Het rijke roze leven - deel 2
LeoVdlr^ LA.il
Gerard Hendriksma
21
Op 7 oktober 1967 stond Leeuwarden on
bedoeld in de spotlights vanwege een rel
met schrijver Gerard van het Reve in De
Harmonie. De Friese studentenvereniging
Cygnus Resurgens uit Amsterdam had bij
gelegenheid van haar zevende lustrum
voor het thuisfront tien Nederlandse en
tien Friese dichters uitgenodigd.
I middags signeerden de auteurs in de
Leeuwarder boekhandel De Peperbek
en blijkbaar was er toen al enige ani-
V mositeit ontstaan tussen Gerard van
het Reve en dichter Simon Vinkenoog. In De
Harmonie waren 1100 bezoekers er getuige
van dat Van het Reve met Vinkenoog op de
vuist ging. Het venijn zat in de aankondiging.
Van het Reve werd door Vinkenoog ingeleid
met de woorden: 'Daar komt Van het Reve
met God aan zijn zijde'. Een toespeling op het
toen actuele proces wegens godslastering.
Van het Reve was zo verbolgen over deze in
troductie, dat hij halfweg de avond door mid
del van een briefje liet weten dat hij na afloop
niet door Vinkenoog bedankt wenste te wor
den. Toen de laatste hem aan het slot toch
vriendelijk de hand toestak, werd hij door
Van het Reve genegeerd. Vervolgens aaide
Vinkenoog hem teder over de haardos,
waarop Van het Reve in enorme woede
ontstak ('dat mogen maar zeer weinigen en
zeker jij niet'). Voor de ogen van het verbou
wereerde publiek besprong hij zijn kunst
broeder, schopte hem, sloeg hem met een
paar welgerichte meppen tegen de vloer en
werd door een brandwacht afgevoerd. Blijk
baar is Van het Reve direct huiswaarts
gegaan, want hij is die avond niet meer in de
omgeving van De Harmonie gesignaleerd. De
kranten smulden ervan, maar waarschijnlijk
was de oorzaak vooral overmatig drankge
bruik. Aan alle literatoren werd aan het begin
van de avond een fles wijn uitgereikt. Van het
Reve schonk zichzelf direct een glas in, en
nog een glas, en nog een, en begon, toen de
bodem was bereikt, aan de fles wijn van Jan
Wybenga, die naast hem zat.
Nieuw begin COC Friesland
In 1971 kwam het COC in Friesland eindelijk
echt van de grond. Anton Ponjee, Majo
Tigchelaar, Gerd de Haan, Tjitte Nijdam en
Jaap Hofstra startten de werkgroep Homosek
sualiteit Friesland. Op 14 maart 1971 kwamen
ze samen in het dekanaathuis van de Do-
minicuskerk aan de Harlingerstraatweg. Bij
die start van het COC-Friesland was Benno
Premsela aanwezig.
Uiterst links het pand Eewal 51, waarin het
roemruchte bar Monsieur tussen 1969 en 1976
was gevestigd. Achter het middelste venster is
een paneel/raambiljet zichtbaar met een bol
hoedje en het opschrift bar Monsieur
De afdeling begon met 40 leden. Het COC is
op verschillende plekken in Leeuwarden
gehuisvest geweest. Activiteiten waren in
het begin vooral gespreksavonden over ho
mofilie, de soosmiddag op zondag en het
geven van voorlichting en informatie. Op 5
maart schreef de toenmalig secretaris aan
een wat verontruste westerling die naar
Leeuwarden wilde verhuizen: 'Een goede
beslissing om in Friesland te gaan wonen en
werken. Het is een prettige provincie, waar
het nog schoon is. De mentaliteit van de
bevolking is redelijk goed, ook ten aanzien
van homofilie. Je zult merken dat Leeuwar
den vrij tolerant is, en ons afdelingsbestuur
is druk bezig ook de regio op dit niveau te
brengen. Bijgaand ons tweemaandelijks
periodiek S-15'.
Eerste eigen plek was de Schoolstraat 15B.
Daarna werd verkast naar de Druifstreek 63-
boven. Op de nieuwe locatie was ook een
gelegenheid om een eigen sociëteit te openen
en zo ontstond café Cocteau. Deze sociëteit
was befaamd om haar nieuwjaarsfeesten.
Elke jaarwisseling barstte de soos uit haar
voegen met vogels van zeer diverse pluimage.
In 1997 werd het pand aan de Druifstreek te
duur. Het COC trok tijdelijk in bij het Anna
Blamanhuis op Noordvliet 11. De derde eigen
plek was in het Maria Annastraatje 5/7. Mo
menteel zetelt het COC op een prominente
plek aan het Zaailand, face to face met de
Rechtbank en het Fries Museum.
Op 22 februari 1980 braken er rellen uit op
de Nieuwestad toen COC Friesland een 'Ver-
keerdekantdag' organiseerde om de rechten
van homoseksuelen onder de aandacht te
brengen. De tijdgeest was helemaal gewijzigd
sinds de jaren '50 en aan de demonstratie
werd deelgenomen door het Fries Flikker
Front en het Lesbisch Front. Het mondde uit
in een stevige kloppartij. De onrust ontstond
toen een groep opgeschoten jongeren de be-
