
tuut toen een wat elitair karakter. Het
gemeentebestuur van Leeuwarden zag in
die tijd ook wel wat in een dansfeestje en
organiseerde tijdens de Leeuwarder ker
mis in juli 1921 een bal-champêtre in de
Prinsentuin. Eerst gaf het stafmuziek
korps nog een concert, waarna de dansen
werden ingeleid met een polonaise, waar
bij natuurlijk van een groot deel van de
tuin gebruik werd gemaakt. Op een hou
ten vloer, gelegd in de zogenaamde halve
maan, werd er toen tot middernacht
gedanst onder leiding van Herman
Leviet.
Meneer Leviet zal van zichzelf vast wel
hebben gedacht te voldoen aan de voor
naamste eisen om goed dansonderwijs te
kunnen geven, zoals destijds als volgt
werden omschreven: tact, persoonlijk
heid, beschaving, natuurlijke gratie van
beweging en een absolute beheersing der
techniek. Ook zal dit wellicht het geval
zijn geweest met Hub. Adema, die de
bekendste dansmeester van Leeuwarden
zou worden. In de jaren twintig diende hij
zich aan als Modern Dans Instituut met
klassikale, besloten, privé- en kinderles-
sen met 'onderwijs in het nieuwste op het
W**» ,L
Gr. Kerkstrasl 11 Te-I, 1650
LF-ELjWARDEr N 3
Dfc. Tl'JrtNfi.ÜNiGrVENnF INRICHTING
IC düiAr utï: cJi:
PROSPECTUS 1929-1930
ÜU-flW ifl I(I Pi -w
Prospectus van Herman Leviet's dansin
stituut
