Polonaise
26
Johan Faber 'Waarom zullen wij treuren, want de Bajes is zo groot
Van voren met twee deuren en van achter een brede sloot.'
Zo zongen wij vroeger, toen we over de
dansvloer van bijvoorbeeld Zalen Schaaf
schuifelden, de handen op de schouders
van je voorganger en de dansmeester,
meestal Hub. Adema of Epema, voorop,
het tempo bepalend. Wij zongen wel over
de bajes maar wat wisten we er eigenlijk
van? Niet al te veel. Wel kan ik mij van
voor de oorlog nog het boevenwagentje
herinneren, een houten wagen op wie
len, paarden er voor, en achterin een zitje
voor de begeleidende vertegenwoordiger
van de hermandad. En de boef ging dan
voor een poosje logeren op het Blokhuis
plein. Voor een enkeling liep dat poosje
ook nog wel eens uit op levenslang, zoals
bij voorbeeld voor Dokter O. En daarom
was het zo ontzettend leuk dat wij door de
Leeuwarder Historische Vereniging Aed
Levwerd voor de nieuwjaarsborrel 2009
werden uitgenodigd in de Blokhuispoort,
oftewel de voormalige gevangenis en Huis
van Bewaring.
Wandeling vol herinneringen
Derhalve togen we NS-spoorslags naar
Leeuwarden om daar door vrienden te
worden verwelkomd. Arriverend op het
ons nog zo bekende station verzuch
ten we dat het, afgezien van incidentele
modernisering, toch redelijk in de staat is
gebleven, zoals we die van vroeger ken
den. Aankomend na twaalven is het eerst
tijd voor een lunch en daarvoor steken we
op voorstel van onze vrienden over naar
Intermezzo. Intermezzo? Heette dat vroe
ger niet Onder de Luifel? In ieder geval
smaakt de uitsmijter ham uitstekend en
met een warme kop chocolademelk is het
helemaal compleet.
Omdat het bij lange na nog geen vier
uur is gaan we eerst nog even een kort
ommetje maken door het Leeuwarder
centrum. En dan ontdekken we al gauw
dat de verandering in de Friese hoofdstad
niet is gebleven bij de naamswijziging van
ons restaurant. Bepaald niet, kan ik wel
zeggen. Al wandelend richting Beursbrug
herinneren we ons de oude watertoren en
hotel De Klanderij te rechter zijde, en te
linker zijde Spoorzicht of wel Sipke Caste-
lein, en bijna bij de brug hebben we zicht
op het bankgebouw met die rare bol er
boven op, waarvan ik mij afvraag of het
alleen maar een architectonisch grapje is
geweest of dat het nog functionele waarde
heeft. Vroeger was er een klein bank
gebouwtje, waarin klasgenote Klaasje
Bijlsma woonde. Ik schreef nog in haar
poesiealbum ('Ook al zal ik er dwars door
heen gaan, mijn naam zal in Uw album
staan!')
Het beursgebouw is door de biblio
theek, gelukkig maar, gered, maar ver
der wandelend slaat ons de schrik om
het hart: waar is de Mercuriusfontein in
vredesnaam? Sinds 1923 een gezichtsbe
palend stukje Leeuwarden. Volgens onze
vrienden staat die ingepakt ergens op de
Gemeentewerf. En dan herinneren wij
ons aan de overkant hotel Amicitia met de
familie Feldhaus. Ook al weer heel lang
verleden tijd. In het steegje er naast nog
wel een illustratie op de muur, opdat wij
Havank niet vergeten.
Verder wandelend over de Wirdumer-
dijk vinden we in Muurtooi en in de doops
gezinde kerk een paar vaste waarden en
gaan onze gedachten weer een flink eind
in de tijd terug, toen wij onze boodschap
pen nog konden doen bij De Gruyter ter-
plekke en even verderop was bioscoop de
Cinema, goed voor een spannende film als
we daar naar toe gingen in het kader van
de Vakantie Ontspanning ('En hoort en
ziet, wat Vakantie Ontspanning biedt').
Peek Cloppenburg missen we ook en
dan, weer aan de andere kant maar dat
is dan wel wat langer geleden, de Rooie
Winkel, een soort Winkel van Sinkel. Ach,
en op het hoekje van de Peperstraat had
je Covers. Hoeveel lapjes van Covers wer
den bij ons niet omgetoverd tot een mooi
Café Spoorzicht aan het Zuiderplein circa 1928