Hylke Tiemersma (1866-1936), een historisch figuur
uit de Leeuwarder arbeidersbeweging
16
Albert Hoekstra In Leovardia van maart 2002 heb ik geschreven over het leven van Simon Hoekstra
(1892-1988), een broer van mijn opa. Deze Simon Hoekstra was getrouwd met
Martje Tiemersma, een dochter van Hylke Tiemersma, waar dit artikel over gaat.
Uit onderzoek bleek mij dat deze Hylke
Tiemersma raadslid voor de SDAP in
Leeuwarden was van 1912 tot 1931.
Hier wilde ik wel eens wat meer over
weten en daarom las ik het artikel van
Johan Frieswijk Leeuwarden: centrum
van de arbeidersbeweging in Friesland
waar in de inleiding gesproken wordt
over het feit dat veel informatie uit die
periode ontbreekt. Ik citeer: 'daardoor zijn
vermoedelijk ook de herinneringen van
SDAP-raadslid Hylke Tiemersma aan het
vroegere Leeuwarden definitief voor ons
verloren gegaan'. Door familie kwam ik
in het bezit van enkele documenten en
foto's, die voor mij aanleiding waren om
te proberen in de hierboven genoemde
leemte te voorzien.
Hylke werd geboren op 4 november 1866
te Tirns als vijfde kind uit het huwelijk van
Floris Tymens Tiemersma en Froukjen
Pieters Visser, dochter van Pieter Visser
en Hylkjen Sulks Zandstra. Mogelijk ligt
hier een link met Lourens Zandstra (zie
Leovardia 24) en ook de vader van Pieter
Jelles Troelstra kwam uit Lemmer.
Hylke huwde in 1894 te Lemmer met
Grietje Visser, dochter van Hidde Visser
en Martje Hendriks de Vries. Na de geboor
te van zoon Floris in Lemmer (oktober
1895) vertrok het gezin in april 1896 naar
Berg bij Nuenen (Noord-Brabant), waar
vader Hylke als kuiper werkzaam was.
Hun vertrek uit Friesland naar Brabant
werd volgens familieoverlevering ingege
ven door het feit dat hij in Friesland geen
werk kon vinden.
Het verblijf in Brabant was maar van
korte duur, vooral omdat Grietje Visser
niet kon wennen en in oktober 1896 werd
het gezin in Leeuwarden ingeschreven in
het bevolkingsregister op adres Bleeker-
straat Z135. Tot juni 1898 verbleef het
gezin in Leeuwarden en vertrok toen
naar Joure met drie kinderen (Floris uit
1895, Hidde in Nuenen geboren in 1896
en Martje uit 1898). Daar woonden ze in
de Brouwerssteeg, maar na ruim 1 jaar,
in oktober 1899, was het gezin terug in
Leeuwarden en werd ingeschreven op
Fabrieksteeg V20 en later Bagijnestraat
K26.
Zeepziedersknecht
Hylke stond ingeschreven als zeepzieders
knecht, later meesterknecht. Uit familie
documenten blijkt dat het in de periode
1919-1925 ging om de N.V. Zeepfabriek
De Drie Gouden Kronen, v/h J. Pel Hzn,
in de Bagijnestraat K30. Hylke was toen
verantwoordelijk voor de boekhouding
en de expeditie voor een jaarsalaris van
2400,- en een niet gegarandeerd tan
tième van 400,-. Bovendien heeft hij
altijd vrij wonen genoten boven de fabriek
Bagijnestraat K32.
Deze fabriek heeft een lange historie
gekend. Reeds in de zeventiende eeuw
had Gerrit Pytters van Erpen hier een
Het gezin van Hylke Tiemersma in 1906. Van links naar rechts: Martje (1898), vader
Hylke (1866), Floris (1895), Froukje (1900), moeder Grietje Visser (1870), jongste spruit
Wiebe Anne (1905) en Hidde (1896). De dochters Tiemie en Minke zijn dan nog niet
geboren
Collectie Albert Hoekstra
LcoVflLr^i4)t»k