■PVPVIV
pr
25
Supermarkt Fred van der Werff aan de
Voorstreek in 1968
zins symbolisch, aan de Museumwinkel in
de Nieuwesteeg.
Opnieuw bleek (net als bij de Miro)
dat ook in dit geval na verloop van tijd
geen nadelige gevolgen werden onder
vonden door de middenstand. De gratis
Maxis busdienst werd overigens na een
jaar gestaakt. Alleen op zaterdag en op
koopavonden was de bus goed bezet. Net
zoals bij de Miro werd de formule meer
dere malen aangepast. Non-food (kleding
en elektronica) werd bijzaak. Maxis werd
A&P hypermarkt en dat werd weer C1000.
Lidl werd 'inwonend', de bovenverdieping
met wisselend succes verhuurd.
Midden- en weerstand
De (mogelijke) vestiging van een super
markt gaf regelmatig aanleiding tot
bezwaar en beroep. Nu nauwelijks meer
voor te stellen, maar in 1969 bestonden
er concrete plannen voor bouw van een
supermarkt op de plaats van de Bonifa-
tiuskerk. Onderhoud van met name het
torendeel bleek steeds lastiger en finan
cieel zorgelijker. Die storm zou de toren
wél weerstaan.
In 1974 maakte een grote groep bewo
ners van de Harlingerstraatweg hun onte
vredenheid kenbaar over de toekomstige
bestemming van garage Braaksma (nu
Hubo) tot kruideniersbedrijf. De bewoners
vreesden de aantasting van de woonsfeer
('altijd allure'), door verkeersoverlast, ont
sierende reclame, ongecontroleerde afval-
opslag en dergelijke. De Elmar en later de
Nieuwe Weme zijn er wel gekomen.
Het pand waarin voorheen de Friese
Glashandel was gevestigd, aan de Pier
Panderstraat, was eind jaren tachtig in
trek bij zowel Aldi als Edah. Omwonenden
kwamen ook hier met bezwaren, gezien de
te verwachten parkeerproblemen en het
(te) smalle profiel van de Tramstraat. Een
supermarkt kwam er niet; wel een Bristol-
vestiging.
Verbouwing van de Elmar supermarkt
aan de Ruysdaelstraat stuitte op soortge
lijke bezwaren. Dat leidde vervolgens tot
een verhuizing naar het pand van de zelf
bedieningsgroothandel Unika (voorheen
Enkabé) aan de Van Loonstraat.
Bouw van een AH-supermarkt aan de
Verlengde Schrans (hoek Tadingastraat)
strandde op bezwaren vanuit de politiek.
Men vreesde een verdere afbrokkeling
van het reeds aangetaste beeld van de
Verlengde Schrans en de bouw zou lei
den tot sloop van enkele karakteristieke
woningen. Overigens zou AH kort daarna
een nieuwe supermarkt openen aan de
Schrans, op de plaats van de gesloopte
panden van Kruize's kledinghuis en rij
wielhandel Feenstra.
In 1997 werden plannen ontwikkeld voor
een nieuw winkelcentrum op de plaats van
de voormalige Leeuwerikschool. Gemeen
telijke voorwaarde daarbij was dat de
bestaande zaken van Bokko Tromp aan
de Wagnerstraat en de Casper-winkel
van Rudy Stellingwerf aan de Merelstraat
moesten wijken. In dit centrum opende
begin deze eeuw de eerste Friese Konmar-
winkel. De formule was erg servicegericht
('bandenplakset voor gestrande fietsers,
begeleiding met paraplu naar de auto bij
regen'), maar minder toekomstgericht.
De Lidl-vestiging aan het Cambuur-
plein gaf in 1998 de nodige commotie. In
verband met de reeds gevestigde Super
De Boer en Aldi, had de gemeente beper
kingen opgelegd. De Lidl is alweer 12 jaar
open en onlangs geheel verbouwd.
Weerstand van een geheel andere orde
kwam uit de supermarktbranche zelf. Ter
voorkoming van hangplekgedrag tijdens
lunchpauzes is door een enkele super
markt een toegangsverbod voor scholieren
afgekondigd. Dat hield niet lang stand.
Spreiding over de stad
De binnenstad is nooit echt ruim bedeeld
geweest met supermarkten. Natuurlijk
waren er enkele kleinere vestigingen, zoals
van Albert Heijn (Nieuwestad, later Zaai
land (voormalig pand van Tehama), nu
Prins Hendrikstraat), Fred van der Werff
(Voorstreek) en Simon de Wit (Naauw en
Nieuweburen). Ook kennen we nog de
vestigingen van Super De Boer aan de
Voorstreek en de Konmar aan het Hoek-
sterend. In 1989 sloot V&D de in de kelder
gevestigde supermarkt. Albert Heijn heeft
diverse plannen voor vestiging in de bin
nenstad gehad. Eerder is al het plan op de
voormalige hotellocatie genoemd; ook was
er even belangstelling voor de panden van
de Leeuwarder Courant aan de Voorstreek
en halverwege de jaren negentig waren er
serieuze plannen voor een verhuizing naar
de kelder van de nieuwbouw van C&A aan
het Ruiterskwartier. Dat plan bleek niet
haalbaar in verband met de noodzakelijke
(hoge) bijdrage aan het parkeerfonds.
In de naoorlogse nieuwbouwwijken
werd een (buurt)winkelcentrum, met
ruimte voor een supermarkt, in de plan
nen opgenomen. De omvang varieerde
van een winkelgalerij (Wagnerstraat, Jan
van Scorelstraat) tot grote winkelcentra,
zoals in Heechterp en Bilgaard. Binnen
het gemeentelijk beleid bestaat tot dusver
geen mogelijkheid voor vestiging van een
supermarkt op Winkelplein De Centrale.
Veel namen en locaties zijn al gepas
seerd. Nóg een paar, zonder volledig te
willen zijn: Faber's zelfbediening (Engel
sestraat) in de jaren vijftig. In de jaren
zestig: Hadijco Végé (Heechterp), Coöp
(Molenstraat), Végé (Willem-Alexander-
plein), Vivo (Vegelinbuurt). Jaren zeventig:
Massamarkt (Nieuwekade), Siep Brouwer
(Oostersingel), Vivo (Bildtsestraat), Koop-
sterland (Willem-Alexanderplein), A&O
(Aldlan-west). Aldi (Bilgaard) en C1000
Supermarkt Miro aan de Tijnjedijk in
1971
\dCOVOLv}i^L,U