4*
it
Lucas Hannema, een veelzijdig kunstenaar
ft
DE MÜUNLERSDQCHTER
LiC0Vac^t^i»2
26
Aldert Toornstra In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw was Lucas Hannema een bekende en mar
kante verschijning in de stad. Door zijn activiteiten als zanger, dirigent en docent met een
eigen zangschool op de Voorstreek, had zijn naam een bekende klank. Toch bracht deze
onmiskenbaar talentvolle artiest het nooit verder dan regionale bekendheid.
Op 14 februari 1891 werd Lucas Hannema
geboren als vierde kind in het gezin van de
koopman en vlashandelaar Dirk Hannema.
Hij groeide op in zijn geboortedorp Min-
nertsga, waar het ouderlijk huis zich in de
havenkom bij de dorpsvaart bevond. Na
zijn schooltijd, waarin hij kennelijk al blijk
gaf van een muzikale aanleg en zijn wens
om daarin verder te gaan, mocht hij van
zijn ouders aan een gedegen opleiding als
zanger beginnen. Mogelijk speelde naast
zijn fraaie stem en gevoel voor muziek ook
zijn handicap, hij liep enigszins mank, mee
in deze beroepskeuze en de instemming
daarmee van zijn ouders.
icrnsen WH LUCAS HANNEMA /jSJ
(F 1501 S'
sD 9801
PHON
Afbeelding op één van de Hannema-opnamen
uit mei 1925 met tekst en muziek van Waling
Dijkstra.
Collectie Aldert Toornstra
Een geschoolde zanger
De contacten die zijn vader door de handel
met Engeland had, zullen de aanleiding
zijn geweest om voor een uitgebreide scho
ling aan de Blackwell Academy of Singing
and Voice Production in Hull te kiezen.
Vanuit Harlingen was er bijna elke week
een afvaart van de stoomdienst naar deze
Britse haven, waarmee weliswaar voorna
melijk goederen werden vervoerd, maar
in bepaalde gevallen ook enkele passa
giers mee konden varen. Aan dit lange
verblijf in Engeland dankte hij later boven
dien zijn uitstekende beheersing van de
Engelse taal.
Teruggekeerd in Minnertsga duurde het
niet lang voor hij in 1917 in Franeker ging
wonen, waar hij in augustus van dat jaar
met Aafje Dral trouwde. Daar begon hij ook
met het geven van zang- en spraaklessen,
waarvoor hij tijdens zijn opleiding gedi
plomeerd was. Het echtpaar kreeg twee
kinderen, waarvan dochter Aukje in 1921
nog in Franeker, maar zoon Dirk in 1926
al in Leeuwarden werd geboren. Inmiddels
had het gezin in Leeuwarden woonruimte
gevonden in het grote bovenhuis aan de
Voorstreek 47, dat uit twee etages en een
ruime zolder bestond en zo'n tien vertrek
ken telde. Op de begane grond bevond zich
de meubelzaak van Praamsma die er de
producten van zijn eigen Friesche Meu
belfabriek uit Bolsward verkocht. In een
andere ruimte van het bovenhuis huis
vestte Lucas Hannema zijn eigen zang
school en werkte hij verder aan zijn loop
baan als kunstenaar.
Fryske Platen van Columbia Records
De firma Bosma Zoon aan de Eewal
58 was in 1924 in Leeuwarden de
alleenvertegenwoordiger voor de nieuwe
Columbia grammofoons en platen en prees
daarom in zijn advertenties de kwaliteiten
van het nieuwste model The New Columbia
Grafonola aan, waarvan het klankvolume
bijna de werkelijkheid benaderde. Daar
naast vermeldde deze zaak in zijn Colum
bia Nieuws de komst van nieuwe plaat
opnamen, waarbij in september 1925 een
zending met de nieuwste 'Friesche Han-
nema-Platen' werd aangekondigd. Deze
waren in samenwerking met en op verzoek
van de firma Bosma door de Britse afdeling
van Columbia Records in de studio Petty
France in Londen opgenomen op 12 en 13
mei 1925, tijdens een studiereis van Han-
r
Voorblad van de folder uit 1925 waarin de
firma Bosma de komst van de grammofoon
platen van Lucas Hannema aankondigde
Collectie Aldert Toornstra