11
DE FRIESCHE FRUITWINKEL
ADR. FAHNER
tDQrhern HoufdverL der SuoiUril OU (Amrr)ru Fetr, Camp.)
WIRDUMERDUK 29. TELEFOON 5858.
GROOTE PRIJSVERLAGING SINAASAPPELEN.
Hedtt «klingen «n KrOntB parli) BRAilUAANSCHE es StfKKJST
SINAASAPPELEN en AAIERIKAANSCHE APPELEN,
i iroel# Nu e| Sint» tippelen Jit! a II ERIK AAS C Hl AFPELEN.
1 Sn oh lit. (mot yin sink, el. Wlneap< heerlijk na muit
USeekitt ïi cl. UcLptrks.
Misdirtinen U eL JetuUuiu, leb IIJu, il ti per tf.
FTfr« BANANEN 15 et. perkMALTA KftClM Cd»
It ct M» tf.
Vertier groale voorraad D1.1K G R O F.N' T F_\*. a. i, vu Hero. DoCttf Beverwijk
rn WUeo-
LIMOKAUKS (vnnhlwl en ruiker 1 per groot* flerch U oeat
AARDBEIEN up sup. prooi tatlle. 32 «nL
SPECIAAL ADRES VOOR HOTELS EN PENSIONS- IB
PB* HealcJIitittD eurdrn tondet pijj»rdnn[ki net tpoed dt|«TMii H
Advertentie van de Friesche Fruitwinkel
uit de Leeuwarder Courant van 17 juni
1938
bij blonde Annie op het Reigerplein waar
de (rode) deur altijd op een kier stond.
Enkele keren per week helemaal naar de
vliegbasis fietsen om daar 21 citroenen te
brengen. Waarom ze niet een hele doos
kochten, heb ik nooit begrepen. Hotel res
taurant De Beurs (Siderius) en café De
Nederlanden, maar ook de keuken van
V&D waren klanten waar ik dagelijks
kwam. Bij het busstation aan de Zuider
singel was een hokje van waaruit patat
werd verkocht. Iedere dag moest daar een
korf van 35 kg patataardappelen, Bintjes,
heen. Eerst achter de winkel machinaal
schrappen en dan in een zinken teil met
water afleveren bij Boelens, die als
eigenaar van hotel De Pauw ook de bus
stationsrestauratie uitbaatte. Ik meen me
te herinneren dat het hokje ook eens is
vernield door een gasexplosie in 1958. De
aardappelen konden toen weer mee terug.
De veiling De Tuinbouw werd twee keer
per week bezocht, namelijk op maandag
en donderdag. De oude veiling aan de
Schrans en later de nieuwe aan de Hui-
zumerlaan. Beide gebouwen lagen aan de
Potmarge, die toen nog werd gebruikt voor
de aanvoer van de producten. Immers, de
meeste groente werd in en rond de stad
verbouwd. Mijn taak bestond uit het bij
elkaar halen en het opladen van het door
mijn vader gekochte spul. Ook de lege
kisten moesten worden ingeleverd. Soms
kocht mijn vader samen met enkele col
lega's aardbeien in Zeeland. Een commis
sionair kocht voor hen op de veiling in
Kapelle-Biezelinge en zorgde er voor dat
het per trein in Leeuwarden kwam. Mijn
vader en ik gingen dan op zaterdag voor
dag en dauw naar het station om de kist
jes op te halen en uit te stallen op de stoep
voor de winkel. De hele straat rook dan
naar aardbeien.
Onze concurrenten waren vooral de
gebroeders Van der Berg (Firma Dames)
op de hoek van Nieuwestad en Sint
Jacobsstraat en Willem Fahner in het
Naauw. 'Spionnen' kwamen kijken waar
de doosjes voor verkocht werden en pas
ten de prijs daarop aan. Overigens waren
er in de binnenstad nog meer groenteboe
ren. Ik noem er zo maar enkele: Johnnie
Keverkamp in de Kleine Kerkstraat en
Gootjes op het eind, of moet ik zeggen
het begin, van de Nieuwestad. Jaasma,
Weistra en Visserzoon zaten op de Voor
streek. In de Oosterstraten had je Van der
Meulen en Gerrit Gardenier, terwijl Slof
op de Nieuweburen hoek Vijzelstraat zijn
winkel had. Van al deze zaken bestaat
alleen Van der Meulen nog.
Seizoensgroente en pinda's
Midden jaren vijftig kreeg de zaak een
opknapbeurt. De wanden van de win
kelruimte kregen een lik verf, terwijl de
bovenste stellingen verdwenen doordat
er hardboard voor werd gespijkerd. De
kunstschilder Johannes Dechesne beschil
derde deze platen met diverse taferelen.
Op de achterwand kwam een Javaans
landschap met apen die elkaar met kokos
noten bekogelden. Op de zijwanden onder
andere een druiven plukkende man en
een jongedame die iets riep in de trant
van 'ons fruit blinkt uit!'
Er was ook personeel. Meestal een meis
je dat én in de huishouding werkzaam was
én in de winkel. Ze kwamen altijd van
buiten de stad en waren soms intern. Ook
was er soms een loopjongen om de bestel
lingen weg te brengen en dergelijke. Dit
gebeurde op de transportfiets. De bakfiets
mocht pas bereden worden als je 16 jaar
was. We hadden ook de beschikking over
een auto. Ik herinner me een Fordson,
een Franse Ford, een Peugeot 203 en een
Tsjechische Minor met houten 'kont'. Op
vrijdag kwamen vaak mensen van buiten
de stad in onze zaak. Zo was er Noord-
hoek, een kaashandelaar uit Bodegraven,
die altijd veel mee naar Holland nam in
zijn fraaie Mercedes. Bij boer Cuperus
in Boksum brachten we regelmatig een
kist sinaasappels. Ook de burgemeesters
Ad Fahner, rond 1956 samen met zijn
vader gefotografeerd voor de toonbank in
de zaak. Op de achtergrond één van de
wandschilderingen van Dechesne
Collectie Ad Fahner
Walda van Idaarderadeel en Anker van
Uitingeradeel waren zo nu en dan klant.
In de loop van de tijd is er veel ver
anderd. 's Winters bijvoorbeeld waren
de groenterekken grotendeels leeg. Er
waren koolraap, winterwortelen, uien en
dergelijke te koop en natuurlijk zuurkool
uit het vat. Na het openen was de eerste
zuurkool veel lekkerder, want milder, dan
die onder uit het vat. Fruit kwam meestal
uit het Westland en de Betuwe. Grossiers
zorgden voor de aanvoer. Namen als Fah-
ner, Speulstra, Hempenius, Kruisinga en
Hoekstra waren bekend van de Ooster
kade en omgeving. Uit Bolsward kwam
Haagsma en vanuit Harlingen Alta. Zelfs
in Dokkum was er eentje, de firma Tho
Bockholt. Bananen werden door Fahner
en Speulstra rijp gestookt in eigen sto
kerij en dan verpakt in lange kisten met
blauw papier, meestal van het merk Fyf-
fes. Later kwamen de dozen. Druiven en
perziken waren duur en werden in kist
jes met 'watten' verpakt. O wee, als je de
dauwlaag van de druiven beschadigde
of als een klant in een perzik kneep. Je
moest wel heel erg ziek zijn als je deze
producten in een fruitschaal kreeg.
LcOVöLC^LA.i