11 DE FRIESCHE FRUITWINKEL ADR. FAHNER tDQrhern HoufdverL der SuoiUril OU (Amrr)ru Fetr, Camp.) WIRDUMERDUK 29. TELEFOON 5858. GROOTE PRIJSVERLAGING SINAASAPPELEN. Hedtt «klingen «n KrOntB parli) BRAilUAANSCHE es StfKKJST SINAASAPPELEN en AAIERIKAANSCHE APPELEN, i iroel# Nu e| Sint» tippelen Jit! a II ERIK AAS C Hl AFPELEN. 1 Sn oh lit. (mot yin sink, el. Wlneap< heerlijk na muit USeekitt ïi cl. UcLptrks. Misdirtinen U eL JetuUuiu, leb IIJu, il ti per tf. FTfr« BANANEN 15 et. perkMALTA KftClM Cd» It ct M» tf. Vertier groale voorraad D1.1K G R O F.N' T F_\*. a. i, vu Hero. DoCttf Beverwijk rn WUeo- LIMOKAUKS (vnnhlwl en ruiker 1 per groot* flerch U oeat AARDBEIEN up sup. prooi tatlle. 32 «nL SPECIAAL ADRES VOOR HOTELS EN PENSIONS- IB PB* HealcJIitittD eurdrn tondet pijj»rdnn[ki net tpoed dt|«TMii H Advertentie van de Friesche Fruitwinkel uit de Leeuwarder Courant van 17 juni 1938 bij blonde Annie op het Reigerplein waar de (rode) deur altijd op een kier stond. Enkele keren per week helemaal naar de vliegbasis fietsen om daar 21 citroenen te brengen. Waarom ze niet een hele doos kochten, heb ik nooit begrepen. Hotel res taurant De Beurs (Siderius) en café De Nederlanden, maar ook de keuken van V&D waren klanten waar ik dagelijks kwam. Bij het busstation aan de Zuider singel was een hokje van waaruit patat werd verkocht. Iedere dag moest daar een korf van 35 kg patataardappelen, Bintjes, heen. Eerst achter de winkel machinaal schrappen en dan in een zinken teil met water afleveren bij Boelens, die als eigenaar van hotel De Pauw ook de bus stationsrestauratie uitbaatte. Ik meen me te herinneren dat het hokje ook eens is vernield door een gasexplosie in 1958. De aardappelen konden toen weer mee terug. De veiling De Tuinbouw werd twee keer per week bezocht, namelijk op maandag en donderdag. De oude veiling aan de Schrans en later de nieuwe aan de Hui- zumerlaan. Beide gebouwen lagen aan de Potmarge, die toen nog werd gebruikt voor de aanvoer van de producten. Immers, de meeste groente werd in en rond de stad verbouwd. Mijn taak bestond uit het bij elkaar halen en het opladen van het door mijn vader gekochte spul. Ook de lege kisten moesten worden ingeleverd. Soms kocht mijn vader samen met enkele col lega's aardbeien in Zeeland. Een commis sionair kocht voor hen op de veiling in Kapelle-Biezelinge en zorgde er voor dat het per trein in Leeuwarden kwam. Mijn vader en ik gingen dan op zaterdag voor dag en dauw naar het station om de kist jes op te halen en uit te stallen op de stoep voor de winkel. De hele straat rook dan naar aardbeien. Onze concurrenten waren vooral de gebroeders Van der Berg (Firma Dames) op de hoek van Nieuwestad en Sint Jacobsstraat en Willem Fahner in het Naauw. 'Spionnen' kwamen kijken waar de doosjes voor verkocht werden en pas ten de prijs daarop aan. Overigens waren er in de binnenstad nog meer groenteboe ren. Ik noem er zo maar enkele: Johnnie Keverkamp in de Kleine Kerkstraat en Gootjes op het eind, of moet ik zeggen het begin, van de Nieuwestad. Jaasma, Weistra en Visserzoon zaten op de Voor streek. In de Oosterstraten had je Van der Meulen en Gerrit Gardenier, terwijl Slof op de Nieuweburen hoek Vijzelstraat zijn winkel had. Van al deze zaken bestaat alleen Van der Meulen nog. Seizoensgroente en pinda's Midden jaren vijftig kreeg de zaak een opknapbeurt. De wanden van de win kelruimte kregen een lik verf, terwijl de bovenste stellingen verdwenen doordat er hardboard voor werd gespijkerd. De kunstschilder Johannes Dechesne beschil derde deze platen met diverse taferelen. Op de achterwand kwam een Javaans landschap met apen die elkaar met kokos noten bekogelden. Op de zijwanden onder andere een druiven plukkende man en een jongedame die iets riep in de trant van 'ons fruit blinkt uit!' Er was ook personeel. Meestal een meis je dat én in de huishouding werkzaam was én in de winkel. Ze kwamen altijd van buiten de stad en waren soms intern. Ook was er soms een loopjongen om de bestel lingen weg te brengen en dergelijke. Dit gebeurde op de transportfiets. De bakfiets mocht pas bereden worden als je 16 jaar was. We hadden ook de beschikking over een auto. Ik herinner me een Fordson, een Franse Ford, een Peugeot 203 en een Tsjechische Minor met houten 'kont'. Op vrijdag kwamen vaak mensen van buiten de stad in onze zaak. Zo was er Noord- hoek, een kaashandelaar uit Bodegraven, die altijd veel mee naar Holland nam in zijn fraaie Mercedes. Bij boer Cuperus in Boksum brachten we regelmatig een kist sinaasappels. Ook de burgemeesters Ad Fahner, rond 1956 samen met zijn vader gefotografeerd voor de toonbank in de zaak. Op de achtergrond één van de wandschilderingen van Dechesne Collectie Ad Fahner Walda van Idaarderadeel en Anker van Uitingeradeel waren zo nu en dan klant. In de loop van de tijd is er veel ver anderd. 's Winters bijvoorbeeld waren de groenterekken grotendeels leeg. Er waren koolraap, winterwortelen, uien en dergelijke te koop en natuurlijk zuurkool uit het vat. Na het openen was de eerste zuurkool veel lekkerder, want milder, dan die onder uit het vat. Fruit kwam meestal uit het Westland en de Betuwe. Grossiers zorgden voor de aanvoer. Namen als Fah- ner, Speulstra, Hempenius, Kruisinga en Hoekstra waren bekend van de Ooster kade en omgeving. Uit Bolsward kwam Haagsma en vanuit Harlingen Alta. Zelfs in Dokkum was er eentje, de firma Tho Bockholt. Bananen werden door Fahner en Speulstra rijp gestookt in eigen sto kerij en dan verpakt in lange kisten met blauw papier, meestal van het merk Fyf- fes. Later kwamen de dozen. Druiven en perziken waren duur en werden in kist jes met 'watten' verpakt. O wee, als je de dauwlaag van de druiven beschadigde of als een klant in een perzik kneep. Je moest wel heel erg ziek zijn als je deze producten in een fruitschaal kreeg. LcOVöLC^LA.i

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2012 | | pagina 13