PLOTSELING SPECTACULAIR
IN HET NIEUWS
DE FELLE JEUGD GEVECHTEN VAN VROEGER
DE DAMES GRILK
VOOR LEEUWARDEN EN DE
WIJDE WERELD ER OMHEEN
DE BARRE
HEST
NEGENTIENDE JAARGANG
19-3-1983 NUMMER 429
Een beetje apart waren ze wel, die beide dames Grilk. In onze ogen althans.
Overdreven 'vasthoudend' bijvoorbeeld ten aanzien van alles, wat ze in hun handen
kregen, overdreven vrijgevig ten aanzien van dieren-in-nood.
Maar wie had gedacht, dat ze ooit nog eens op zó'n manier de krant zouden halenDe
driedaagse veiling van al hun grote en kleine eigendommen, van al hun kunst en kitsch,
in beider lange leven bijeengegaard, werd een sensatie van de eerste rang. Honderden
en nog eens honderden belangstellenden stoven er op af en hun koopkoorts nam een
dusdanige omvang aan, dat er een totaal bedrag van een kleine kwart miljoen voor op
tafel kwam. Verbazing alom: natuurlijk over de grootte van dit recordbedrag, maar
niet minder over de grootte van de veilinglijst - hoe hebben die beide dametjes het in
hemelsnaam klaargespeeld om een zó ontstellende hoeveelheid verkoopbare bullen en
spullen binnen de muren van één woning bij elkaar te krijgen?
Janet en Piëta Grilk. Twee zus
ters. De een, Piëta, drie jaar
geleden overleden, de ander Ja-
net, gewoonlijk Nan genoemd,
twee jaar geleden getroffen door
een hersenbloeding.
De dames woonden aan de zuid
zijde van de Emmakade, waar
men Nan niet terug zal zien - zij
zal, hulpbehoevend, moeten blij
ven in het verpleeghuis, waar zij
nu is.
ZEEVAARDERS
Zij stammen uit een echte Schier-
monnikoogster zeevaardersfa
milie: hun voorvaders waren al
len kapiteins op de grote vaart,
die opvallend veel artistieke en
ook opvallende figuren hebben
voortgebracht.
In de twintiger jaren kwamen
Piëta en Nan Grilk naar Leeu
warden. Hier gingen ze wonen
aan de Willemskade - later ver
huisden zij naar de Emmakade.
Piëta 'was de meest artistieke van
de twee. Zij lette amper op haar
kleding en gaf het haar prijs aan
de wind.
wou laten verschijnen haalde zij
het manuscript terug.
Piëta maakte naam als dichter in
het Schiermonnikoogs. Zij bracht
enkele bundels op haar naam en
verwierf vooral veel waardering
voor 'De Lytje Pole', een bundel
gedichten in haar moedertaal.
Bij al deze artisticiteit spreidden
de dames een zekere excentrici
teit ten toon door hun huis vol te
tasten met de meest uiteenlopen
de voorwerpen, variërend van
zeer kostbaar tot vrijwel waarde
loos. In tientallen jaren moet er
De dames Nan en Piëta Grilk: dierenliefhebsters met een gouden hart.
Nan ging juist zeer chique ge
kleed; zij was een deftige dame,
uiterst correct en zeer op vormen
gesteld.
Hun verschillen kwamen grappig
tot uiting in de naambordjes op
hun deur. Op het ene stond 'Piëta
Grilk', op het andere stond 'Mej.
J. Grilk'.
Piëta, met conservatorium, gaf
muzieklessen, o.a. piano en gi
taar. Zij was ook organiste in de
Doopsgezinde kerk in Grouw.
Nan gaf zang- en spraaklessen en
verhielp spraakgebreken.
Beiden bespeelden zij zeker wel
tien verschillende muziekinstru
menten.
VEELZIJDIG
Nan verscheen ook veel op scho
len voor het geven van zangles
sen; zij schreef kinderoperettes,
die zij met haar leerlingen uit
voerde. Veelzijdig als ze was
hanteerde zij eveneens het schil-
derspenseel; zij had een voor
keur voor het op doek brengen
van bloemen.
Ook was zij auteur: zij schreef
een historische roman over
Schiermonnikoog. De deftige da
me stond een deftige uitgave
voor ogen, fraai gebonden,
mooie band met goud op snee.
Toen ze begreep, dat haar uitge
ver het verhaal als paperback
Starm üt noodwest dy
pyske;
de bimmen da brieuzje
en gyselje takken;
it gös slacht him plaat tjin
it fjild;
de halmen da beile,
de düne da reke;
it steeusaun bit scharp
yn 't gesicht;
de brauning dy spülke,
it schüm slacht oon
jokkels
de lof ten da jeie so ivyld;
de ryn tjaske yn
streumen.
Da airme seejüed -
Is 't so fier?
Sil de beut aik al üt?
Gedicht van Piëta Grilk
uit de in 1963 verschenen
bundel "De Lytje Pole".
zo heel veel naar binnen en heel
weinig naar buiten zijn gegaan.
De kamers, de gangen, de keu
ken, de trappen, de zolder, alles
en alles werd volgepropt en er
restten tenslotte slechts enge
wandelpaden voor de dames zelf
envoor de katten, die er
altijd welkom waren - er hoefde
maar een poes in het vizier te
komen of het beestje kwam in
huis. Vaste voederplaats: boven
op de peperdure Steinwegcon-
certpiano, waar voor de mollige
viervoeters het beste van het
beste vlees werd gereedgezet.
Ook de Dierenbescherming heeft
geweten van de grote liefde voor
het dier, waarmee beide vrou
wen waren bezield.
ONVOORSTELBAAR
De werkelijk onvoorstelbare in
ventaris kwam in het licht, toen
de curator van de ongeneeslijk
zieke Nan Grilk besloot de hele
zaak te laten veilen, nadat alles
twee volle jaren onaangeroerd in
huis had gestaan.
Daar waren dus drie dagen voor
nodig en het gebeurde in de
Frieslandhal. In de restaurants
van Herman Prins, die tot zijn
niet geringe verrassing tussen al
le pronkjes en prullen een kastje
zag staan, dat hij zelf jaren eerder
op de Willemskade als overtollig
op straat had gezet en dat de
dames blijkbaar ook maar in huis
hadden gehaald.
Knarsetandend moest de voor
malige eigenaar ervaren, dat niet
alleen de zusters Grilk, maar ook
de veilinggangers de afgedankte
kast nog als aardig waardevol
aanmerkten: het meubeltje
bracht nu het ronde bedrag van
zeshonderd gulden op
'T KLEINE
KRANTSJE
In een van de eerste nummers
van dit jaar werden door een van
onze abonnees herinneringen
opgehaald aan "Massale jeugd-
gevechten", zoals die in vroeger
jaren wel plaatsvonden in Leeu
warden".
Naar aanleiding van deze publi
catie kregen wij twee brieven,
waarin eveneens gewag werd ge
maakt van de felle strijdlust uit
de overigens nog vreedzame tijd
van weleer.
Zowel de heer H. Weijer te Leeu
warden als de heer Mr. P. Iedema
te Blaricum reageerde op dat
eerste bericht.
Graag laten wij eerst de heer
Weijer aan het woord.
In 't Kleine Krantsje nummer 425
las ik een verhaal over "Massale
Jeugdgevechten"Zelf heb ik met
mijn ouders van plusminus 1910
tot 1923 in een van de tien
huizen gewoond, die aan de Ka-
naalweg stonden en die eigen
dom waren van de Coöperatieve
Zuivelfabriek - ze waren be
doeld voor personeelsleden van
deze fabriek.
Van dat massale vechten op de 2e
Kanaalsbrug kan ik me zo niets
meer herinneren, maar wel, dat
wij verschillende keren gevoch
ten hebben met de jongens van
Achter de Hoven. Wij hadden
Vervolg op pag. 5
