15
Het Sint Jobsleen in de jaren '40 met in het verlengde de toen nog aanzienlijk smallere
Groeneweg met het hoekpand 'Het Hemeltje'. Links het grote pand met het uithangbord
van logement A. v.d. Brug, in de volksmond ook wel aangeduid als 'het Luzehotel'.
Later bood het pand onderdak aan daklozentehuis 'De Terp'. Oorspronkelijk werd het
logement gedreven in het dichtgespijkerde belendende pand
ook een cyclostyle, een voorloper van de
stencilmachine. Met behulp van deze
materialen probeerde hij al dienstverle
nend wat inkomen te vergaren, maar hij
had zijn tijd en de omstandigheden niet
mee.
Overigens was mijn oudste zus, Rika,
door ziekte nogal uithuizig geweest, eerst
een flinke periode in het Stadsziekenhuis
en daarna, om wat aan te sterken, in de
vakantiekolonie Bosch Huis in Nunspeet.
Ze kwam na een poos weer thuis maar
mocht toen vooral niet slapen in het kel
dergedeelte van de woning en dus moest
vader een deel van zijn kantoortje afstaan.
Ze heeft trouwens in haar verdere leven
(ze is nu 90) geen naweeën van haar ziek
te ondervonden. Wel moest ze zich destijds
voor controle melden in de polikliniek
van dokter Gerbrandy in de Doelestraat.
Gerbrandy woonde zelf in de Grote Kerk
straat. Overigens was het langdurig ziek
zijn al snel zodanig verdacht, dat je niet
overal meer welkom was. Zo zat ze bijvoor
beeld op een handwerkclubje van de Kin-
derbond, waar ze haar naam vroegen en er
toen meteen bij vertelden, dat ze niet meer
terug hoefde komen. Haar handwerkje
mocht ze meenemen.
Mijn beide oudste broers namen al deel
aan het arbeidsproces, alhoewel dat toen
nog niet zo deftig werd genoemd. Klaas
werkte bij de Friesche Bank op de Nieuwe
Weg en Jan was meteen op zijn veertiende
begonnen bij de Leeuwarder Papierwaren
Fabriek (L.P.F.) aan de Sneekertrekweg
en had dus elke dag een flinke afstand te
lopen. Bijzonder was dat zij zich in hun
vrije tijd al bezig hielden met fotografie.
Ook zonder doka zagen ze kans om foto's
af te drukken, daarbij eenvoudig gebruik
makend van het daglicht. Zo zijn er uit die
periode flink wat beelden vastgelegd.
Bijzondere omgeving
Voor de nog schoolgaande kinderen was
het wel een bijzondere omgeving. Het
Tournooiveld direct tegenover ons, leende
zich uitstekend voor mijn broers Willem
en Dirk om met de jongens te voetballen.
Maar hoe dikwijls ging niet de bal over de
muur van het oude Joodse kerkhof en dan
moest er geklommen worden. Een van de
jongens ging dan tegen de muur staan met
de handen gevouwen, de volgende via die
handen en de schouders naar boven en de
laatste werd dan opgetrokken. En als er
vuurwerk of een muziekuitvoering in de
Prinsentuin was, dan probeerden ze via de
achtermuur aan het Tournooiveld binnen
te komen, waarbij dan dezelfde klimtech-
niek werd toegepast. Maar dat lukte niet
altijd, want er werd veel gecontroleerd op
deze clandestiene bezoekers. Bijzonder was
ook dat de Doelestraat flink naar beneden
liep, waardoor de jongens met een kar van
de buurjongen voor 1 cent hard naar bene
den konden racen. En onderweg kregen ze
dan nog een snoepje uit het kistje dat op
de kar was gespijkerd.
Natuurlijk gebeurden er wel meer
gezellige dingen in de buurt. Als het
draaiorgel op de hoek zijn deuntjes ten
beste gaf, was het bij mooi weer dansen
geblazen en speciaal de dochters Kea en
Greta van de buren Planting, die boven
ons woonden, waren bijzonder van de
partij. Niet zo geschikt voor de jeugd
waren zo af en toe de uitspattingen bij
het logement van Aaltje van der Brug,
waar Jentsje Tit en Slanke Willem en
consorten nog wel eens voor wat rumoer
zorgden. Je kan niet zeggen dat de buurt
bouwkundig harmonisch was opgezet.
Direct naast het 'Hemeltje' was het
mooie pand van het schildersbedrijf S.
van der Meer, waar we overigens bij
zondere buren aan hadden. Mijn broers
hadden een goed contact met Jan, de
