Scheepswerf en machinefabriek Welgelegen op Schilkampen te Leeuwarden 5 Ate van der Werff Ate van der Werff uit Warga kocht in 1909 de scheepswerf die gevestigd was op de oostelijke punt van de buurtschap Schilkampen te Leeuwarden. In verband met uitbreidingsplannen van de gemeente Leeuwarden in de jaren '70 van de vorige eeuw is uiteindelijk de machinefabriek opgehouden te bestaan en is de scheeps werf verplaatst naar het industrieterrein de Hemrik. Schilkampen was bekend als een buurt schap 'onder 't behoor' van Leeuwar den. Deze strekte zich enkele honderden meters oostwaarts uit vanaf de plek waar het Vliet, de Greuns, de Kurkemeer en de Schieringersloot samenkwamen. De buurtschap grensde ten zuiden aan de Greuns en ten noorden aan de Kurke meer. Tegen het eind van de 19e eeuw kwam de naam Tijnje in gebruik voor, vanuit de stad gezien, het eerste deel van de Greuns en werd het water verderop aangeduid als de Wijde Greuns. De naam Schilkam pen duidt op stukken land (kampen), die gebruikt werden voor de opslag van schel pen (skil). Deze kampen lagen aan de noordkant van de Kurkemeer. De schel pen werden hoofdzakelijk gebruikt door de kalkbranderijen, voor de productie van schelpkalk. Reeds aan het eind van de zestiende eeuw werden er 'schuitmaeckers' genoemd op Schilkampen. Zeker vanaf het begin van de achttiende eeuw waren er twee scheepstimmerwerven: een ervan lag aan het westelijk einde en de andere aan het oostelijk einde van de buurtschap. De vestiging van de werven op Schil kampen was bedrijfstechnisch gezien een goede keuze. Ze bevonden zich aan groot scheeps vaarwater, waarlangs, vanuit de stad Leeuwarden, het achterland in ooste lijke en zuidelijke richting met grote sche pen bereikt kon worden. Vanuit de stad gezien droeg het water de naam Vliet en heette dan bij Schilkampen de Greuns. Dit artikel gaat over de werf aan het oost einde van Schilkampen, de grootste van de twee werven en beide slepen daarvan lagen zeer gunstig ten opzichte van het vaarwater. Het blijkt dat er al vóór 1720 een zekere Jetse Johanneszn als meester schuitmaker actief was op de werf (de naam Jetse duikt in de archieven op met een vijftal verschillende schrijfwijzen). In 1763 werd vermeld, dat hij naar Wartena vertrokken was als schipper op een kof schip, dat hij zelf in 1758 had gebouwd. Het voert te ver op deze plaats aan te geven wie sindsdien als eigenaar enzo voort op deze werf actief zijn geweest. We pakken de draad op in het begin van de 20e eeuw. De toenmalige eigenaar Oebele Pieters van der Werff nam in 1909 een scheepswerf te Doesburg aan de IJssel over en dus kwam zijn werf op Schilkam pen te koop te staan. Scheepsbouwer Ate Tjibbeles van der Werff Een van de geïnteresseerden om de werf op Schilkampen over te nemen was Ate Tjibbeles van der Werff, afkomstig van zijn vaders werf De Onderneming te War ga. Hij was een achterneef van Oebele en had het ijzeren scheepsbouwvak bij zijn vader op de werf in Warga geleerd. Een neef van hem, Ate Pieters van der Werff, afkomstig van de werf te Burgumerdam, had eveneens belangstelling voor de werf. Om de prijs voor elkaar niet op te drijven, spraken ze af dat slechts één van hen zou bieden. Samen hebben ze daarna geloot met stokjes van ongelijke lengte, waarbij 's Heren zegen werd gevraagd om hen de i De werf Welgelegen in 1910. De dwarshelling met zelflossende wagens en lieren met handbediening Lcovar^£^t,i

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2012 | | pagina 7