Toestand in de Bracifabriek
Openbare Protestmseting
van den 8ERG.
ORQOTE
Aan de ingezetenen van Leeuwarden
Medeburgers
Ondergetekenden, bestuursleden der bakkers
gezellen vereeniging „VOLHARDING"gevoelen zich
genoodzaakt de ellendige toestand waarin de gezellen
van den Heer W. S. van oen BERG verkeeren under
uwe aandacht te brengen.
De patroon van den BERG vervloekt en ver-
wenscht den ganschen dag dooi' zijn dienstpersoneel
en beult hen af voor een hongerloon; doch dit is niet;
genoeg. Ook schaamt hij zich niet, zijn werklieden
om het geringste Verschil op straat te zetten en ten
slotte nog hun rechtmatig loon in te houden.
MEDEBURGERS! Zoo wordt U dagelijks brood
bereid. Wilt gij de Bakkersgezel)eij steunen in hun
rechtvaardige strijd voor lotsverbetering koopt dan
uw brood daar, waar zulke bar baarse, he toestanden
niet bestaan.
Namens het Bestuur
J. BERGSMA, Voorz.
O. STTENSTRA, Secr,
Spreker: G. W MELCHEBSl
Onder werpDe e den de der Hakkers
gezellen,gebleken bij van den Berg.
De tyeer vaij den BERG wordt ter vergadering uitgenoodigd.
fwtuJïÉ
Snelpersdruk Jak van dek Veen Leeuwarden
LiC0Vac^t^i»2
29
op ;2cncLa,g- J.O dani
'S namiddag-s 1 mar in de aaien van
den Heer Vis SEE.
(Ingang Breedstraan)
Entrée ÏO cent. TTrij debat.
Politie en militairen op de been
De politie van Leeuwarden had al op
woensdag 9 april inlichtingen gekregen
over de broeiende bakkersstaking en nam
onmiddellijk maatregelen door het gewone
korps te versterken om de werkwilligen te
beschermen. Rond middernacht waren
alle politieposten versterkt; aan elke
agent was een viertal militairen toege
voegd, onder leiding van een sergeant of
korporaal en werd er de hele nacht gepa
trouilleerd.
Op donderdagavond werd voor de bak
kerijen van Swildens op de Nieuwestad,
Dijkstra op de Voorstreek en broodfa
briek de Volharding aan het Oldegali-
leën door stakers 'gepost', hetgeen op de
Nieuwestad en Voorstreek aanleiding gaf
tot volksoploopjes, die uiteengedreven
werden. Dat gebeurde ook met de stakers
die op het Oldegalileën de fabriek wilden
binnendringen. De aansluitende Paasda
gen verliepen verder rustig.
Achteraf werd de conclusie getrok
ken dat als alle gezellen solidair waren
geweest, deze staking de patroons tot
toegeven had gedwongen. Nu werd het
een nederlaag voor de gezellen, die er
toe leidde dat de Leeuwarder Bakkers
gezellen Vereniging De Volharding werd
ontbonden en de eisen werden ingetrok
ken. Volgens cijfers van het CBS uit 1903
staakten op 9 april zestig gezellen, van
wie uiteindelijk vijfentwintig definitief
werden ontslagen.
Nadat in 1918 het voorstel tot wet met
betrekking tot de nachtarbeid en rusttij
den in het bakkersbedrijf werd ingetrok
ken, kwam er in 1919 een regeling tot
stand onder minister Aalberse. Die rege
ling betekende een verbetering van de
arbeidsomstandigheden voor de gezellen
en zou driekwart eeuw standhouden.
In 1900 voerde de Bakkersgezellenvereniging
Volharding, afdeling van de landelijke bond,
actie tegen de arbeidsomstandigheden bij
RiS. van den Berg. De vrijgestelde SDAP-pro-
pagandist G.W. Melchers uit Huizum sprak
de protestmeeting toe, waarvoor de patroon
ook was uitgenodigd
