Gezicht over het Nieuwe Kanaal rond 1968, met links de Kanaalweg en rechts de fabrieksgebouwen
van de Coöperatieve Condensfabriek Friesland (voor) en Kaapmans Meelfabrieken (achter)
met Frico, Domo en Campina en allerlei
naamsveranderingen zonden volgen.
Een deel van de Condensgebouwen
maakt deel uit van de imposante, ruim
300 meter lange industriewand langs het
Nieuwe Kanaal, samen met Koopmans
Meelfabrieken en de Blikfabriek.
Ook Koopmans is van oudsher aan de
oostkant van de stad gevestigd. Halver
wege de jaren zestig volgde een uitbreiding
met de verplaatsing van de bloemfabriek
van het Vliet naar de De Mcrodcstraat.
Eind jaren zestig (met 550 man perso
neel) volgde nieuwbouw van de veevoe
derfabriek, een jaar later gevolgd door een
tweede bloemfabriek. In de jaren zeventig
werd de poffertjesproductie belangrijk.
Van recenter datum is de vestiging van
Laco (paneermeel) en Dr. Oetker (bakmix),
beide onder de merknaam Koopmans.
Derde in het rijtje is de NV Electro Blik
fabriek (de oorspronkelijke naam), geves
tigd aan de De Merodestraat, met in de
hoogtijdagen ongeveer 400 mensen aan
het werk. Door sloop van een deel van de
voormalige kistenfabriek van Halbertsma
en van de Onttinningsfabriek, kon nog uit
gebreid worden. Do namen zijn veranderd
(Thomassen Drijver, Vereenigde Blik-
fabrieken Amsterdam Verblifa, Impress,
Ardagh), het product (blikken en spuit
bussen) bleef.
De Coöperatieve Stremsel- en Kleursel-
fabriek (productie van hulpmiddelen voor
de kaasbereiding) was tot 1979 aan de
Emmakade gevestigd. Uitbreiding ter
plaatse bleek lastig, aangrenzend terrein
(LMI) te duur. Uiteindelijk volgde verhui
zing naar de Hemrik waar prins Claus het
nieuwe pand zou openen.
Een oude (en) bekende aan de westkant
van de stad is Kunstvuurwerkfabriek
Schuurmans aan de Harlingertrekweg.
Oorspronkelijk produceerde het bedrijf
vuurwerk, later legde het zich toe op
verpakking en verzending ervan. Vanaf
1985 splitste het productiedeel zich af tot
JNS, met name gericht op evenementen
vuurwerk en militair materieel. Door de
vuurwerkramp in Enschede (op 13 mei
2000) moesten dusdanig veel maatregelen
getroffen worden dat sluiting voor JNS in
2004 onvermijdelijk werd.
De heer Van Eekeren begon een iso
latiebedrijfje aan de Oeverstraat in een
kleine werkplaats. Na enkele verhuizin
gen (Zuidvliet, Oldegalileën, Jachthaven
laan) volgde eindjaren zestig de vestiging
in industriehallen op terrein Schenken
schans. De NV Friesch Isolatiebedrijf-
Apparatenbouw (FIB) groeide vervolgens
door tot een grote en belangrijke leveran
cier van aluminium en roestvrijstalen
apparaten voor zuivel- en voedingsmidde
lenindustrie.
Verplaatscrs
Verplaatsing van bedrijven vanuit de
(binnen)stad naar een industrieterrein in
de stad werd deels veroorzaakt door toene
mende parkeer- en bevoorradingsproble
men in de binnenstad en in woonbuurten.
Maar ook de beperkte uitbreidingsmo
gelijkheden en/of de noodzaak tot forse
investeringen in verband met de Hinder
wet, waren van grote invloed. De terrei
nen aan de Greunsweg waren geschikt
voor kleinere verkaveling. Diverse bedrijf
jes uit de (binnen)stad trokken daar naar
toe: machinefabriek Fostma Feenstra
van de Hollanderdijk, constructiewerk
plaats Van der Ploeg uit de Poststraat,
Van Eekeren met oen isolatiebedrijf van
Oldegalileën en Mohrmann Co, fabriek
voor metalen en aluminium gevels, van de
Van Swietenstraat.
De constructicwerkplaats van Hoeksma
Velt, kort na de oorlog in de Posthoorn-
steeg, is vanaf 1955 gevestigd in een indu
striehal op industrieterrein de Zwette.
Revisiebedrijf Rcvimoto ging in 1956
van de Leeuwerikstraat naar een indu
striehal aan de Toutenburgstraat. Ook
in 1956 Kummer Co, metaalbedrijf,
van Drocvcndal naar de Oostergrachts-
wal. Distilleerderij Boomsma, afkomstig
uit de Speelmansstraat, was een van de
eerste bedrijven op het terrein Schenken
schans. Machinefabriek Bijlenga ging in
1964 vanuit de Willem Loréstraat naar de
Zwetlestraat. Bijlenga zou later onderdeel
worden van Tetra Pak Tebel dat in 2009
vertrok naar Heerenveen. Tebel, fabricage
van deuren voor treinstellen, zou latex-
naar de Ceresweg gaan.
In 1966 betrok distilleerderij Bokma
(afkomstig van De Tuinen en het Vliet)
een nieuw pand op het industrieterrein
Van Harinxmakanaal, aan de Edison-
straat. Uitbreiding was nodig in verband
met de productie van jonge jenever ("vier
kant in de fles, rond op do tong'). Als vcr-
L C QVüvVè i
12
t-Aj
