De komst van Indische Nederlanders naar Leeuwarden
Lcovor^
la»;
26
Henk de Vries In de jaren vijftig maakte de Leeuwarder bevolking kennis met nieuwe Neder
landers. Ze lustten graag rijst, speelden vaak gitaar en hielden van gezelligheid.
Indische Nederlanders in Leeuwarden.
De eeuwenlange Nederlandse invloed op
het Rijk van Insulinde heeft zijn sporen
achtergelaten. Ondernemers, ambtena
ren, militairen en andere Nederlanders
kregen overzee relaties met de oorspron
kelijke bewoners. Er ontstonden gemeng
de huwelijken en er werden gemengde
kinderen geboren: indo's. De meeste
indo's kregen een Nederlandse scholing
en zij hadden meestal een positie tussen
de Nederlanders en de inlanders.
In de Japanse tijd, tijdens de Tweede
Wereldoorlog, hadden ze het erg zwaar.
De uit Nederlands Indië afkomstige heer
en mevrouw van Hek met zoontje René
in de winter van 1957 voor het pension
van de gezusters Kuindersma aan het
Emmaplein 16. Rechts buurman Rusticus.
Collectie Henk de Vries
Na 17 augustus 1945, toen Soekarno
met Hatta de republiek uitriep, kwam er
nog een moeilijke, onzekere periode. De
revolutionairen profiteerden van het ver
zwakte Nederland en richtten hun pijlen
ook op de Indische Nederlanders. Op 27
december 1949 tekende de Nederlandse
regering de overdracht van Indonesië,
behalve Nieuw Guinea.
Dur was oek een donkerenéén bij
Direct na de ondertekening kwamen er al
Indische Nederlanders naar Nederland.
De familie Tanahatoe was één van de eer
ste Indische families die in Leeuwarden
kwam wonen. Uit Bandung kwamen ze
via het kamp Schattenberg (het voorma
lige kamp Westerbork) en Appelscha in
1952 naar Leeuwarden. Ze vestigden zich
in de Bloemenbuurt en vielen op binnen
de Leeuwarder gemeenschap. Als we met
een groepje jongens kattenkwaad uithaal
den dan belde men wel eens de politie.
Hoe zagen de jongens eruit was dan de
vraag, 'dur was oek een donkerenéén bij'
zei men dan en dan waren mijn broers of
ik de pineut.
De grootste groep kwam in het midden
van de jaren vijftig. In afwachting van een
zelfstandige woning werden de mensen
opgevangen in zogenaamde contractpen
sions. Die hadden een contract met het
ministerie van Maatschappelijk Werk met
betrekking tot de opvang. In Leeuwarden
waren ze gevestigd aan het Emmaplein 16
(van de zusters Kuindersma), Johan Wil
lem Frisostraat 2/hoek Emmakade (fami
lie Zandkuilen aan de Lange Marktstraat
18 (gebroeders Goes). De Indische mensen
verruilden de rijst voor aardappelen. Een
sporadische douchebeurt kwam in de
plaats van een dagelijks mandiritueel.
Groepsfoto, gemaakt in het pension van de familie Zandkuil aan de Johan Willem
Frisostraat 2 op de hoek van de Emmakade Collectie Henk de Vries
