L e 0vo-Ti) La,
Een bijzondere foto uit betere tjden: het orkest met dirigent Leendert Sinnema met als muzikanten
zijn zoon pianist Henk, tweede van rechts staand, en zoon Piet, vierde van rechts met saxofoon
Nederlandsche Arbeiders Sportbond, om en
kele te noemen. Ook was het orkest van de
partij op de 1-meibijeenkomsten. En overal
oogsten de musici grote waardering. Goede re
censies resulteerden in steeds meer optre
dens. De samenwerking met de Arbeiders
Toneelvereeniging Ontwikkeling leidde zelfs
tot een tijdelijke fusie waarin ze samen abon
nementen uitgaven voor hun optredens in De
Harmonie.
Voor het sinterklaasfeest brachten de mees
ters en juffen van de openbare scholen ieder
jaar een sprookje ten tonele voor de kinderen.
De muziek daarbij werd sinds 1922 verzorgd
door de Kamermuziekvereeniging, daardoor
ook wel het Sprookjesorkest genoemd. Onbe
wust hebben duizenden kinderen toen kennis
gemaakt met het orkest. 's Avonds werd er ge
speeld voor de ouders en overige belangstel
lenden voor een uitverkochte Harmonie. Van
mijn ouders weet ik dat ze vooral genoten van
de sfeer en de prachtige muziek. Jammer dat
in 1984 door allerlei bezuinigingsmaatregelen
aan deze schitterende traditie een einde
kwam.
Afscheid van een geliefd musicus
In januari 1940 vierde het orkest op feestelijke
wijze alsnog het twintigjarig bestaan, maar
men wilde zich niet laten inschrijven bij de
Kulturkammer en mocht daarom niet meer
optreden. Toch vond er nog een aantal optre
dens plaats; het laatst tijdens de negen uitvoe
ringen van het sinterklaassprookje in
november 1943. Soms werd er nog wel in het
geniep gespeeld. Ook verhinderden de om
standigheden het feestelijk jubileum van het
vijfentwintigjarig bestaan.
Dirigent Leendert Sinnema, geboren in
1886, was ambtenaar bij de gemeente Leeu
warden. Toen de Landelijke Organisatie voor
Steun aan Onderduikers (LO) hem in 1942 be
naderde was hij chef van de afdeling Bevol
king en Militaire Zaken. Hij was een stipt
werkend en onkreukbaar man, wiens geweten
hem niet toestond te weigeren nu zijn hulp
van essentieel belang was voor het onder
grondse verzet. Om aan persoonsbewijzen te
komen had men Sinnema nodig, die dit volle
dig dekte en zijn steun gaf aan degenen op de
afdeling die de stukken doorspeelden aan het
verzet, de ambtenaren Van der Veen en Swart.
Alles ging goed tot 28 december 1944. Toen
werd hij op zijn kantoor gearresteerd door en
kele SD'ers. Ook zijn twintigjarige zoon Henk
werd opgepakt. Sinnema werd zonder enige
vorm van proces via het beruchte Scholten-
huis in Groningen naar het concentratiekamp
Neuengamme gestuurd. Op 18 februari 1945 is
hij daar overleden; zijn graf werd pas jaren
later ontdekt en in 1951 kon het stoffelijk over
schot in alle stilte worden herbegraven op het
kerkhof van Huizum.
Van kamermuziek naar salonorkest
Na de bevrijding ging het orkest opnieuw van
start, aanvankelijk geleid door zoon Henk, die
moeilijk herstellend van de mishandelingen
in het concentratiekamp, weer thuis was geko
men. Al snel nam Hijlke Fijlstra de dirigeer
stok over en hij zou die bijna vijfentwintig jaar
hanteren. Op zijn verdiensten komen we later
in dit verhaal terug. Om de verknochtheid aan
de zo dramatisch overleden dirigent te tonen
kreeg het de naam Salonorkest Sinnema.
De rollen waren nu omgekeerd, want de or
kesten die zich vijf jaar eerder wel hadden in
geschreven bij de Kulturkammer kregen nu
een speelverbod opgelegd. In de roes van de
bevrijding kwam het ene optreden na het an-
Leendert Sinnema, oprichter van het salonor
kest, toen nog Kamermuziekvereeniging
Leeuwarden