29
Stoomtram
Leeuwarden was aan het eind van de
jaren veertig, begin jaren vijftig een klei
ne stad. Ik heb het toen nooit geprobeerd,
maar het moet mogelijk zijn geweest de
afstand van de watertoren aan de Gro
ningerstraatweg tot aan de watertoren bij
de overweg naar de Schrans, fietsend in
vijftien minuten af te leggen. Doe er nog
vijf minuten bij en je stond op de kruising
Verlengde Schrans en Julianalaan: het
eind van de stad.
De kans dat de spoorbomen naar de
Schrans dicht waren, was gering, zo heel
veel treinen naar Groningen reden er
niet. Voor die treinen had ik nauwelijks
belangstelling, veel interessanter vond
ik de eerste jaren dat ik in Leeuwarden
woonde de merkwaardige manoeuvre van
de stoomtram uit Drachten, die de spoor
baan verliet, voor het spoorstation opdook
om zijn weg naar het tramstation te ver
volgen. Heel lang heeft dat niet geduurd,
want de tram werd verbust en de bus
sen van de verschillende ondernemingen
verhuisden naar het voormalige NTM-
tramstation.
Die ondernemingen hadden allemaal
hun eigen kleur, de LAB was rood, de
LABO bruinachtig, de NTM groen, de
NOF net iets anders groen en de kleur
van de ZWH kan ik me niet meer voor
de geest halen. Van de NTM weet ik iets
zeker, die had de meest merkwaardige
bussen voor de dienst over de Afsluitdijk:
trekkers met opleggers. De trekker kwam
van Crossley, een Engelse fabriek met een
bewogen historie, die in het begin van de
jaren twintig Bugatti's in licentie bouwde,
de oplegger van DAF uit Eindhoven. Ik
denk dat de dienst naar Alkmaar in com
binatie met de NACO werd uitgevoerd.
School 17
Scholen in Leeuwarden hadden nummers.
De mijne had nummer 17 en lag aan de
rand van de stad. Bart Rijpstra was de
onderwijzer en we konden hem vanaf het
schoolplein heel in de verte, lopend uit de
Verstolkstraat, aan zien komen. Hij had
als bijnaam De Kiep en dat had niets met
voetballen te maken, maar was Leeuwar
ders voor de kip, maar waar het wel mee
te maken had, weet ik niet. Hij was een
vurig esperantist, maar sprak in de klas
vaak Liwwadders. Dom genoeg heb ik,
meer dan zestig jaar geleden, de namen
van mijn klasgenoten niet achter op bij
gaande foto geschreven, dus moet ik uit
mijn herinnering putten.
Op de eerste rij van links naar rechts:
Rindert Bijlsma (die toen hij tijdens gods
dienstles, gegeven door een dame die mijns
inziens nooit voor welke klas dan ook had
mogen staan, het Onze Vader op Gregori
aanse wijze begon op te zeggen een fikse
draai van haar om zijn oren kreeg), Janny
Bolt, Leny, onbekend, Sietske Wagenma
kers, Klaasje en onbekend,
de tweede rij: onbekend, Dirk, Klaas
Houwen, Wiepie Sinnema, Riekje, onbe
kend, onbekend, onbekend, onbekend,
Froukje Huizinga,
de derde rij: Wim Bloemendaal, Wim
Tanja, onbekend, onbekend, Eppie, onbe
kend,
de vierde rij: Otto, onbekend, Feddy,
onbekend, Johanna Huppes, Klaziena,
de vijfde rij: Wim Dolstra, Flip, Hugo,
meester Rijpstra, Ronny, Willie Kiestra
en Atie.
Schandalig, dat ik zoveel namen ben
vergeten en mijn klasgenoten als onbe
kend moet noteren, terwijl we drie jaar
samen les kregen. Het gekke is, dat ik me
wel de kleur van het houtwerk herinner:
paars.
