14
II: 1 1 j£M T
i-K 1 n5TT:" T.-nigjnmiiyi.r
r o <y -
PpBttt lïnsgjBsmsit s&hmia
Uitsnede van de plattegrond van Leeuwarden van Johannes Sems, opgemeten in 1600
en gedrukt in 1603, met ongeveer in het midden de Galileërkerk en iets daaronder de
T-vormige oude Kanselarij, sedert 1580 Landschaps Munt
in 1642 aan Gualtherie Gualtherius, die
ontvanger van de kloostergoederen was.
Het huis staat bij de Muntpiepe en strekt
tot de keuken van de koper. Gualtherie
koopt het huis naast het zijne er bij.
De tekening van Stellingwerf
Aangezien er maar één gebouw ten
noorden van het verkochte staat (hier is
de opgave van de richting wel juist), dat
is het gebouw met de T-vormige platte
grond, moet dit wel de Munt zijn. Stads
archivaris Eekhoff die weinig miste, blijft
hier in het vage: 'achter de poort was de
doorgang naar de munt'. Dit zegt hij naar
aanleiding van de tekening van Stelling
werf van de Oude Munt. Als we dit gebouw
op de betrouwbare kaart van 1602 vergelij
ken met de tekening, dan vallen de vol
gende verschillen op. Het gebouw is een
verdieping kwijtgeraakt. In 1602 lijkt het
onderkelderd te zijn, met twee verdiepin
gen en een zadeldak. De latere tekening
uit 1723 geeft maar een verdieping meer
aan.
Is dit nu het gebouw dat we zoeken?
Waarschijnlijk wel, want het hoekhuis
dat we enkele malen zagen verkopen,
steekt buiten het hoofdgebouw uit. De
muur is verdwenen, er is een pand tussen
gekomen. De onderkeldering vanaf het
huis met de trapgevel is er nog steeds.
Om bij de beide woningen te komen moet
men een stuk of wat treden op. Raampjes
of luchtgaten zijn er niet in getekend. De
opgaande trapgevel van het pand wordt
niet op de kaarten aangegeven. Dit is een
vrij late vernieuwing. Omdat er barokke
elementen in de gevel zijn aangebracht is
deze topgevel vermoedelijk pas in de peri
ode na 1660 aangebracht, maar mogelijk
nog later. Het oude gebouw, vond de toen
malige muntmeester Valckenier, was niet
meer geschikt om de nieuwe manier van
munten met schroefpersen, te herber
gen en er werd gezocht naar een nieuw
gebouw dat uiteindelijk in 1693, na veel
geharrewar tussen de Staten en de munt
meester, werd betrokken aan de Grote
Kerkstraat.
Wie er op het idee gekomen is om onder
de tekening van Stellingwerf te schrijven,
dat de Oude Munt op de Weaze stond is
niet meer na te gaan. Want een ander be
richt uit die tijd zegt dat de Munt lag
tegenover het pand waar de Gedepu
teerden vergaderden. De legenda van de
kaart van 1664 maakt een einde aan de
verwarring, die we als volgt kunnen ver
klaren. De kaart van 1664 is niet gemaakt
voor de stadsgeschiedenis van Leeuwar
den, maar is bijgevoegd bij de Kroniek
van de geschiedenis van Friesland door
P. Winsemius. En op kleine schaal is het
LiCOV<3LP^t4)t,k
