15
Een spelmoment uit de wedstrijd tussen Friso
en Leeuwarden tijdens de Seriewedstrijden
van L.K.C. Friso op de voormalige Wilhelmi-
nabaan in 1930
Foto: Archief Leeuwarder Korfbalvereniging
Pallas '08
In 1914 zoekt het Sportterreincomité clubs
voor het bespelen van de ijsbaan aan de
Bleekerstraat in de zomermaanden. Het
comité constateert dat tal van openlucht
spelen, waaronder korfbal, voor het grote
publiek onbekend zijn en daar moet veran
dering in komen. Op 15 april 1914 bericht
het comité dan ook, dat het 'zal trachten
het vormen van clubs, voor 't aanleeren
en beoefenen dier opwekkende, opvoe
dende lichaam en geest sterkende open
luchtspelen bij onze jeugd en jongeling
schap van beiderlei kunnen in de hand
te werken en roept daarvoor de belang
stelling en medewerking in van ouders,
schoolhoofden en verder allen die het met
de Bond voor Lichamelijke Opvoeding
eens zijn'.
Hoezeer korfbal in de jaren voor het uit
breken van Eerste Wereldoorlog nog wordt
gezien als een nuttige spelvorm in de licha
melijke oefening, blijkt ook uit het bericht
in een Leeuwarder Courant uit 1914 over
de oprichting van de Provinciale-Griffie-
Club. De leden van deze club 'zijn voorne
mens onder de leiding van den Frieschen
Voetbalbond, den heer G. Joustra, voor
lopig door beoefening van het korfbalspel
zich voor stramheid te bewaren'.
Dat ook militairen bijdragen aan de
bekendheid van korfbal in Leeuwarden,
blijkt uit het 'Stadsnieuws' in de Leeu
warder Courant van 9 september 1911:
'Bij de in het schietkamp 'Harskamp'
vanwege den Nederlandschen Militairen
Bond voor openluchtspelenpropaganda
gehouden wedstrijden werd in den voet
balwedstrijd de 1e prijs behaald door het
9e regiment infanterie en in de afdeeling
korfbal de 2e prijs door het 9e regiment
infanterie alhier'.
Eerste korfbalclubs
Voor zover valt na te gaan, wordt in 1908
in Harlingen de eerste specifieke korf
balclub in Friesland opgericht: UDI is
de naam. Korfbal is er bekend geraakt
door 'overzeese' contacten met Hollandse
steden. In Leeuwarden is men pas zes jaar
later zo ver. In een ingezonden stuk in
de Leeuwarder Courant van 12 mei 1914
roept Anne Gerrit Kijlstra (24) belangstel
lende Leeuwarder dames en heren op hun
naamkaartje naar hem toe te sturen om
'bij gebleken belangstelling tot de oprich
ting eener vereniging te geraken'. Hij con
stateert, dat er nog verschillende takken
van sport niet worden beoefend in de stad
en memoreert de opvoedende kracht die
van het korfbalspel kan uitgaan. Hij ein
digt zijn oproep als volgt: 'Nogmaals, niet
gedraald, de sportterreincommissie heeft
hare deuren reeds wijd geopend voor elk
die de sport een warm hart toedraagt.'
De oproep is niet aan dovemans oren
gericht en op 22 mei 1914 volgt de oprich
tingsvergadering van de Leeuwarder Korf
bal Club Friso.
'Gisteravond is in de lunchroom van den
heer Ph. Kessler de eerste vergadering
gehouden van de Leeuwarder Korfbal-
club (L.K.C.). De heer Th. Postma hield,
na zich bereid te hebben verklaard de
taak als spelleider op zich te nemen, eene
korte maar kernachtige lezing over het nut
van het korfbalspel. De voorzitter sloot de
geanimeerde vergadering met den wensch,
dat trouwe opkomst op den eerstvolgende
oefendag niet zou uitblijven'.
Aldus informeert de Leeuwarder Cou
rant haar lezers op 23 mei 1914 over de
oprichting van de eerste Leeuwarder korf
balclub. De lunchroom van Kessler is des
tijds gevestigd aan de Wirdumerdijk op
nummer 30. Kijlstra is de eerste secreta
ris van Friso, zo blijkt uit de aanmelding
bij de Nederlandse Korfbal Bond in 1915.
Belangrijke mensen van het eerste uur
zijn verder Klaas, Gerard en Jo Hellen-
doorn.
Feestvieren kunnen ze bij de L.K.C. in
de begintijd goed. Zo goed zelfs, dat het
bestuur van voetbalclub L.A.C. Frisia zich
op 16 november 1928 genoodzaakt voelt
de leden het volgende mee te delen: 'Het
is het bestuur opgevallen, dat zich onder
de bezoekers van den op Zaterdag 10 dezer
door de Korfbalclub Friso gegeven feest
avond, eenige Frisianen bevonden, welke
den daar opvolgenden Zondag een belang
rijke wedstrijd hadden te spelen. Als er
Zaterdagavonds wordt uitgegaan kan men
zich onmogelijk des Zondags geheel en al
geven. Het bestuur zal dan ook niet schro
men, bij onverhoopt voorkomen, spelers
het medespelen gedurende het hele sei-
De KGC Leeuwarden bij de viering van het 5-jarig bestaan in 1930
Foto: Korfbalvereniging Leeuwarden