A
Lcovaë^tA.!€
23
met een grote tuin was voor de familie
'een lot uit de loterij'. Tot 1927 bleef dat
huis eigendom van de familie.
Grootvader was de negende in een gezin
van twaalf kinderen, van wie er acht vol
wassen werden. De oudste, Dionijs, over
leed na een lang ziekbed thuis, op zijn
tweeëntwintigste. De naam Dionijs komt
zelden voor, maar hij is al oud. Hij kwam
twee en een halve eeuw geleden in de
familie Burger. Dat was in 1751, toen een
zekere Commer Burger jr. zijn vijfde kind
heeft 'genomineert na zijn oom Dionijs
van Nijmegen' zoals hij in zijn bijbel aan
tekende.
Kleine Henkebonk, zoals grootvader
thuis werd genoemd, kwam onder de hoe
de van juffrouw Hutchinson op de
beroemde Nutsbewaarschool aan de Tui
nen, waar tot in de jaren vijftig van de
twintigste eeuw nog altijd een gemeente
lijke bewaarschool was gevestigd. Volgens
eigen zeggen was hij een lastpak, iets dat
degenen die hem gekend hebben gaarne
willen geloven.
'Voor jongens was Leeuwarden een zali
ge stad. Niet te groot en niet te klein. Niet
te groot: men kende alle personen van
Combertus Pieter Burger sr., eerste direc
teur van de rijks hbs aan het Zaailand in
de jaren 1867-1892
belang; men leefde mee met al wat er in
de stad gebeurde en - waar men ook woon
de - binnen het kwartier kon men buiten
zijn bij de weilanden', schrijft grootvader
in 1949 in zijn Leeuwarder jeugdherinne
ringen. Hij schrijft verder: 'Spoedig na de
stichting van de burgerschool (de H.B.S.)
is het in Leeuwarden gebruik geworden
dat jongens eerst één of twee jaar deze
school bezochten om dan naar het gymna
sium over te gaan. Behalve in het Latijn
en Grieks liet het onderricht daar alles te
wensen over. In 't geheel waren er tien
halfjaarlijkse klassen, waarvan elk niet
meer dan een drietal leerlingen telde. Per
soonlijk heb ik van deze gunstige instel
ling niet geprofiteerd. Mijn aanleg was
letterkundig. Gelukkig ben ik om mijn
ogen voor Nieuwediep afgekeurd (de adel
borstopleiding in Den Helder). Dat ik op
dertienjarige leeftijd zeeofficier wilde wor
den was alleen te wijten aan de adel
borst-uniform en de ponjaard met de lan
ge gouden ketting. Zonder bepaalde reden
ben ik naar de Indische richting te Delft
gegaan en het daarop volgende jaar naar
Leiden, voor de studie medicijnen. De
geneeskundige studie is in hoge mate
belangwekkend en het beroep van genees
heer het edelste dat men zich kan den
ken.'
De klinische colleges in de universi
teitsstad duurden toen precies vijf maan
den. Alle boekenstudie moest thuis in de
zeven 'vakantiemaanden' gebeuren.
Eerzame Burgers
Tijdens grootvaders laatste burgerschool
jaar in 1891 overleed zijn moeder. Zij was
lang ziek geweest en geopereerd, maar
dat bracht geen verbetering. Met blijmoe
dige berusting schikte zij zich in het
onvermijdelijke. Zij liet een druk gezin
achter; vijf kinderen, de jongste was pas
twaalf, woonden nog thuis. Grootvaders
twee oudste broers, Huib en Bert, waren
afgestudeerd en beiden leraar aan het
gymnasium in Haarlem. Zijn twee andere
broers studeerden weliswaar te Leiden en
Delft, maar net als bij grootvader, gebeur
de het studeren voor hun examens gro
tendeels thuis. De twee jongere zusjes gin
gen nog naar school. Het duurde
anderhalfjaar voor een nieuwe echtgeno
te haar intrede deed. De volwassen zoons
begroetten haar hartelijk.
Het huis Bij de Put 15, nu in gebruik als
Loge van de Vrijmetselaars
Tekening van J. Rotgans
Maria Louise Suringar, afkomstig uit een
vooraanstaande Leeuwarder familie, was
een statige Friezin met 'een onverwoest
bare levenslust en energie'. Nog op haar
zeventigste jaar schaatste en fietste zij er
onvermoeibaar op los en als presidente
van de Naai- en Verstelschool was zij een
bekende verschijning in Leeuwarden. Ook
na haar huwelijk, het was haar eerste,
bleef zij deze functie lange tijd vervullen.
Daarnaast was ze ook nog voogdes van
het Nieuwe Stadsweeshuis.
Zij wist zich bij al haar stiefkinderen
zeer geliefd te maken en voor haar eenen
twintig (stief) kleinkinderen, waaronder
mijn moeder Bertha, tante To, oom Wim,
tante Mien en Zusje (de vijf kinderen van
Hendrik Burger en Gesina Maria Pleyte),
bleef zij haar leven lang 'grootma'. Kort
na de geboorte van mijn oudste zus Gé
ging mijn moeder naar Leeuwarden om
grootma haar nieuwe achterkleinkind te
laten zien.
