men een aantal bodehuizen te staan. Ook
werd er gebouwd aan de uitbreiding van
de Algemeene Friesche Levensverzeke
ringsmaatschappij, de voorganger van de
huidige Aegon. Maar nog belangrijker was
de nieuwbouw van de Vrouwepoortsbrug
in de jaren 1933-1934. Door de toename
van het verkeer was het noodzakelijk om
de brug te verbreden. Een hulpbrug tij
dens de bouw van de nieuwe brug leidde
het verkeer vanaf de Harlingerstaatweg
over de stadsgracht naar het begin van de
Boterhoek en verder over de Westerplan
tage naar de binnenstad.
LcoVdiv<)t^i»ll
8
De Westerplantage in 1956 met op de achtergrond de Ford Customline van Auke Rauwerda
Foto: Bas den Oudsten
Auke Rauwerda
De oudste zoon van Anne Aukes, mijn vader
Auke, ging na de lagere school, de rooms-
katholieke Julianaschool aan de Tweebaks-
markt, naar de ambachtsschool en werd
daar opgeleid tot smid-bankwerker. Vervol
gens werkte hij in de smederij van Marinus
Eerligh in de Kleine Hoogstraat, waar hij
zich verder bekwaamde in het smidswerk.
Zijn volgende werkgever was Van der Werff
op de Weaze 18. Dat was een wat grotere
onderneming met een elektrische smede
rij die grotere werken aankon. Daarnaast
had Van der Werff een winkel in huishou
delijke artikelen en een grote haarden- en
kachelafdeling. Als kachelsmid was het
onderhoud en de plaatsing van haarden en
kachels een van Auke's taken.
In deze tijd volgde hij de opleiding tot
landmachinist voor stoomwerktuigen. Na
zijn diensttijd in Assen kreeg hij een aan
stelling als machinist op de zuivelfabriek
De Eendracht te Marssum. Na ongeveer
een jaar verliet hij de zuivelfabriek om
modelmaker bij Faber Haardenfabriek
in Huizum te worden. Het ontwerpen en
construeren van nieuwe kolenhaarden en
het maken van de daarbij noodzakelijke
modellen en gereedschappen was werk dat
hij met veel plezier deed en waarin hij zijn
creativiteit en vakmanschap kon tonen.
Liever kleine baas
De jaren na 1929 worden aangeduid als
de crisisjaren. Deze malaise was ook voel
baar bij Faber Haard enfabriek, waar de
verkoop van haarden en kachels daalde
en ontslag van personeel onvermijdelijk
was. Door het seizoenskarakter van de
verkopen werden veel personeelsleden in
de winter ontslagen. Naar behoefte werd
in de zomer dan weer tijdelijk personeel
aangenomen. Door een voorkeursbeleid
ten gunste van getrouwde werknemers
met kinderen kregen ongetrouwde werk
nemers als eersten ontslag. Auke Rau-
werda was ongehuwd en moest dus wor
den ontslagen.
Voor Auke was dit een ervaring die hem
deed besluiten zijn lot in eigen handen
te nemen. 'Liever kleine baas dan grote
knecht' was zijn lijfspreuk. Hij deelde
directeur Faber mee dat hij na de winter
van 1931/1932 niet meer op hem hoefde
te rekenen. Dit schaadde de relatie met
de heer Faber overigens niet. Later kwam
hij regelmatig in de winkel en was hij een
gewaardeerde klant.
De plannen om een eigen winkel te
beginnen kregen begin 1932 vorm toen er
een benedenverdieping vrij kwam in een
van de panden van vader Anne Aukes aan
de Westerplantage naast de markiezenma-
kerij van Van der Schaaf. In die omgeving
vonden in die periode grote veranderin
gen plaats. Het Oldehoofsterkerkhof was
opnieuw ingericht en geschikt gemaakt
als bodeterrein. De vele bodediensten
kregen hier een standplaats en aan de
randen van het nieuw bestrate plein kwa-
De Westerplantage veranderde van een
stille straat in een drukke verkeersweg.
In het midden van de foto op pag. 7 staat
nog het kleine brandweerhuisje waarin
de mobiele brandspuit op een handkar
opgeslagen was. Later kwam op die plek
de nieuwe garage van de Drietax. Het is
opvallend dat de foto de toenmalige Wes
terplantage laat zien. Eigenlijk bestond
die omstreeks 1900 uit de achterkanten
van de huizen in de Torenstraat. Die
straat was toen een levendige straat met
veel bedrijvigheid. Zo waren er een slager
en een hoefsmid (Tinga) gevestigd, maar
de levendigheid kwam vooral door de stal
ling van de paarden van de vele bezoekers
uit de provincie die met paard en wagen
kwamen. Ook het rosse leven in Leeuwar
den speelde zich hier af.
Toen fotograaf Frans Andringa tachtig
jaar later een foto van de Westerplantage
maakte, viel er een interessante bijzon
derheid op: alle huizen staan nu met de
voorgevel naar de Westerplantage. De
meeste huizen van de Torenstaat zijn in
de loop der tijden verbouwd en kregen een
voorgevel aan de Westerplantage. Alleen
de Oldehove die er zo massief en machtig
bovenuit steekt, veranderde niet, althans
niet noemenswaardig.
Auke voorzag deze veranderingen in dit
voorheen wat achteraf gelegen deel van de
stad. Hij bleef er zijn gehele verder leven
wonen, 'onder de Oldehove', zoals hij het
noemde, waar het huisadres toch altijd
Torenstraat 13 bleef. Maar met het mooie
uitzicht over het bolwerk en de stadsgracht
met de Vrouwepoortsbrug. Hier legde hij
de basis voor het nu alom bekende bedrijf
Auke Rauwerda dat op 23 september 2012
80 jaar bestond en wordt geleid door de
derde generatie Auke Rauwerda.
