SS van Feldmeijer, die uitging van de Groot
Duitsche Gedachte, racistisch was en fel anti
semitisch. Ze was bewonderaar van haar oom,
de dichter en veearts Rintsje Sybesma, die
haar stimuleerde om een bijdrage te leveren
aan de Friese literatuur. Sybesma was ook de
voorman van de fascistische Fryske Folks Par
tij, waarin hij pleitte voor zijn nationaalsocia-
listische idealen. Hij schreef pro-Duitse
gedichten zoals het lofdicht op de Duitse 'fal-
skermers', die bij Rotterdam en Den Haag ge
land waren tijdens de Duitse inval. Sybesma
had grote invloed op het gezin Hepkema, want
zowel Anna Meint als haar jongere zus Klaasje
waren pro-Duits. Anna Meint: 'Die man had
zo'n geweldige uitstraling, daar ging iets van
uit, je kwam onder zijn bekoring. Ik heb de
dichter blindelings gevolgd.' Hij bewoog de
jongere zus en haar oudere broer om naar een
soort Landesschule in Duitsland te gaan.
Klaasje werd bij terugkeer leidster van de
Jeugdstorm en vluchtte na Dolle Dinsdag naar
Duitsland.
Anna Meint hield voordrachten op bijeen
komsten van Saxo-Frisia en de Fryske Rie,
waarvan Douwe Kiestra de voorman was. De
Rie bracht in het Fries wekelijks en later twee
wekelijks It Fryske Folk uit, waarin ook Anna
Meint scheef, zoals in 1943 de niet afgemaakt
feuilleton Op Uilensteyn. Ook correspon
deerde ze met collegaschrijvers als Eeltsje Fol-
kertsma, Pieter Sipma en Douwe Kiestra. Op
verdienstelijke wijze vertaalde ze Engelse lite
ratuur in het Fries, bijvoorbeeld The tale of
Benjamin Bunny van Beatrix Potter: Benjamin
Bontsje. Na haar internering schreef ze onder
het pseudoniem Boukje Westra in It Fryske
Folk een vervolgverhaal, Under it Uleboerd,
over boerengezinnen, en enkele verhalen in
de Leeuwarder Courant.
Direct na de bevrijding werd ze van huis ge
haald en tijdelijk naar kamp Sondel gebracht.
Uiteraard ontkwam ze niet aan het oordeel
van het Tribunaal. Uit de Leeuwarder Courant
van 23 februari 1946: 'Vervolgens moest Anna
Hepkema voor de heeren komen. Zij was on
derwijzeres te Wijckel, liet haar leerlingen den
Hitlergroet brengen en was 4 weken lid van de
Nationaal Socialistische Nederlandse Arbei
ders Partij geweest. H. beweert dat zij niets
van Mussert moest hebben en motiveert haar
houding als in het verlengde van haar gedach
ten over de Friese Beweging en de invloed van
Douwe Kiestra en Rintsje Sybesma. Haar oud
oom mr. Hepkema verdedigt haar. Als schrijf
ster is verd. reeds tot 1951 gestaakt. Er wordt
haar een interneeringsstraf van 15 mnd. opge
legd met aftrek en het verbod om gedurende
10 jaar het ambt van onderwijzeres te beklee-
den'.
De verslaggever vergist zich door haar on
derwijzeres te laten zijn in Wijckel in plaats
van aan de Duitsche Volkschschool. Het ver
b od om te publiceren was haar opgelegd door
de Eereraad voor de Letterkunde op 4 januari
1947, gelijktijdig met haar oom Sybesma,
Douwe Kiestra en S.J. van der Molen, vanwege
'onvaderlands gedrag'.
De internering zat ze uit in kamp Erica (zie
Leovardia 48). De kampcommandante, juf
frouw Colenbrander, benoemde haar tot
kamphoofd van de vrouwenafdeling. Van haar
heeft ze veel geleerd en inzicht gekregen in
haar foute keuze. Ze is een van haar beste
vriendinnen geworden: 'Dank zij juffrouw Co
lenbrander ben ik weer op het juiste spoor ge
raakt.' Na haar internering schatte ze in, dat
een kans op een baan in het onderwijs voor
haar gering zou zijn en vertrok naar Amster
dam, waar ze, evenals eerder haar nicht Anna
Maria Tulner-Hepkema, de opleiding volgde
voor spraaklerares.
Toen ze in 1948 was afgestudeerd, keerde ze
terug naar Friesland en werkte als logopediste
in het onderwijs. Volgens haar familie 'wie har
libben bünt as in bloeiende Mayedei'. Ze over
leed op 12 mei 2010 in Talma Hiem te Balk. De
laatste jaren was ze nagenoeg blind, slecht ter
been en daardoor geheel afhankelijk. Geen van
haar medebewoners wist dat ze ooit anderhalf
jaar geïnterneerd was geweest. Het verhaal
van Anna Meint werd bevestigd, toen ik later
het interview met haar las in de zeer lezens
waardige bundel van Zonneke Matthée Ver
zwegen Levens, waarin ze Afke wordt
genoemd.
15
Anna Meintje Hepkema
i'ilME
LlOV&rdt-A.
Rintsje Pieter Sybesma met zoontje Sybe en zijn
vader Sybe Innes in juni 1926. Oom Rintsje had
een grote invloed op het gezin Hepkema
Collectie Tresoar
"Benjamin Bontsje"
Op in moarntiid siet in lyts knyntsjeyne berm.
Hy zette syn earkez oerein en lustere net
it trit trot., trit, trot
De hoefslach fen in pony.
Der kaem in ridery oan.
Rintsjebaes stjürde en nest him siet Rintsjebaes
frou mei hjar sneinse mutske op.
'Benjamin Bunny"
One Morning a little rabbit sat on a bank.
He pricked his ears and listened to the
trit-trot, trit-trot of a pony.
A gig was coming along the road;
it was driven by Mr. McGregor
and beside him sat Mrs. McGregor
in her best bonnet.
nit: The tale of Benjamin Bunyr by Beatrix Potter,
vertaald in het Fries door AM Hepkema
Op 12 maaie is samar fan us hinnegren
us susten skoansuster en tante
yn re aldens fan 94 jier
Ex loo: K. Anema-Hepkema
Koudum: A. Hepkema-Pas ma
neven en nichten
De beïerdiging hat yntusken plakfün
op it tsjerkhóf fan Wikel.
Korr. adres:
Menno van Coehoornstr. 33. 8556 AR Sleat
