brand/mo
LiC0Vac^t^i»2
18
Gemeenteraadslid Jelly de Jong (D66):
'Het is de eerste keer in onze gemeente dat
het verzoek om politiebescherming door
bedreigde burgers wordt beantwoord met
een treinreis naar een andere gemeente'.
In een eerste officiële verklaring van bur
gemeester Te Loo: We kunnen die panden
niet continu bewaken. Dat de politie geen
hulp aanbood voor het tijdelijk evacue
ren van de bewoners vind ik normaal. De
politie is geen vervoersbedrijf.
Op 17 september 1985 was een grote
groep krakers aanwezig bij de vergadering
van de gemeenteraad, onaangekondigd en
niet tot ieders genoegen. De politie was nu
wel snel paraat voor een ontruimingsac
tie. Overigens toonden alle fracties, met
uitzondering van de VVD, zich uiterst
bezorgd over het gebrek aan bescherming
dat de politie de krakers bood. In de daarop
volgende week waren er nieuwe confron
taties en rellen. Een paar maanden later,
op 9 december 1985, trok na de wedstrijd
Cambuur-Den Haag een deel der suppor
ters richting de Arendsbuurt voor een
nieuwe aanval. Opnieuw waren felle poli-
tiecharges vereist.
Bij een bespreking door de raadscom
missie van het verslag van de gebeurtenis
sen, liepen de gemoederen hoog op. 'Onvol
ledig, suggestief en tendentieus', stelde
Piet van der Wal (Axies). Jan Bijkersma
(VVD) vond de verslagen van burgemees
ter en krakers goed parallel lopen, terwijl
Jelly de Jong (D66) slechts overeenkomst
vond in de data van de gebeurtenissen.
In oktober 1986 maakte de gemeente
bekend de panden te hebben aangekocht
en deze in het kader van een stadsver
nieuwingsproject op te zullen knappen.
Meerdere incidenten zouden volgen. Bij
de ontruiming van het in 1987 gekraakte
pand Schoolstraat 5b werd met een graaf
machine de voorgevel van het pand
geramd. De aanwezige krakers konden
ternauwernood aan het vallende puin ont
komen. Ook in 1987 ontstond een felle
brand in de kraakpanden aan het Zaai
land. De politie nam de opdracht om bewo
ners van aangrenzende panden te waar
schuwen erg serieus. Bewoners van een op
tachtig meter afstand gelegen kraakpand
werden gewaarschuwd door het ingooien
van de ramen.
Nog tot in 1989 bleef de kwestie Arends-
buurt op de politieke agenda. 'Het politie-
optreden tijdens de Arendsstraatrellen in
september 1985 had - achteraf oordelende
- weliswaar op onderdelen wellicht beter
gekund', schreef burgemeester Te Loo in
antwoord op vragen van PAL.
Eind 1987 sloeg wethouder Timmer
mans de eerste paal van 62 nieuwbouwwo
ningen. De laatste kraakpanden werden
in 1990 ontruimd.
't Koetshus
Zo'n 10 jaar lang was dit pand aan de
Kruisstraat 20 gekraakt. Het werd
gebruikt als woning, ontmoetings- en acti
viteitenruimte en zelfs een tijdje als werk
plaats voor fietsreparatie. Op vrijdag
en zondagavond was een ieder welkom
'voor een drankje voor eigen bestwil
of een praatje met iemand die dwars
boomt'. In 1991 wonnen de krakers een
kort geding dat was aangespannen door
de eigenaar, een BV uit Damwoude. Die
wilde de krakers uit het complex hebben
omdat er een koper voor zou zijn. De recht
bankpresident vond echter dat niet aan
nemelijk was gemaakt dat het pand ont
ruimd moest worden. Een maand later
spijkerde de gemeentepolitie het pand
dicht nadat een vertegenwoordiger van
de eigenaar de politie had voorgespiegeld
dat er geen krakers meer zouden wonen.
Dat was echter nog wel het geval, boven
dien lag er de uitspraak van de rechter van
een maand daarvoor. Het pand werd weer
toegankelijk gemaakt. Reactie van korps
chef Diepenhorst aan de krakers: 'ik bied
u mijn excuses aan voor de gemaakte fout.
De betrokken chef die de beslissing heeft
genomen tot binnentreden, is hier inmid
dels op aangesproken. Ten aanzien van de
genoemde schade neem ik aan dat u mij een
opgave zult doen van de hoogte daarvan'.
Toch bleef het onrustig rond het pand.
De politie observeerde het pand met
behulp van videoapparatuur, een maat
regel waartegen succesvol werd geprotes
teerd. Kort daarna werd het pand door een
groep onbekenden ontruimd. Diezelfde
dag nog hesen de krakers de naar beneden
gesmeten meubels weer naar binnen. Ook
was er regelmatig sprake van bedreigin
gen en aanvallen door extreem rechtse
jongeren. De aanvoerder van het groepje
zou volgens de bewoners een bezorger van
de Volkskrant zijn, die zijn hele kranten
wijk volplakte met nazistickers.
10 O/ent/
Omslag van het najaarsnummer uit 1972
van het tijdschrift Kaktus waarin regelmatig
verslag werd gedaan van Leeuwarder kraak-
acties
Aanverwante zaken
Van de eerste kraakacties in Leeuwar
den werd gretig verslag gedaan in het
tijdschrift Kaktus ('een prikkelend ding')
dat in 1972 en 1973 verscheen. Bij diverse
acties in de jaren zeventig en tachtig werd
via pamfletten ingegaan op de redenen
daarvan. Het tweemaandelijks tijdschrift
GAL (1990-1992) was te beschouwen als
een soort spreekbuis voor de kraakbewe
ging met ogenschijnlijk nauwe contac
ten met de bewoners van 't Koetshus en
PEL. Onder het motto 'The world is yours'
verscheen in maart 1992 een themanum
mer van 36 pagina's Krakend Leeuwarden
1989-1992. Dat zegt toch wel iets over de
activiteiten van de kraakbeweging in die
jaren en vooral ook over de publiciteit die
het kreeg.
In 1993 verscheen het eerste nummer
van het tijdschrift Funest, een links
radicaal maandblad, opvolger van GAL.
Opnieuw veel aandacht voor 'krakersters,
