Tumult op Mariënburg, de valse start van een kweekschool
LiC0Vac^t^i»2
31
Paul Bron Op 5 mei 1920 belegde de provinciale afdeling van de Vereniging voor Christelijk Volks
onderwijs in Friesland een vergadering om te komen tot oprichting van een Kweek
school in Friesland. Vestigingsplaats werd Leeuwarden.
Enkele panden werden op financiële haal
baarheid en doelmatigheid onderzocht,
waarbij men uitkwam bij het buiten Mari-
enburg aan Achter de Hoven. Het gebouw
werd in 1922 aangekocht voor 42.000,
hoofdzakelijk bekostigd door het uitzet
ten van obligaties in de gehele provincie
Friesland.
Nadat de minister had vastgesteld dat
de school aan de wettelijke verplichtingen
voldeed, kon op 25 april 1923 in Schouw
burg De Harmonie de school officieel
geopend worden door minister dr. J. Th.
De Visser. De officiële naam van de school
was bij voorbaat gedoemd in de omgangs
taal te worden ingekort tot 'Mariënburg':
Dr. Jan Theodoor de Visser, Hervormde
Kweekschool op den Mariënburg. Zeven
jaar later en vijftien bestuursleden verder
brak een vertrouwenscrisis uit, die angst
vallig en tot heden met succes buiten de
aandacht werd gehouden. Het had weinig
gescheeld of er waren aan Achter de
Hoven geen juffen en meesters opgeleid.
Tot in begin jaren vijftig zou het oude,
naar Maria Louise van Hessel-Kassel
genoemde, herenhuis gebrekkig dienst
doen, waarna op dezelfde plaats in 1952
nieuwbouw werd gerealiseerd.
Een komen en gaan
In 1922 werden de directeur Leendert
Blom junior, afkomstig uit Overveen, en
de eerste vijftien docenten voor het kleine
schooltje aangesteld, van wie bijna de
helft na twee jaar weer vertrok. Gedu
rende de eerste vijf jaar waren er zeven
entwintig benoemingen, waarvan in die
zelfde periode dertien eindigden. Het zal
duidelijk zijn dat dit niet bevorderlijk was
voor de kwaliteit; deze was dan ook ver
beneden de maat.
Met de bestuurlijke kracht was het al niet
beter gesteld. Nog voor de school werd
geopend telde het bestuur dertien leden,
waarvan vijf bij de opening niet meer in
functie waren. De gemiddelde zittings
duur in de eerste tien jaar van de twintig
bestuursleden was krap drie jaar. Gebrek
aan bestuurlijke continuïteit, een groot
verloop van docenten, de benoeming van
een vrij onervaren directeur en een te
smalle financiële basis kunnen gemakke
lijk leiden tot irritaties of conflicten. Die
bleven dan ook niet uit, uitmondend in
schorsing en ontslag van directeur Blom.
Een episode die in herdenkingsboeken
ontbreekt en waarover altijd zorgvuldig
is gezwegen door het bestuur. Alleen in
de feestrede bij het vijftigjarig bestaan
van de school werd zeer zijdelings door de
toenmalige bestuursvoorzitter uitgespro
ken dat een dieptepunt voor de school was
De Hervormde kweekschool Mariënburg, geopend 25 april 1923 De Gereformeerde Kweekschool op de hoek van de Margaretha
de Heerstraat en de Wybrand de Geeststraat in 1932