Voor de recMer
4
T KLEINE KRANTSJE
(AJÓ J<m fvdt
my[
Schrijver van brief: „Nu wij
naar de Bevrijdingsfeesten
lopen": Wij zijn zeer geïnte
resseerd. Verwachten graag
volgende brief of bericht.
't Kleine Krantsje
die waren broadmager. Soa vet sop
te hel in die dagen niet. 'k Hef er
vaak so'n vingerlang snoekje weg-
haald, dat 't in 'n suurtsjesfles met
wat sand op 'e bojum en wat water-
plantsjes wekenlang uuthield.
Mar Weber hoeft nar sien baaiplakje
niet meer te soeken. 't Sit diep on
der 't asfalt van 'n nije weg. 't
Joadcland self is veranderd in een
nije stad met huzeblokken soa
hoog as d' Oldehoof. Honderden
jaren was 't greide met koeien en
sloaten en hekken. Wat hewwe we
daar as Blekerstraters 'n wille had.
In vijf jaar tied is 't verdwenen, 't
Is niet bij te sloffen voor 'n oud-
Liwadder.
In 't laatste Krantsje staan onder
„Namen voor dagelijksch gebruik"
twee, die 't vast niet dagelijks meer
bruukt wudde.
De Saaklestins is wel al 'n paar
honderd jaar leden verdwenen. Mar
dat geeft niks. Hij ston teugenover
de Papingastins op 'e hoeke van 'e
Groate- en de Kleine Kerkstraat.
Nou bin ik daar, zo'n 80 jaar leden,
honderden keren langs lopen op
weg van 'e Blekerstraat naar de
skoal in 'e Schoalstraat. Die hiette
doe nog de Rookerschoal, ofskoon
Th. Boersma er al een paar jaar
bovenmeester was. Op dat plak van
'e stins was doe een pette- en hoede-
winkel van Van Driesum. Die had
een soan Gerben, 'n skoalkamme-
raad van mij. Gerben gong faak in
't voorjaar nar kennissen in Com-
jum en dan kwam ie terug met
prachtige blauwe reigereiers en soms
met een jonge ekster. Die nestelden
doe oek al in 't Cornjumer bos.
't Was voor him een handeltsje.
Eén keer kocht ik een jonge ekster
van Gerben. Goed! In 'e Bleker
straat woande in die tied Piet van
Lezers klommen in de pen
Kiek, der kwamen niet alleen skippers met butter en eiers oppe Voorstreek, maar oek skippers met klompen en tontsjes. Oek dit is een mooi plaatsje, niet?
„Het kan verkeeren", zei Brederoo
al bij zijn leven.
En zoo is het ook gegaan met E. v.
S., 27 jarige huisvrouw te Berlikum,
en haar buur Albertje Huizinga, de
vrouw van Jelle Groeneveld. Vroe
ger waren ze zulke trouwe vriendin
nen, er mankeerde niets aan. En nu
het is uit met de vriendschap; ze
mogen elkaar niet meer zien.
Dat bleek den 1 len Maart, des mid
dags. Ze raakten, de buren n.l., aan
't praten over de wasch. E. beweer
de, dat Albertje altijd bleekpoeder
in de wasch deed. Albertje sprak
het tegen; er kwam nooit bleekpoe
der in. En toen viel E. op eens uit:
„dat liegstou, 1
Om dat woordje van drie letters
moest zij naar Leeuwarden. Ze had
buurvrouw beleedigd. En dat om de
wasch, met of zonder bleekpoeder.
Maar er schijnt nog wat anders
achter te zitten. De dames hebben
al eerder een onvriendelijk woordje
met elkaar gewisseld en E. beweert
ook leelijk door Albertje uitgeschol
den te zijn. Ze kan heel vlot en
vermakelijk vertellen, wat haar
grieft, yn „Fryske klanken, Fryske
sprake". De rechters hebben er aar
digheid aan.
En moet zij zich laten uitschelden
door Albertje?
„Dan moet je haar aanklagen", zegt
de president. „O, - mooi!
Kisch: f 10.- boete of 10 dagen
hechtenis.
(1922)
MARKUS AAL
Nog iets over „Markus-Aal". Wat
mevr. de Ruiter schreef over Mar
kus en Aal zijn drie dochters is ge
heel fout.
Ze hadden maar twee dochters, zo
als ik in 't vorige no. 114 al schreef.
Wat deze dochters betreft waar
mevr. de Ruiter over schreef zal ze
in de war zijn met „Grote Bouk"
dit was een dochter van hun en had
den ze nog een Anne of Anneke,
beiden al overleden. Grote Bouk
was met de Boer getrouwd en deze
hadden twee dochters en een zoon.
Anneke, Martha en de zoon Markus,
naar z'n grootvader genoemd. Dus
vermoedelijk is mevr. de Ruiter
hiermee in de war. En wat dat zin
gen betreft „Hoe zachtjes glijdt ons
bootje" kan ik helemaal niet gelo
ven, want Markus was zo doof als
een kwartel en hem goed gekend
hebbende was hij niet te vermurven
met een liedje, want het was in die
tijd een zeer moeilijk man.
Rotterdam A. Huizinga
HERINNERINGEN
,,'t Kleine Krantsje" wekt bij ons,
oude en oud-.Liwadders ieder keer
weer herinneringen op an straten,
huzen, minsen en gebeurtenissen
uut 'e tied, doe't wij nog kienders
waren, en die't er nou niet meer
binne.
Laat mie beginne met het „baaiers-
plakje" in 't Joadeland, waar soa-
wat een jaar leden de heer Weber
uut Amsterdam over skreef. ('k
Denk, dat ik him wel kan). Hij is
vast een Blekerstrater, want die
swommen „op sien hontsjes" in
een sloat an het Jelsumer binnen
pad, even voorbij de eerste boerderij.
De wal was daar wat aftrapt en de
sloat daardeur breder. En 't water,
na de swempartij gauw weer helder.
Daar laggen vaak snoekjes te sonnen.
De warmte lokte harren seker en
vast niet het vet van 'e jonges, want
Nog een mooi plaatsje van 'e Tunen, nomen vanne Meelbrugge af. Der stane nog al wat mantsjes in 't wit op dizze
foto; bakkersknechten van Geestman miskien?
der Hem. Oek een leerling van 'e
Boersma-schoal; later een beroemde
skilder. Hij tekende as jonkje al
alles wat-ie sag. In een ogenblik had
ie de ekster in 'e kooi en op mien
skouder op papier. In 't gymnastiek
lokaal van 'e H.B.S. hing een jaar of
wat later een tekening van Van der
Hem uut 'e Boerenoorlog. De rooi-
neks (Engelsen) bestormden te
peerd 'n kopje (heuvel) en Boeren
mar fure. En wij mar singe: „Hebt
gij de vreugdekreet gehoord der
Boeren van Transvaal. De nederlaag
van d'Engelsman is voor hem een
schandaal. Maar ze hebben hun ver
diende loon, voor bedrog en dwin
gelandij. Want nimmer laat Oud-
Hollands zoon, zulk soort bedriegers
vrij. De Boeren hebben overwonnen
hiep, hiep, hoera. En de Engelsen
kregen op hun donder, hiep, hiep,
hoera!
Dat pak rammel was toch niet raak
genoeg weest, want later jammer
den we: „Arme vrouwen, kinderen,
Stuurt men naar moordenaarskam
pen henen, O, welk een schande!
Lage wraak van Engeland."
't Scheelde een haar, of 'k had dat
skilderij van 'e wand skoten. In die
tied wudde de schutterij opheven.
('t Was een publieke vermakelijk
heid wudden. Er binne vast nog wel
ouwe Liwadders, die daar mooie
staaltsjes van vertelle kanne). Volks
weerbaarheid must daarvoor in 't
plak komme. Die oefende in dat-
selde lokaal. En de gymnastiekle
raar, Bogtstra, fon, dat wij oek us
probere musten met de geweren
die daar stonnen, te schieten, 't
Waren sware krengen, 'k Bibberde
soa, dat 'k feer naast de schijf
schoot, bijna een Engelsman deur
sien donder. Dus: ongeschikt voor
Volksweerbaarheid.
Nog even terug nar de Van Drie-
sum's. 't Scheen een hoede- en
pette-famielje te wezen. In Droe-
vendal woonde er oek één. Later
hadden die Van Driesum's een groa
te pettemakerij op 'e Tweebaks-
markt in het prachtige huus naast
de Bank van Gratema. Misschien
skrieft menheer Schoustra nog wel
us een verhaal over „het drama van
de Gratema's". De Bank is verdwe
nen, de pettefabriek is weg. Sedert
wanneer? Waar bleef dev famielje
Van Driesum? Wie weet er wat van?
Onder dezelfde „Namen" kwam
„de Hoop" voor, een broodfabriek
an 'e Westersingel, grenzend an de
drinkwaterviever, het teugenwoor-
dige Vosseparkje. Er was een groat
„parkeerterrein" bij de fabriek,
waar tientallen broadkarren „over
nachtten". Broad, dat de venters
weerombrochten, wudde in 'n ver
kooplokaal teugen minimale prie-
zen verkocht; twee wittebroaden
(Vervolg op pag. 11)
