19
De Seringebuurt 3-13 in 1932. Vooraan v.l.n.r.: de dames Van der Zee, Bijlsma ('Slappe
Douwe') en Woudstra-Nijp
men aan hetgeen de Engelschman in het
woord 'comfort' samenvat. Er zijn tal van
fatsoenlijke arbeidsgezinnen, die halsrei
kend uitzien naar woningen, gelijk aan
deze, en die ziekte en ongemak lijden in
hunne tegenwoordige verblijven, waar ze
een betrekkelijk hoge huur betalen.'
Het is natuurlijk waar dat er vóór die
tijd nog slechter werd gehuisd en dat in
die eerste periode na de bouw de Weer
klank werd bewoond door een arbeiders
klasse, die net een stapje hoger op de
ladder was gestegen dan de armoelijders
elders in de stad zo rond de jaren dertig
van de 19e eeuw. In ieder geval had de
directeur van het Stadsziekenhuis, Philip
Kooperberg, grote kritiek op de huisves
ting in de Weerklank: 'zo kon een gezin
toch niet gezond leven?', schreef hij in zijn
Geneeskundige Plaatsbeschrijving van
Leeuwarden.
Deed bij het ontstaan van de Weer
klank de huur bijna 80 cent per week,
ten tijde van mijn schoonmoeder was
dat opgelopen tot ruim een gulden
en de latere schrijver over de Weer
klank, Abe Brouwer, betaalde ongeveer
1,50.
We duuke de Weerklank in
Niemand heeft het beeld en de sfeer van de
wijk beter beschreven dan Abe Brouwer in
zijn boek Weerklanken uit 1974, dat helaas
alleen nog antiquarisch te verkrijgen, maar
wel in het HCL te raadplegen is.
Brouwer werd geboren op 18 september
1901 in Burgumerheide en was een echte
volksschrijver. Evenals zijn vader, die ook
een begenadigd verteller was, kwam hij
als straatmaker overal in onze provincie
en raakte daardoor erg betrokken bij het
Fries en het Friese volk.
Brouwers boek, geschreven in zijn
eigen Liwwadder spelling, waarin het
volksleven centraal staat, begint met, en
ik beperk me hier tot dat deel, een topo
grafische beschrijving, waarbij hij ons als
het ware bij de hand door de buurt loodst.
Hij doet dat niet als buitenstaander, maar
als buurtgenoot, dus met beide benen
tussen het volkje dat en de buurt die hij
beschrijft.
'In 1830 wadden der drieëntwintig
huuzen die noemden se de Dorema-
kamers en die salie wel bewoond weest
hewwe deur arbeiders fan 't tichelwerk
van de Dorema's. In 1847 wudden der
weer twintig huuzen bij bouwd en de
buu'ten wudden noemt Seeringe- en Hul-
sebuu't, ma dat hadde niks met bloem en
groen te maaken. De Seeringebuu't wa
noemd na Dr. Willem Suringar en de Hul-
sebuu't na Simon van der Hulst, allebeide
fabrikanten. In 1858 is de Weerklank al
folbouwd, ma de sloot naast 't Hoogpad
is east dempt in 1867 en in 1877 is der
rioeleering en bestraating koomen. In
1879 wuu de stad der 'n skool bouwe, ma
de eigenaaren fan de Tuunen froegen su
feul geld, dat wudde feuls te gek. Ma die
lui wudden der gien armeskool hewwe!
Ja, su wa't doe oek al! Nou ja, der must
toch in skool komme, 't wa der allegar
kienders - arbeidersfrouwen wadden goed
fruchtbaar - dat doe hewwe se 'n stuk fan
'e stadsfïever dicht gooid en su is de Fie-
verbuu'tskool der koomen.
Salie wij nou eefkes de Weerklank
inkuiere? Ja, toe mar, krij mekaar mar in
'e arm, 't doet niet sear, hur. Fan 'e brugge
óf loope we de Singel langs en bij van Del
len (die wa sundes altied oopen hee?) gaan
we rechtsóf en komme op 't Hoogpad, de
oudste en ea'ste straat. An beide kanten
huuzen en bleeken (de froegere sloot). Op
't end begint 't plein, 't Hoogpadsend loopt
no eeven deur en at je fan 't plein rechts
gaan kom je deur de Weerklanksteege op
't Fliet. En ooveral huuzen! Loopje links 't
plein oover dan legge der rechts de Krimp,
de Seeringebuu't en de Hulsebuu't. Dan
sien we op 't end de Witte Muur, we
draaie ons weer om, loope weer na 't begin
fan 't plein. Dan komme we ea'st febij de
Kappelsteege, su noemd naa de kapel fan
de Vrije Evangeliese gemeente, dêr sticht
in 1858 in 'n eerpelskuur (ma't ding is der
niet meer). Der staat 'n dubbele rij huuzen
en at je de steege folge, komme je op 't
Singel uut, dichtbij de skool. De tweede
buu't hiet de Polle. De dedde straat is
Laagpad. Loop je dat neer dan kom je fïa
't kleine pleintsje weer op 't Hoogpad en
dan hewwe 't had.
En alles is folbouwd. Waar mar 'n stukje
gron oover wa, hup, wear wooninkjes - der
