sluituaanbijdensB Lcovo.'in} LA.il Veel geïnterneerden hadden geen weerstand kunnen bieden aan de Duitse propaganda dagboeken niet eerder dan in 2022 openbaar zijn. Over vrouwenkamp Ericadorp vond ik geen persoonlijke dagboeken. Ook hier geldt dat de dagboeken van de commandante nog niet openbaar zijn. De belangrijkste bron is derhalve een artikel uit de Leeuwarder Cou rant van 28 september 1945, geschreven als reactie op een alarmerend stuk van enkele dagen eerder in Het Vrije Volk. Kamp Arendstuin De marechausseekazerne voor het bewa kingspersoneel, het Stedelijk Gymnasium, waar de mannen waren ondergebracht en school 7, bestemd voor de vrouwen, vormden samen het tijdelijke Interneringskamp Arendstuin, omgeven door een traliehek. De ruiten waren met witkalk ondoorzichtig gemaakt om de gevangenen het uitzicht op de vrijheid te ontnemen en om al te nieuws gierige blikken van buitenaf te weren. Voor een beeld van dit kamp gaan we te rade bij het dagboek van Harterink, die zijn interne ring in Leeuwarden hier begon als voorpor taal van zijn langere, door een korte periode op Ameland onderbroken, verblijf op het vliegveld. Via oproepen in de kranten en op aanplak biljetten werden NSB'ers en collaborateurs opgeroepen zich hier te melden, een proce dure die maar kort heeft geduurd, waarna men zich moest melden bij het Bijzonder Gerechtshof. De opgepakte mannen wachtte bij aankomst een kille ontvangst en zij moesten afstand doen van scheergerei, foto's en an dere persoonlijke bezittingen. Er werden ver schillende formulieren ter ondertekening voorgelegd met weinig tijd deze te lezen. Wanneer dat niet snel genoeg ging, werd er op hoofd en schouders geslagen. Het eten be stond uit ongeveer 300 gram brood per dag, om de vier dagen een stukje boter en om de twee dagen kaas. Op zaterdag geen beleg en geen boter en om één uur elke dag een liter eten en nog een kommetje karnemelk. In elk lokaal stonden elf dubbele kribben, boven elkaar, twee bij twee en een paar stoe len en alles lag vol. Alleen in het midden van de kamer stonden een tafel en een paar stoe len, overdag mocht men niet op het bed liggen. Een keer per dag werd er op de bin nenplaats van de kazerne in looppas gelucht onder toezicht van de bewaking en op zondag was er een preek. Waar mogelijk werden de mannen ook aan het werk gezet, op het vliegveld of bij de Canadezen in de Prins Frederikkazerne. De verhouding tussen de Canadezen en de geïnterneerden was verre van vriendschappelijk. Het overgebleven brood en ander voedsel werd weggeworpen, terwijl de gevangenen er bij stonden te water tanden. Harterink: 'Het is opvallend hoe groot de verscheidenheid van de geïnterneerden is. Er waren goede mensen op onze kamer, maar ook klunzen, die geregeld ruzie maakten en niets van de toestand begrepen. De meesten waren afschuwelijk pessimistisch, wat op het geheel een neerslachtige stemming veroor zaakte. Als men naar het toilet wilde, moest op de deur worden geklopt en werd de balk, Volgens Harterink waren het de zwarthandelaren die zelfs in het kamp in luxe leefden maken het mogelijk vanuit geheel verschil lende invalshoeken een kijkje achter het prikkeldraad van Kamp Arendstuin en het mannenkamp op het vliegveld te nemen. Het dagboek dat Frederik Harterink, de persoon lijk secretaris van de Leeuwarder NSB-burge- meester Schönhard, schreef op basis van zijn grote aantal aantekeningen, heeft als titel Verslag van mijn internering. De kampcommandant van zowel Arends- tuin als het vliegveld, opperwachtmeester van de marechaussee T. Kuik, hield overeen komstig de richtlijnen een dagboek bij. Zijn relaas Dagboeken van den commandant van het kamp Arendstuin, later tevens belast met het commando over het kamp op het vliegveld is in het bezit van Tresoar. Hij maakte de versla gen, met uitzondering van de inleiding, niet zelf, maar gaf daartoe opdracht aan een geïn terneerde en om subjectiviteit van de schrij ver te vermijden gaf hij wel zijn fiat aan de teksten. Wanneer overigens de commandant wordt geciteerd in dit artikel, dan is dat afkomstig uit andere bronnen, omdat zijn

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2015 | | pagina 14