\dCOVOLv}i^L,U
17
Rients Faber speelt in 1970 quatre-mains, samen met zijn schoonmoeder Betty Tolsma
(1917-1997). Zij heeft nog les gehad van George Stam Collectie Rients Faber
ontdekt moet hebben waarvoor er een
toekomst in het muziekonderwijs zat.
Naast onderwijzeres, huishoudkundige,
verpleegster en kleuterjuf (de keuze van
haar zuster Trijntje), was de keuze voor
een 'hoger' beroep voor jonge vrouwen
beperkt in die tijd. De piano gaf bij uit
stek toegang tot de klasse van de burgerij,
want zoals Max Weber het formuleerde,
'de piano is in heel zijn muzikale wezen
een burgerlijk huisinstrument'.
In een overzicht van de docenten aan de
LMS uit 1963 staat vermeld wanneer zij
haar bevoegdheid kreeg. Zij had in 1929
bij de K.N.T.V. (Koninklijke Nederland
se Toonkunstenaars Vereniging) haar
staatsdiploma pianolerares behaald. Die
organisatie ter behartiging van de belan
gen van professionele musici bestond al
sinds 1875. Mevrouw Ferwerda was toen
dus 24 jaar oud.
Dankzij het digitale archief van de
Leeuwarder Courant kunnen we haar
spoor in Leeuwarden als praktiserend
muziekdocent mooi volgen. Al voor haar
diplomering adverteerde Hiek van der
Wal op 2 september 1926 dat 'ze hare
lessen als piano-onderwijzeres had her
vat'. Ze woont dan Arendstuin 30 bij het
gymnasium, een strategisch plaats gezien
haar doelgroep. Hieruit blijkt dat zij zelf
in haar studiekosten en levensonderhoud
moest voorzien. Wel blijkt de komende
twaalf jaar uit de locaties waar 'Hiek v.d.
Wal, Piano-Leerares. Dipl. K.N.T.V.' les
geeft, dat zij bij haar ouders woonde. Op
14 oktober 1930 verhuisde de familie van
Schoolstraat 13 naar Verlengde Schrans
9 in Huizum; op 3 september 1934 heeft
ze haar lessen hervat, adres Nieuwestad
32b en op 29 augustus 1936 is het adres
Leeuwerikstraat 170. Twee jaar later, op
25 juli 1938, trouwde zij met Jan Ferwer-
da. Op 22 augustus van dat jaar adver
teerde ze onder haar nieuwe naam: H.
Ferwerda-V.d. Wal. Hij woonde hier voor
hun huwelijk al. Op 23 juli 1951 kwam
hij plotseling te overlijden. Ze woonden
destijds op Huizumerlaan 97. Haar aan
tal verhuizingen is indrukwekkend. Toen
ik les van haar kreeg op de LMS in 1957
woonde ze Ibisstraat 13, in 1961 Gro
ningerstraat 27 en vrij snel daarna in een
nieuwe bungalow Tylkedam 23. Hier heb
ik wel les bij haar thuis gehad. Het aardi
ge daarvan was dat ik op een vleugel kon
spelen. Ik verbaasde mij erover hoe snel
haar kleine mollige handen zich over het
klavier bewogen, het leken muizen in een
tekenfilm die elkaar achterna zaten.
Postludium
Ondanks de zegswijze vanitas vanitatum
et omnia vanitas dat op het volgende ver
haal van toepassing is, ben ik zo gefas
cineerd door het toeval, dat ik niet kan
nalaten deze apotheose aan het papier
toe te vertrouwen. Mevrouw Benninga
vertelde mij dat zij zich herinnerde dat
mevrouw Ferwerda regelmatig de naam
van 'ene Rients' had genoemd. Verder
noemde ze weinig namen van leerlingen.
'Het gesprek over Rients was heel levend.
Ze had graag gezien dat hij door was
gegaan. Dat vond ze erg spijtig. Er zat een
goede musicus in.' De twijfel blijft knagen
door de vraag, hoeveel 'Rientsen' zij heeft
gehad in haar lange loopbaan als piano
lerares. Maar sommige zaken in het leven
zijn waardevol omdat ze als sluimerend
illusies op de achtergrond zijn, ongrijp
baar als muziek.
Een tijd na de afwikkeling van de boe
del van mevrouw Ferwerda, had mevrouw
Benninga nog drie kleine vooroorlogse
boekjes over het piano-onderwijs in een
laadje gevonden. Samen met de eerste
twee dichtregels uit haar rouwadverten
tie, Mijn levenslicht is uitgegaan, maar ik
blijf in de muziek bestaan, koester ik nu
deze boekjes.
