De Leeuwarder Warenschouw,
aanjager van de wederopbouw
14
Kees Siccama De titel kan enigszins wijds klinken, maar de functie van deze halfjaarlijkse
gebeurtenis in Harmonie en Beurs diende wis en waarachtig tot het stimuleren van
koopgedrag. Hierdoor zou de vooruitgang ook Leeuwarden en omstreken kunnen
bereiken in die eerste economisch schaarse jaren na de Tweede Wereldoorlog.
Een klapper
Het idee een kleine jaarbeurs te organise
ren was niet nieuw, ook in andere plaat
sen had men dit bedacht. De uitwerking
was minder eenvoudig. De opdracht was
zoveel mogelijk Leeuwarder middenstan
ders bereid te vinden hun aandacht en
(gedeeltelijke) inventaris gedurende een
kleine week naar De Harmonie te ver
plaatsen, waar met voorlichting en gratis
hapjes de noodzaak tot kopen niet direct
aanwezig was, maar later in de winkels
een vervolg kon krijgen. Het geheel dien
de versierd te worden met modeshows,
verlotingen, muziek en demonstraties, en
er moesten enkele non-profit organisaties
aan toegevoegd worden. De burgemeester
moest worden gevraagd de opening te ver
richten, de pers op de hoogte gesteld, ter
wijl de toegangsprijs geen belemmering
mocht vormen. Onverwacht werd het een
klapper, een geweldig succes in die van
festiviteiten verstoken jaren vlak na de
oorlog. Leeuwarden stond perplex.
De naam Warenschouw (voor het eerst
gebruikt in oktober 1951) beviel colum
nist 'Buurman' van de Leeuwarder Cou
rant. Op 6 oktober schreef hij: '..het stemt
tot voldoening dat de middenstanders de
moed hebben gehad voor hun uitstalling
een goede Nederlandse naam te kiezen.
Daarom hulde aan de winkeliers, die blijk
hebben gegeven niet over een benepen
mentaliteit te beschikken.' Met die men
taliteit zat het wel goed en de verhalen
die nog circuleren spreken ook van het
geweldige plezier en de daarbij horende
feesten tijdens de opbouw en na sluitings
tijd die de middenstanders, toch vooral
mannen, met elkaar hebben gehad.
Vanaf woensdag 4 tot en met zaterdag 7
oktober bezochten een overstelpend aan
tal bezoekers de schouw. Onder hen de
De Warenschouw was wat de naam aan
gaf: een tentoonstelling in meerdere zalen
van De Harmonie met het beste wat de
middenstand van onze stad te bieden had.
Overdekt winkelen, een grote markt, soms
met meer dan 100 standhouders. Slente
ren, kijken en kopen en je verbazen over
steeds weer nieuwe artikelen. Een jaar
beurs in het klein, dus 'onder ons' met een
ongekend succes qua bezoekersaantallen.
Het begin was eenvoudig van opzet in
november 1949. De organisatoren van het
eerste uur, van wie schoenwinkelier Feike
Schaaf door de jaren heen de sturende en
stuwende kracht zou worden, doopten het
de Damesbeurs.
De noodzaak voor een economische ople
ving in deze jaren van goederen op de bon
bracht de Harmoniedirectie ertoe in te
stemmen, ik neem aan voorzichtig, met
deze uitstalling en na het aanvankelijke
succes ook de Warenschouw in meerdere
zalen onder te brengen. De nieuwe naam
weerspiegelde de wens van de deelnemers
het gehele gezin te interesseren, en zeker
de heer des huizes die 's zaterdags met het
loonzakje thuis kwam, zodat een artikel
als dat van de Leeuwarder Courant over
de tweede Damesbeurs in maart 1950 met
de opening 'Een man op de Damesbeurs',
vermeden kon worden.
Voorjaar 1953. De achtste Schouw, en de tweede in de Beurs. Dr. Groeneveld-Meijer,
directeur-generaal voor de middenstand van het ministerie van Economische Zaken
opent in de Klanderij: 'De warenschouw, deze wapenschouw van de middenstand'
Collectie Siebe Schaaf
