„c/eeuwahW JjemeenscljAK
Het nieuwe Pier Pandermuseum in de Prinsentuin
Nieuws van de Stichting
3
in de overdaad en haar bange vraag is
nu, of het nog altijd zo fragiele bouw
sel van haar kunst zal worden vermor
zeld onder het Romeinse hoefgekletter.
Haar schuchtere angst is dezelfde, die
ze vertoonde, toen omstreeks 1930 het
geweld van het filmgeluid over haar
hoofd losbarstte.
Laten we proberen haar bemoedigend
toe te spreken en dan niet alleen met
de verzekering, dat een kunst, die een
maal geboren is, niet sterven zal. Want
daarvoor is de film noodzakelijker-
wijS te sterk verbonden met commer
ciële belangen. Belangen, die voorop
zijn gegaan bij de uitvindingen op film
gebied van de laatste tijd, want men
heeft naar een middel gezocht om te
ontkomen aan de nijpende concurrentie
van de televisie en niet in de eerste
plaats naar nieuwe wegen voor de film.
Anders dan bij de toevoeging van het
geluid lag hier de oorzaak van de ver
nieuwing buiten het terrein van de ci
nematografie zelf. Dat heeft het hele
proces geboren uit zakelijk lijfsbe
houd iets geforceerds en krampach
tigs gegeven en zelfs verdeeldheid over
het toe te passen systeem geschapen.
Maar dit is ongetwijfeld van tijdelijke
aard; ook om zakelijke redenen zal er
binnen korter of langer tijd wel eenheid
over de methode ontstaan. En dan blijft
alleen het feit, dat het volgens de hui
dige techniek mogelijk is de beeldkwa
liteit (zoals deze zich o.m. in de beeld
grootte demonstreert) en ook de ge
luidsweergave tot ongekende hoogten
op te voeren. Daarmee zal de film een
belangrijke mijlpaal op haar weg heb
ben bereikt, een weg, die bij het aloude
„trilbeeld" begon. In de strijd om de
technische perfectie zal de bioscoop al
dus zijn voorsprong op de televisie aan
zienlijk hebben vergroot.
Een ontwikkeling, die geen grote terug
slag op de artistieke kant van de film
hoeft te hebben, omdat de kunst niet
geschaad wordt door een volmaakte
techniek. Maar wil de film in haar
nieuwe gedaante de afgrond vermijden,
dan zal zij zich moeten bevrijden van
de pompeuze stijl van Hollywood. Dat
dit geen vrome wens hoeft te zijn leert
alweer de filmhistorie, waarin de Ame
rikaanse droomfabrieken slechts een
zeer bescheiden plaats innemen, wan
neer het om het culturele aspect daar
van gaat. En tóch heeft de film het
aanzien gegeven aan een nieuwe kunst.
De (Europese) krachten, die dit in het
verleden hebben bewerkstelligd, zullen
wellicht ook nu weer de ideële leiding
kunnen overnemen en dan kunnen we
meer goeds verwachten van Cinema-
Scope en dergelijke, dan de serieuze
filmliefhebber thans in de bioscopen
kan vinden. K-
De actie voor de sociëteit voor ouden
van dagen, die gevoerd wordt door een
speciale commissie van de stichting
„Leeuwarder Gemeenschap", heeft ver
schillende bemoedigende reacties opge
leverd. maar het totaal daarvan is tot
dusver tóch nog beneden de verwach
tingen gebleven, zo deelde de voorzitter
van deze commissie, de heer J. K. Dijk
stra, ons mede.
Een beroep op de grote werkgevers om
financiële steun te verlenen had hier en
daar succes, maar niet in voldoende
mate om een basis voor dit werk te
scheppen. Het contact met deze groep
zal in September-October opnieuw wor
den opgenomen. Het plan als zodanig
bleek weliswaar de algemene instem
ming te kunnen verwerven, maar de
offervaardigheid bleek daarmee nog niet
in overeenstemming te zijn, in hoofd
zaak door het feit, dat tegenwoordig
van vele kanten om steun wordt ge
vraagd. Bij de kleinere werknemers
vertoonde zich ongeveer hetzelfde ver
schijnsel.
Verder is een poging ondernomen om
houders van nachtpermissies tot offer
vaardigheid te bewegen. Voor dit doel
is een speciale vertegenwoordiger van
de commissie op pad geweest, maar ook
dit onderdeel van de actie bleek niet
geheel aan de verwachtingen te vol
doen.
Dan zou de algemene bron van inkom
sten van de stichting, de vijf-cents-actie,
nog in een ruimere mate kunnen vloeien,
wanneer méér verenigingen enz. de
extra stuiver aan de toegangsprijs voor
bijeenkomsten wilden verbinden. Dit
seizoen is het aantal deelnemers welis
waar groter geworden, maar het moest
toch eigenlijk zo zijn, dat het in Leeu
warden regel wordt deze vorm van fi
nanciële steun aan de stichting te ver
lenen.
Misschien kan dit ideaal het volgend
seizoen bereikt worden?