Lcovo.Ti3tA.3A
1765 van de voogd Dirk Zeper. Van dit geld kon
het gebouw gerenoveerd worden. Daarbij
werd in de, met mooi beeldhouwwerk ver
sierde, poort het volgende opschrift aange
bracht: 'Marcelis Gasthuis, Herbouwd
MDCCLXVI, Anno 1658. Die Rijck is erwzijn
Goed aan Weduwen en Wezen, Zo word hij na
zijn Dood bij God en Menschen presen. Marcelis
Goverts en Maria d'Echte Vrouw, Verbonden
thienmael vijf en twee Jaer door de Trouw, Gaen
stichten God ter eer de Vrouwen tot een woning
Dit Huis; wij wenschen haer in 'Eeuwigh de Be
looning.
Een eeuw later was het gebouw zodanig
vervallen, dat er nieuwbouw moest komen.
Omdat de Noordersingel nog nauwelijks be
bouwd was, verrees hier oostelijk van herberg
De Gouden Bal, het nu nog bestaande, door ar
chitect Stoett ontworpen, prachtige gebouw,
dat tegenwoordig dienst doet als hospice. De
prachtige poort uit 1784 verhuisde mee van de
Oostergrachtswal naar de Noordersingel.
Drie kleinere voorzieningen
Op de grens van Boterhoek en Groeneweg be
vond zich van 1859 tot 1935 het HoQe Goozen,
waar arme jodinnen een rustige oude dag
vonden. Het bestond uit zestien woninkjes
en werd ook wel het Oranjeklooster ge
noemd.
Het Luilekkerland was een hoQe dat aan
het begin van de zeventiende eeuw werd ge
bouwd voor de allerarmsten van de stad,
waarschijnlijk alleen vrouwen. Ze woonden
er gratis en kregen een kleine toelage. Geen
wonder dat de Leeuwarders het Luilekkerland
noemden. Er wordt nog altijd gewoond, zij
het niet meer door arme vrouwen.
Aan Achter de Hoven liet Benjamin Vegelin
van Claerbergen in 1872 voor de minvermo
genden Fribourg bouwen, genoemd naar het
Zwitserse Freiburg, de bakermat van de fami
lie. Het hoofdgebouw had de vorm van een
chalet. De woninkjes verloren in de loop der
jaren hun oorsprongkelijke doelgroep. In het
midden van de vorige eeuw werden ze ge
sloopt.
31
De oude gevel en de grote toegangspoort van het Marcelis Goverts Gasthuis aan de Oostergrachtswal.
Boven de deuren de wapens van de stichters Tekening: Jan Stellingwerf, 1723
Het Marcelis Goverts Gasthuis aan de Noordersingel, nu hospice, ontworpen door Frederik Stoett
Foto: Simon Ferwerda
