Binnenkort kopje koffie met koek in de Oude Waag De oude Waag, er zat van alles in 3 'T KLEINE KRANTSJE BINNEN AFZIENBARE TIJD ZULLEN WE EEN KOPJE KOFFIE KUNNEN DRINKEN IN HET OUDE WAAGGEBOUW AAN DE NIEUWESTAD. DAT ALTHANS MOGEN WE WEL VERWACHTEN, NU HET GEMEENTEBESTUUR VAN LEEUWARDEN DE HORECAWERELD HEEFT LATEN WETEN, DAT ZE HET WAAGGEBOUW IN HET HART VAN DE STAD IN DE TOEKOMST GRAAG EEN WAARDIGER BESTEMMING WIL GEVEN. VERSCHILLENDE HORECABEDRIJVEN HEBBEN ZICH AL GE ÏNTERESSEERD GETOOND EN GROOT LIJKT NU DE KANS, DAT WE DE OUDE WAAG AANSTONDS NIET MEER HOEVEN TE ZIEN ALS BERGPLAATS VOOR MENSELIJKE AFVALSTOFFEN. AAN VERSCHEIDENE ZAKENMENSEN ROND HET WAAGGEBOUW HEEFT 'T KLEINE KRANTSJE GEVRAAGD WAT ZIJ DENKEN VAN DE BESTEMMING VAN DIT OUDE MONUMENT - HUN ANTWOORDEN KUNNEN DE LEZERS VINDEN OP DEZE PAGINA. De heer Schweigmann van de N.V. Schweigmann: Een prachtig mooi gebouw, eeuwig zonde, dat het er zo bij staat. Als de gemeente niets durft te doen, laten ze het dan voor elkaar brengen met parti culier initiatief. Een echte oud- Friese taveerne of koffiehuis zou er prachtig zijn, terwijl de bovenzaal zo nu en dan als danszaal gebruikt zou kunnen worden. Maar allereerst: weg met die w.c.'s De heer Van der Ploeg van de N.V. Bolman: De Waag Een puinhoop Het is gewoon een schande voor de stad. Daar moet nodig wat aan gedaan worden. Niet opruimen natuurlijk, maar restaureren en er iets moois van maken. Een 'leuk zitje bijvoorbeeld. Als er maar leven in komt, als het maar geen dood geval blijft. Mevrouw Van der Heide van Prenatal: Er wordt veel te weinig gedaan met die Waag. Er moet leven in de brouwerij komen. Een koffie huis bijvoorbeeld, met onder de luifel terrasjes. Maar het mag niet zo modern worden, het moet wel in de sfeer blijven. Overigens: aan een gerestau reerde Waag heb je nog niets, wanneer je niets aan de grach ten doet. Daar moet in de eerste plaats wat aan gebeuren. De heer Ebeling van de N.V. Bervoets: ]e kunt de Nieuwestad niet zon der de Waag denken; dat zou een lege plek worden. Hij moet nodig gerestaureerd worden en dan moet er wat mee gedaan worden. Een gebouw dat leeg staat, staat renteloos en boven dien is het slecht voor het ge bouw zelf. Je kunt het restau reren van de Waag niet losma ken van het reinigen en restau reren van de grachten. De heer Bovenga van hotel restaurant Bovenga: Ik ben fel tegen een restaurant in de Waag. Maar wel is het zonde, dat het gebouw zo ver waarloosd wordt. Het moest eigenlijk gerestaureerd worden, maar dan met bijvoorbeeld een historisch museum erin, zoals dat er vroeger ook in gezeten heeft. De heer Van der Berg van de Firma Dames: Het is een schandaal zoals het gebouw misbruikt wordt. Het is een grote rotzooi. Om over die urinoirs maar niet te spreken, dat is helemaal een schandaal. Maak er een leuk koffiehuis van met een leuk terrasje ervoor, dat missen we in Leeuwarden. En een goede danszaal erboven, waar je eens lekker ouderwets kan dansen inplaats van die springerij van tegenwoordig. Mevrouw Hadders van N.V. De Krokodil: Het gebouw is nu het tegen overgestelde van mooi. Laten ze het weer in gebruik nemen en restaureren. Er zou best een museum, een restaurant of een expositiehal in kunnen. Een permanente expositie in de geest van „Dit is Friesland". Een dooie stad moet verleven digd worden. De heren Slof en Schiphof, bloemisten bij de Waag: Die urinoirs hew we gien last van, die sitte toch mar anne andere kant. Mar daarom mag er van ons wel wat an gebeure hoor. Sommige suggesties over ut gebruuk vanne Waag binne van ons: museum, tentoonstel lingszaal, mar gien restaurant. Vieftigduzend gulden huur hew ik (Slof) al per jaar boden om het gebouw exploitere te mag- gen, mar altied nul op het re kest. Wij magge hier voor tiede- lijk (ha ha ha) staan, nou ik (Schiphof) staan er al van '43 af en ik (Slof) al van '52 af. Tiedelijk. De heer Boekema van de Firma Boekema: Wij zijn als commissie al 28 jaar bezig om de toestand ver beterd te krijgen, maar we krij gen gewoon geen voet aan de grond: de gemeente wil er geen geld in steken. Het is een treu- rige zaak: die stinkende, smeri ge, uiterst onfrisse toiletten en urinoirs, de defecte verlichting, de kapotte ruiten, een zelden of nooit gereinigde muur, een af dak dat er bijna wegrot. Laten we er een echt Fries koffiehuis van maken langs het water. Wat mij betreft mogen ze de gracht ook wel dempen of overkluizen, zoals bij de Langepijp. De heer Van der Werf van de N.V. Janssen: Zoals het gebouw er nu staat, smerig, niet onderhouden en leeg bovendien, zou ik zeggen: weg er mee en zet er een leuk en vlot restaurantje neer. Als het aardig gerestaureerd zou worden en er zou wat leuks van gemaakt worden, komt de zaak natuurlijk wel anders te liggen. Zoals het nu is kan het niet langer. De heer Brenninkmeyer van de N.V. Brenninkmeyer: Wat ik vind van die Waag Vreselijk gewoon Het mooiste deel van de stad wordt naar beneden gehaald door een ver schrikkelijke smerige troep van balken en stutten in de gracht en een verwaarloosde en sme rige en misbruikte Waag, die op zichzelf prachtig is. Maar de gracht is belangrijker Die mochten ze om mij wel dem pen. Die urinoirs zouden ze er meteen weg moeten halen. De heer Jonker van Morrema's Sportpalace: De Waag verknoeit op het ogen blik de aanblik van de Nieuwe stad. Het is een prestigekwestie voor Leeuwarden om er wat aan te doen. Wij zijn al meer dan twintig jaar bezig er iets aan gedaan te krijgen, maar nog al tijd zonder succes. Een paar jaar geleden heeft een commissie al een plan gemaakt om wat met deze Waag te gaan doen. Alles was geregeld. Het plan is aan de gemeente voorgelegd en we hebben er nooit meer wat van gehoord. Nu heeft de Commis sie Centrum Winkeliers de ar chitect Steen opgedragen een nieuw plan te maken voor een doelmatig gebruik van de Waag. We hebben nu goede hoop, dat het eindelijk wel wat wordt. Maar er zal een hoop geld voor nodig zijn. En dat moet van verschillende kanten komen. Monumentenzorg geeft jaarlijks een bepaald bedrag voor het on derhoud van het gebouw,- als nu de winkeliers eens in de beurs tastten en de Leeuwarders zelf eens wat deden, waren we er met rijkssubsidie en een extra toelage van Monumentenzorg voor een groot deel uit. Nu nog toekomstmuziek: een gezellig zitje in een vellichte Oude Waag Het gebouwtje van de Oude Waag aan de Nieuwestad ia Leeuwarden loopt al aar dig tegen de vierhonderd iaar, want het was in de ja ren 1595 tot 1598, dat dit mo nument op deze plaats werd gebouwd, nadat er al eerder een waaggebouw enkele tientallen meters oostelijk op hetzelfde plein had gestaan - ongeveer op de plaats, waar nu aan het begin van de Wirdumerdijk een telefoon cel staat. Drie eeuwen lang is de Oude Waag een belangrijke ontmoe tingsplaats geweest voor de han delaren in boter en kaas tot in 1880 de bouw van de nieuwe Bears aan de Wirdumerdijk tverd voltooid en de Oude Waag rijn bestemming als beursge bouw verloor. Het Waaggebouw zoals onze verre voorouders dat in de zes tiende en zeventiende eeuw hebben gekend zag er iets an ders uit dan het gebouw, waar voor nu nodig een waardiger bestemming moet worden ge zocht. Door niet minder 'dan zes brede poorten konden de boterverkopers toen de beneden ruimte betreden; er zaten twee toegangspoorten in de oostelijke en de westelijke muren en to taal vier in de muren aan de noordelijke en zuidelijke kant. De bovenverdieping was eerst bestemd voor het houden van verkopingen „van vastigheden ten voordele van de Diakonie- armen" maar later hield het Krijgsgericht er zittingen, werd ze tot Burgerwacht bestemd en vond de Nachtwacht er een on derdak. Om de handel te bevorderen stond de stedelijke regering in 1634 toe, dat de kooplieden de Waag gebruikten als beursge bouw, waarin ze elke morgen tussen elf en twaalf bij elkaar konden komen. Alleen wanneer de regen een verblijf in de open en tochtige benedenverdieping minder plezierig maakte, moch ten de heren verhuizen naar de bovenzaal. In 1766 kreeg de Waag een bre dere luifel, die door twintig houten kolommen gedragen werd. Tot zo'n zeventig jaar ge leden hebben deze pilaren het gebouw ontsierd; toen, bij een algehele restauratie in de jaren tussen 1884 en 1890 werden ze verwijderd en kreeg de Waag het schilderachtige aanzien, dat ze nu nog heeft. Tot 1884 zou de Waag zijn be stemming als boterwaag nog behouden; toen trokken de bo terverkopers naar het veel gro tere Beursgebouw aan de Wir dumerdijk, dat juist gereed ge komen was. De benedenruimte werd nu een wachtlokaal voor de brandweer en een bergplaats voor brandblusmiddelen, het bovenlokaal, waarin eerder de Stedelijke Muziekschool geves tigd was, werd nu bestemd voor de zittingen van de Militieraad, terwijl ook het Stedelijke Mu ziekcorps er zijn repetities hield. Weer veel later werd een deel van de benedenruimte van de Waag onteerd, doordat de ge meente dames en heren stadge noten in de gelegenheid stelde in dit monument datgene te doen, wat anders in het klein ste vertrek van ieder huis wordt gedaan. De bovenzaal verleende achtereenvolgens nog gastvrij heid aan het Fries Natuur His torisch Museum en aan de Vrij Katholieke Gemeente. Een vloedgolf van ingezon den stukken in de plaatselij ke kranten heeft jaren gele den al aangetoond hoezeer velen verlangen naar een nieuwe, passende bestem ming voor het Waaggebouw en nu begint het er dan ein delijk op te lijken, dat ook het gemeentebestuur van Leeuwarden de wenselijk heid gaat inzien van een be stemming, die beter past bij het karakter van dit unieke erfstuk van het verleden.

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1967 | | pagina 3